Te veel geld maakt jonge ondernemers lui
In 2016 ontvingen Belgische start-ups 295 miljoen euro aan durfkapitaal. In vergelijking met bedragen die in Silicon Valley circuleren, is dat peanuts. De vraag rijst wel of zulke risico-investeringen jonge ondernemers niet de indruk geven dat bedrijven bouwen een inspanning van korte termijn is.
"De start-upcultus is een beetje doorgedraaid", klonk het bij Leslie Cottenjé, CEO van de start-up Hello Customer, in De Tijd. "Het pad van het externe geld lijkt steeds meer de doelstelling. Als ik met oprichters van nieuwe start-ups praat, gaat het zo vaak over die hypersnelle expansie." Gestaag en duurzaam groeien, zoals bijvoorbeeld schoenen Torfs of JBC dat doen, is niet goed genoeg meer.
Maar je kunt geen appelen met peren vergelijken, vindt Omar Mohout, professor ondernemerschap aan de Antwerp Management School en expert voor Sirris, het innovatiecentrum van de technologische industrie. "Start-ups zijn in vele gevallen technologiebedrijven die de concurrentie aangaan met de hele wereld." Hij geeft het voorbeeld van Teamleader, dat een crm-systeem (customer relationship management) voor relatiemarketing ontwikkelt. "In heel Europa vind je bedrijven die met eenzelfde soort software bezig zijn. Als zij zich willen onderscheiden, moeten ze snel in de belangrijkste landen van Europa aanwezig zijn. Daarvoor heb je kapitaal en dus investeerders nodig."
Investeerders of niet, uiteindelijk komt het er vooral op neer om met je idee aan de slag te gaan. "Een idee is niets waard, de waarde zit in het uitvoeren", is Jesse Wynants overtuigd. Hij is mede-oprichter van de Leuvense softwarestart-up Prezly. Met andere woorden: een grote zak geld ontvangen, is zoals likes op Facebook, het betekent niets. Meer zelfs: te veel geld maakt ambitieuze ondernemers lui. "Uit onderzoek blijkt dat een geldbuffer gezond is voor een onderneming, zo is er ruimte om te experimenteren. Zodra die buffer te groot wordt, krimpt de creativiteit", weet Veroniek Collewaert, professor ondernemerschap aan Vlerick Business School.
En met die buffers valt het bij de Belgische scene nog wel mee. Uiteindelijk is de 295 miljoen die het afgelopen jaar werd geïnvesteerd in onze start-ups een peulschil in vergelijking met bijvoorbeeld de 1 miljard die Spotify begin 2016 ophaalde. "In Europa moet je vijf jaar aan de weg timmeren vooraleer je 5 miljoen aan investeringen binnenhaalt", relativeert Mohout de spurt naar miljoenen van start-ups.
Grondig screenen
Wynants koos er nochtans bewust voor geen geld te zoeken bij externe investeerders. "Hoe verder je als ondernemer komt zonder investeerders, hoe sterker je in je schoenen staat wanneer je er wel een beroep op wilt doen." Hij is zeker niet tegen investeringen. "Eens je een leefbaar model hebt gevonden, kunnen die je groeiproces versnellen."
Met geld dat je ophaalt, breng je trouwens ook nieuwe mensen binnen in je onderneming. Het is belangrijk dat je potentiële investeerders grondig screent. "Je moet jezelf kritische vragen stellen. Waarvoor heb ik dat geld precies nodig? Zoek ik een investeerder die me vrijlaat of net iemand die een bepaalde expertise binnenbrengt?", stelt Collewaert. Wat je ook verkiest, je geeft sowieso een deel van de controle af.