Forse koersdalingen jagen de Belgische belegger stuipen op het lijf

Het was gisteren weer bibberen voor de Belgische beleggers, en vooral voor de talrijke aandeelhouders van Fortis. Het aandeel plofte in de voormiddag tot zijn laagste peil in drie jaar, zonder zichtbare aanleiding. In de namiddag volgde een schuchter herstel, maar de schrik blijft er goed in zitten. Tien vragen en antwoorden over de bokkensprongen op de beurs. door Emmanuel Vanbrussel

Waarom zijn de beurzen onrustig?

Er zijn drie destabiliserende factoren die volgens de meeste specialisten niet meteen zullen verdwijnen: de kredietcrisis, de stijgende olie- en grondstoffenprijzen en de duik van de dollar. De kredietcrisis blijft, langer dan sommigen hadden gedacht, de wereldwijde financiële sector besmetten. Ook het inflatiespook is nog niet meteen verdreven. Jean-Claude Trichet, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, waarschuwde eergisteren voor nieuwe prijsstijgingen. De dollar bereikte gisteren zijn zoveelste laagterecord en stevent in sneltempo op de wisselkoers 1 euro voor 1,50 dollar.

Waarom is het einde van de kredietcrisis niet in zicht?

Omdat de bron van het probleem, de betaalmoeilijkheden van arme Amerikanen met een hypotheeklening, nog niet onder controle is. De gezaghebbende zakenbank Goldman Sachs voorspelde gisteren dat de huizenprijzen in de VS verder zullen dalen. Daardoor gaat ook de waarde omlaag van de wereldwijd verspreide risicovolle beleggingen die Amerikaanse hypotheken als onderpand hebben. Goldman Sachs sluit niet uit dat de waarde van de risicovolle beleggingen met nog eens 150 miljard dollar kunnen kelderen. Dat bedrag komt bovenop de miljardenafschrijvingen die verschillende banken in het derde kwartaal moesten doen.

Gaan de VS in recessie?

Dat hangt af van de impact van de kredietcrisis op de Amerikaanse consumenten. Daarover zijn de meningen verdeeld. De komende dagen zullen een duidelijke indicatie geven, want morgen is het Thanksgiving. De vrijdag na Thanksgiving, Black Friday, is het traditionele startschot van de Amerikaanse kerstverkoop. De omzet op Black Friday is een barometer voor de hele kerstverkoop.

Hoe groot zijn de beursverliezen?

De beursindex Bel20-index zakte dit jaar van bijna 4.400 tot ongeveer 4.000 punten. Dat komt dus neer op een verlies van 10 procent. Voor sommige individuele aandelen is de ravage echter veel groter. De koersen van ruim verspreide aandelen als Fortis (-37 procent) en Omega Pharma (-29 procent) waren dit jaar in vrije val. Zelfs een traditioneel goedehuisvaderaandeel als Colruyt staat momenteel in het rood (-12 procent). Maar dat is niets in vergelijking met de pandoering die het Mortselse technologiebedrijf Agfa heeft gekregen (-62 procent). Overal in de wereld kregen de aandelenmarkten in de voorbije weken klappen, maar de Brusselse beurs heeft het zwaarder te verduren.

Waarom wordt de Brusselse beurs harder getroffen?

Omdat de bankaandelen Fortis, Dexia en KBC zwaar doorwegen in de sterindex Bel-20. Bovendien stellen almaar meer beleggers zich de vraag of de Belgische beursbedrijven de winstgroei van de voorbije jaren nog zullen kunnen evenaren.

Ziet de kleine Belgische belegger het nog wel zitten?

Almaar minder, zo blijkt uit de beleggersbarometer van ING. Nog slechts 29 procent van de ondervraagden verwacht een beursstijging in de komende maanden. De grote meerderheid, 71 procent, verwacht dus een status-quo of een daling. Ook het aantal Belgen dat zijn financiële situatie in de komende drie maanden ziet verbeteren, kromp tot 18 procent, het laagste peil in twee jaar.

Hoe gaan kandidaten voor een beursgang om met de turbulentie?

Ze stellen hun beursgang uit. Beleggers hebben immers weinig trek in onbekende bedrijven die nog alles te bewijzen hebben. Het regent afmeldingen op de Amerikaanse beurzen NYSE en Nasdaq. Op Euronext blies het Amsterdamse biotechbedrijf Kiadis Pharma recent zijn beursgang af.

Wat als een bedrijf toch naar de beurs trekt?

Wie doorzet, zoals Bart Van Malderen (bekend van Ontex) met zijn vastgoedgroep VGP, betaalt daar een prijs voor. VGP maakte gisteren bekend niet het eerder vooropgezette objectief van 100 tot 150 miljoen euro op te halen, maar slechts 50 miljoen euro. Hoofdaandeelhouder Bart Van Malderen ziet zich bovendien genoodzaakt ruim de helft van de geplande kapitaalverhoging van 50 miljoen euro zelf te financieren. De Belgische beursnieuwelingen Nyrstar (-1,9 procent) en Arseus (-3,1 procent) zijn beleggers liever kwijt dan rijk. Beide aandelen donderen naar nieuwe diepterecords.

Kun je geld verdienen door op korte termijn te speculeren?

Ja. Zo zetten cyclische aandelen, die de afgelopen dagen flink lager gingen, gisterennamiddag plots het herstel in, omdat er op de markten druk gespeculeerd werd op nieuwe Amerikaanse renteverlagingen. "Het minste goede nieuws kan een opluchtingsrally veroorzaken. Maar in de huidige context is 'opluchting' een kortetermijnbegrip", waarschuwt het beurshuis Petercam.

Wat brengt 2008?

De meeste beurshuizen klinken eerder pessimistisch: 2008 kondigt zich aan als een heel moeilijk jaar voor beleggers.