Vredesmissie Biden ondermijnd

Uitgerekend tijdens bezoek VS-vicepresident onthult regering-Netanyahu nieuwe bouwplannen in bezet gebied

De Palestijnse regering heeft gezegd dat de aankondiging van de nieuwbouw ‘alleen maar een deel is van de politiek van systematische vernietiging van het vredesproces’. Voor een deel van de Israëlische oppositie is de mededeling van de regering-Nethanyahu een ‘klap in het gezicht van de Amerikaanse vicepresident en president Obama’.

Het Israëlische ministerie van Binnenlandse Zaken heeft gisteren de bouw goedgekeurd van 1.600 nieuwe woningen voor Joodse kolonisten in Oost-Jeruzalem, het sinds 1967 door Israël bezette Arabische gedeelte van de stad. Het besluit kwam er op het moment dat de Amerikaanse vicepresident Joe Biden de heilige stad bezocht. Officieel is Biden in Israël om er over het heropleven van het ‘vredesproces’ te praten, maar uiteindelijk gingen de gesprekken met premier Benjamin Netanyahu in hoofdzaak over het door Israël geprefereerde onderwerp: de veronderstelde Iraanse nucleaire dreiging, die een gevaar zou zijn voor het bestaan van de Joodse staat.

De 1.600 extra woningen komen in de ‘Joodse’ wijk Ramat Shlomo, in het door Israël na de Zesdaagse Oorlog van juni 1967 geannexeerde Westoevergebied. Die annexatie wordt niet door de internationale gemeenschap erkend.

Maandag had de Israëlische minister van Milieu Gilad Erdan al de constructie aangekondigd van 112 wooneenheden in Beitar Ilit, nabij Bethlehem, ten zuiden van Jeruzalem. Op vraag van de VS had de rechtse regering-Netanyahu eind november een bouwstop van tien maanden in bezet Palestijns gebied aangekondigd, maar had daar zoveel uitzonderingen aan vastgeknoopt - de stop geldt niet voor bezet Palestijns Oost-Jeruzalem, geplande werken op de Westoever mogen wel uitgevoerd worden - dat het moratorium een lege schelp bleek.

Van verschillende kanten kwam kritiek op de aankondiging van minister van Binnenlandse Zaken Eli Yishai. Een woordvoerder van de linkse Meretzpartij noemde dit het antwoord van uiterst rechts op de geringste poging om weer met de Palestijnen in gesprek te geraken. Volgens Meretz is het een “opzettelijke klap in het gezicht van de Amerikaanse regering”. De hoogste vertegenwoordiger van die regering was op het moment van de laconieke mededeling in Israël en had al gesprekken gehad met premier Benyamin Nethanyahu en president Shimon Peres.

Joe Biden veroordeelde de plannen van Israël ‘s avonds in een geschreven verklaring. “De inhoud en de timing van deze aankondiging ondermijnen het broodnodige vertrouwen om de vredesgesprekken opnieuw op te starten”, stelde hij.

Voordat de mededeling over de nieuwe bouwactiviteit naar buiten kwam, had Biden nog gezegd dat hij geloofde “in een kans op vrede in het Midden-Oosten.” De Amerikaanse vicepresident had Israël ook gefeliciteerd voor de “bereidheid om risico’s te nemen om tot een vredesregeling te komen”.

“Ik kan het Israëlische volk beloven dat wij het als bondgenoot zullen opnemen tegen elke bedreiging voor de veiligheid van jullie land”, zei Biden nog. Hij had het in zijn gesprekken dan ook hoofdzakelijk over Iran en het potentiële gevaar dat daarvan voor Israël uitgaat. Wel heeft Biden gezegd dat Washington niet gediend zou zijn met een eenzijdig militair optreden vanwege Israël tegen vermeende Iraanse nucleaire instellingen.

President Peres riep Biden op om mee te helpen de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad op internationaal vlak “totaal te isoleren”. “Een man die openlijk oproept tot terroristische daden, kan toch geen volwaardig lid van de Verenigde Naties zijn. Ahmadinejad moet geïsoleerd worden en mag niet worden ontvangen in de hoofdsteden van de wereld”, zei Peres tegen Biden.

Vandaag ontmoet Joe Biden de Palestijnse leiders op de Westelijke Jordaanoever en daarna gaat hij op bezoek bij de Jordaanse koning Abdullah.