De ster van STUFF. rijst

"Loving you... is easy 'cause you're beautiful", piept Minnie Riperton al eens met haar heliumstemmetje door de liveset van STUFF. "La la la la...do do do doo ohhhhhhhh..." Die gimmick wordt steevast op gelach onthaald. En opluchting: het is een moment van herkenning in een set die voorts bevreemdt en je doorlopend op het verkeerde been zet. Een ankerpunt in een woelige zee van jazz, funk, elektronica en hiphop.

Wie het titelloze debuut van STUFF. voor het eerst door zijn oren geramd krijgt, is ongetwijfeld even van zijn melk. Het blijkt namelijk volstrekt onmogelijk om de groep binnen één profiel te passen. Live wordt alles net iets duidelijker. Ook daar heerst een verknipte art of surprise, maar vanaf het podium wekt de groep zoveel energie op dat je vergeet hoe ongrijpbaar ze wel klinken.

STUFF. draagt namelijk de belgitude in extreme vorm uit. Op dezelfde manier als ons land doorheen de eeuwen onder de voet werd gelopen door verschillende stammen en volkeren, en net zoals de architectuur van de huizenrijen in ons land even achteloos als onbegrijpelijk op elkaar aansluit, zo schraagt STUFF. stijlen naast elkaar. Aan deze instrumentale band valt geen touw vast te knopen. Maar het klinkt én botst.

Universele taal

Dat wekte de interesse van internationale piefen, altijd op zoek naar een nieuw geluid aan de einder. "Een opwindende tijd voor muziek is aangebroken, wanneer groepen als STUFF. komen bovendrijven", zei BBC-dj Gilles Peterson bijvoorbeeld over STUFF., nadat hij hen een invitatie stuurde voor een festival dat hij cureerde. En zijn radiocollega Phil Taggart van BBC Radio 1 speelde onlangs 'Event Horizon' op de nationale Britse omroep, waarna hij wegdroomde: "This is what I imagine Flying Lotus' band to be like."

Dat STUFF. op een podium volledig tot zijn recht komt, is het Britse magazine Clash Music dan weer niet ontgaan: het schreef dat de "Belgische experimentalisten van STUFF. gelauwerd worden om hun liveoptredens. Ze versmelten elektronica, freaky geluiden en a hell of a lot more." Het verklaart ook waarom STUFF. in het buitenland zowel op jazzfestivals als pop- en-rockevenementen staat, en op feestjes die op beats gericht zijn. Kennelijk spreekt hun muziek een universele taal.

'Original pirate material'

Op dit moment draait de perscampagne op volle toeren in het Verenigd Koninkrijk. Daarna blijft het even afwachten. Engeland blijft namelijk een notoire eilandmentaliteit trouw, waardoor het moeilijk is om voet aan wal te krijgen. Gelukkig heeft STUFF. één belangrijk voordeel op de concurrentie: op buitenaardse invasies hebben zelfs de Britten weinig vat.

Want daar laat STUFF. zich ook op voorstaan, stelden we met eigen ogen vast tijdens een recent concert in de AB. Toen leek het alsof een buitenaards piratenschip in Brussel was aangemeerd. Ook de term piratenschip bleek wel degelijk op zijn plaats. In december kondigde dit vijftal zijn eigen stuff aan als original pirate material, wat de groep prompt verduidelijkte door live zowat elk muzikaal genre te enteren. Voor je ogen wordt de muziekgeschiedenis gekaapt, geplunderd en bezwangerd, zoals het een zeerover betaamt.

Het Nederlandse magazine Counterculture bleek die buitenaardse theorie onlangs trouwens ook toegedaan: volgens hen heeft de groep "een medium gevonden om buitenaardse muziek te vertolken voor onze blauwe planeet."

Dat STUFF. zo buitenissig klinkt, ligt vooral aan de groepsmentaliteit, zo blijkt. Een frontman? Die is er niet. De fakkel geven ze voortdurend ter plekke door, tijdens opnames en liveshows. Daarnaast staat drummer Lander Gyselinck al langer te boek als een eigenzinnig drumtalent: een venijnig cherubijntje dat linkshandig op een rechtshandige drum speelt, soms op kousenvoetjes komt aangetrippeld, maar net zo goed durft uithalen met het oog op een knock-out. Andrew Claes is dan weer een gelauwerde saxofonist, maar neemt bij STUFF. voornamelijk een electric wind instrument (EWI) voor zijn rekening. Live lijkt hij bovendien de rol van een pogoënde gitarist op zich te nemen. Als fan van Jimi Hendrix en John Coltrane, de beweeglijkste rockheld onder de saxofonisten, is dat natuurlijk niet zo vreemd.

Niet alleen fans en critici bijten hun tanden stuk op een mogelijk etiket voor de groep. Ook de leden zelf staan voor een raadsel, zeggen ze. De plaat is vooral bedoeld om in de zetel naar te luisteren, weten ze alleen. Maar live moet er iets meer gebeuren. Dat idee vloeit rechtstreeks uit hun ontstaansgeschiedenis. STUFF. begon als een gelegenheidsorkest in de vroege uurtjes van de Gentse club White Cat, waarna het uitgroeide tot de meest energieke liveband van het land.

Op die manier ontdekte ook Rinus Van de Velde de groep. De bekende kunstenaar viel als een blok voor deze debutanten, en bood gratis aan om het artwork voor hun debuutplaat te verzorgen. Naast funky, psychedelische kleuren grossiert de groep daarmee nu ook in alle tinten houtskool.

Hoe groot STUFF. kan worden? Met enig geluk zo groot als zielsverwant Flying Lotus: een wereldwijde cultstatus die voldoende slagkracht biedt om tot in de oneindigheid dwars te kunnen blijven liggen. Maar wenselijk wordt STUFF. ook nooit té groot voor een afgeladen club waar condens van de muren drupt en zweterige lijven dansen.

Droomdrummer

Het grootste gevaar voor STUFF. is dat het een collectief lijkt, dat elk moment op een ander spoor kan belanden. Alle groepsleden houden immers meerdere ijzers in het vuur. Toetsenist Joris Caluwaerts speelt ook bij Magnus, twee leden van STUFF. sluiten de rangen bij BRZZVLL. En drummer Lander Gyselinck is felbegeerd als "kungfumeester achter de vellen". Zo nodigde John Zorn hem als piepjonge muzikant uit om samen te jammen, en gaf soultronica-wonderboy Jamie Woon hem na een optreden ooit zijn nummer met de woorden: "Je bent mijn droomdrummer. Bel me."

Gyselinck heeft nooit gebeld. Waarom zou hij ook? Naast STUFF. maakt hij ook grote sier met de jazzband LabTrio en het Kris Defoort Trio, dat dit najaar met Josse De Pauw de voorstelling An Old Monk herneemt. In een ander trio brengt hij dan weer jazz en Indiase klassieke muziek samen. Verder zit hij ook achter de vellen bij Sinister Sister, een instrumentale Zappa-tributeband. En dan is er nog Beraadgeslagen, met Fulco Ottervanger van De Beren Gieren. Om nog te zwijgen over zijn soloproject Knownalone, dat opgedragen zou zijn aan Jennifer Lopez. Echt? No kidding, blijkbaar. Maar wat verwacht je dan ook van een groep die dweept met Minnie Riperton?

Loving STUFF. is not so easy. Maar geloof ons, dan wel hun internationale pleitbezorgers: uw liefde is wél de moeite waard.