Michel Maus
Michel Maus is docent fiscaal recht, verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en aan de Universiteit Antwerpen.
Na Lux Leaks publiceerde het ondertussen beruchte consortium van onderzoeksjournalisten deze week het Swiss Leaks-rapport, met informatie over de Zwitserse belastingroute van tal van rijke particulieren via de bank HSBC. Opvallend is opnieuw de aanwezigheid van heel wat Belgen in dit rapport.
Opvallend is ook de aanwezigheid van vertegenwoordigers uit de diamantsector. Volgens Alain Lallemand , journalist van de krant Le Soir, zouden 916 van de 2.130 leden uit de diamantsector een rekening bezitten bij HSBC. Pas op, met het bezitten van een Zwitserse bankrekening bij HSBC of bij een andere bank is op zich helemaal niets verkeerd, maar dat wordt het wel als het gaat om niet-aangegeven inkomsten. En laat ons wel wezen: als men zoals een aantal Antwerpse diamantairs een Panamese schermvennootschap opricht om inkomsten verborgen te houden voor de Belgische fiscus, dan is er meestal wel wat fiscale stront aan de knikker.
En het is natuurlijk niet de eerste keer dat de diamantsector negatief in het nieuws komt met fiscale perikelen. Zo zal iedereen zich ongetwijfeld nog het fiscale-fraudeschandaal herinneren rond het bedrijf Omega Diamonds, nog altijd goed voor "de grootste minnelijke schikking aller tijden" in ons land. En onlangs raakte ook bekend dat het Antwerpse parket in het dossier van het internationale koeriersbedrijf Monstrey Worldwide Services 107 diamantairs en diamantbedrijven voor de rechter wil brengen en vervolgen voor fiscale fraude.
De sector heeft dan ook jammer genoeg een zekere reputatie op het vlak van fiscale burgerzin. En dat is natuurlijk bijzonder jammer. Het is duidelijk dat niemand zin heeft om de diamantsector met fiscale razzia's het land uit te jagen. Maar de sector moet ook beseffen dat het respecteren van de fiscale spelregels in een land met een absurd hoge belastingdruk, voor niemand een pretje is. Niet voor diamantairs, maar ook niet voor pakweg een cafébaas, een aannemer of een visboer. De sector heeft duidelijk een en ander goed te maken.
De economische noodzaak kan allicht ook in de diamantsector een belangrijke verklaring zijn voor het opzetten van een zwart circuit, maar ook hier heeft de sector de schijn tegen. Een van de gekende truken van de foor in diamantmiddens is immers het oprichten van eigen tussenvennootschappen zodanig dat de winst op de diamantverkoop niet in België achterblijft en in België wordt belast, maar wel in een laag belast tussenland. Op zich is daar ook niets onwettig aan, op voorwaarde dat de tussenvennootschap geen fictieve schermvennootschap is en daar wringt vaak het schoentje. En let's face it, met economische noodzaak heeft dit nog weinig te maken.
De sector zou er dan ook goed aan doen om hier enige zelfregulering te organiseren en van hun leden te eisen dat zij zich houden aan de fiscale spelregels. En ook voor de overheid is hier een belangrijke taak weggelegd. Wie handel wil drijven in diamant moet daarvoor een erkenning krijgen van de overheid. Momenteel is een erkenning wel gekoppeld aan een aantal voorwaarden, maar het is misschien een idee om de erkenning als diamanthandelaar ook te koppelen aan bewijs van goed fiscaal gedrag en goede fiscale zeden. Na de witte kassa, de witte registratie, dat zou geen slecht idee zijn.