Angela Merkel likt haar wonden

Politieke klopjacht op dissidenten binnen Duitse regeringspartijen na ‘publieke oorveeg’ voor kanselier

Duitsland is intussen begonnen aan een zoektocht die op termijn misschien nog gevolgen kan hebben. Men wil weten wie binnen de christendemocratisch-liberale coalitie de 44 leden waren die met hun tegenstem hebben gezorgd dat een formaliteit negen uur lang aansleepte en op een blamage voor Merkel uitdraaide.

Merkels kandidaat voor het ambt van staatshoofd, Christian Wulff (51), had het ondanks de grote parlementaire meerderheid pas in de derde stemronde gehaald, zeer tot ongenoegen van de kanselier. In Duitsland wordt de president door het verzamelde parlement (Bundestag en Bundesrat) en vertegenwoordigers van de deelstaten gekozen. Met zoveel stemmen op overschot had Wulff binnen het half uur met absolute meerderheid verkozen kunnen zijn, maar het werd een politieke thriller die tot in de avonduren duurde.

Een persoonlijke belediging voor Merkel, veroorzaakt door dissidenten in eigen rangen, die haar duidelijk wilden maken dat ze zich nog nauwelijks kunnen vinden in haar aanpak. De stemming is geheim en daarom is het moeilijk om namen te achterhalen, maar het kan niet anders dan dat ze uit het zwart-gele kamp komen. In een land met toch wel spitse media, zal wellicht ook nog wel een en ander uitlekken. De ‘zoektocht’ is begonnen en degenen die ‘betrapt’ worden, zullen het geweten hebben en zich de troon van das Mädchen op de hals halen.

De politieke partijen en media stellen de eerste vragen. Waren het CDU- en FDP-kiesmannen/vrouwen uit Noordrijn-Westfalen, die lucht aan hun ongenoegen wilden geven omdat Merkel de coalitie daar in mei naar een historische nederlaag heeft geleid bij de deelstaatverkiezingen? Waren het eerder de conservatieven uit het zuiden en zuidwesten van het land die Merkel een verwittiging wilden geven? Waren het CDU’ers uit het oosten van de republiek, die veel sympathie hebben voor de kandidaat van de oppositie, Joachim Gauck, zelf uit de ex-DDR afkomstig? Of was er zelfs een kleine coalitie van dissidenten die het regeringswerk van Merkel grondig beu is?

Het bleef tot nu toe redelijk beleefd, maar er wordt wel gescholden achter de schermen en de liberale coalitiepartner FDP stookt een vuurtje. De FDP heeft laten weten dat vier tegenstemmers uit haar rangen komen en dat men de namen kent. Als dat waar is, komen er niet minder dan veertig uit het kamp van CDU/CSU en die hebben dan hun eigen kanselier en partijvoorzitter in de wind gezet. Feit is dat de coalitie van Merkel redelijk met elkaar overhoop ligt en dat een verdere escalatie voor de deur staat.

Na de thriller in het parlement van Berlijn ziet het er naar uit dat de verkiezing van Christian Wulff een vergiftigd geschenk is, voor hemzelf evengoed als voor zijn ‘peetmoeder’ Angela Merkel. Voor Wulff is het de vraag of hij nog van dat imago ‘derderangs’ kan af geraken, al heeft hij nu al een paar keren gezegd dat president van alle Duitsers te zullen zijn. Hij heeft geen charisma, zijn redevoeringen zijn als minister-president van Nedersaksen nooit iets bijzonders geweest en het is alleen maar omdat hij altijd een trouwe CDU-partijman was dat hij Merkels gunsten verwierf.

Voor Merkel zelf is het maar de vraag of ze echt blij kan zijn met deze pyrrusoverwinning. Haar kandidaat heeft het uiteindelijk wel gehaald, maar de manier waarop is een persoonlijke belediging en een nieuwe deuk in haar toch al niet meer gepolijste imago. De hangende schouders en het bedrukte gezicht tonen aan dat ze weet dat dit een schijnsucces is.

Haar nakende politieke einde werd gisteren in de Duitse media weer eens voorspeld en het weekblad Der Spiegel vond dat ze de opvolging zelfs redelijk elegant kan doen verlopen. Ze kan het ambt van kanselier binnen de partij (CDU) houden en het kan ook in vrouwelijke handen blijven. Ursula von der Leyen, de nog wel erg populaire minister van Arbeid, wordt door het weekblad als alternatief aangedragen.

De Duitse deelstaat Nedersaksen heeft David McAllister gisteren verkozen als nieuwe minister-president, een dag nadat Christian Wulff de post vacant had gemaakt door, ondanks de steun van Frau Bundeskanzler, moeizaam tot nieuwe president van Duitsland te worden verkozen. McAllister is, net als kanselier Merkel en president Wulff, lid van de christendemocratische CDU, met name sinds zijn zeventiende.

De 39-jarige, die een Schotse vader en een Duitse moeder heeft, is de jongste premier ooit van een Duitse deelstaat. McAllister, in Nedersaksen bekend als ‘Mac’, werd verkozen met 80 stemmen tegen 67, bij 1 onthouding. De nieuwe deelstaatpremier, vader van twee dochters, is trots op zijn Schotse wortels: zo droeg hij bij zijn huwelijk de beroemde tartan kilt. Hij heeft de Britse en Duitse nationaliteit, wat ook al niet gewoon is voor zo’n hoge staatsfunctionaris.