'Russische roulette als sporten een hype wordt'

Wie vijftien jaar geleden de Mont Ventoux bedwong, was een held. Of kreeg respect. Vandaag ben je een loser als je de Provencereus geen drie keer op één dag beklommen hebt. Zondag doorkruisten meer dan 33.000 lopers de straten van Brussel. De meesten getraind, al dan niet geëngageerd voor een goed doel. Anderen onvoorbereid, "omdat een vriend me meevroeg." Of als teambuilding. Omdat het cool staat. Alleen: wel bij tropische temperaturen. Wel in de voormiddag, bewust, vorig jaar kwam een deelnemer om na een hartaderbreuk. "Dat ze in de voormiddag liepen was een geluk", zegt dokter Renno Roelandt. "Met dit weer was het anders roekeloos geweest. Toch denk ik dat de organisatoren het parcours moeten herdenken. Aan het einde, na de Vorstlaan, volgt een laatste zware strook van 3 kilometer. Met de uitputting en de hitte is dat zeer belastend. Volgens mij hebben ze echt geluk gehad dat het met de luchtvochtigheid nog meeviel."

Die 657 zeggen niet zoveel. Daarbij ook veel blaren op voeten. Maar 24 deelnemers moesten wel naar het ziekenhuis. En de tv toonde beelden van uitgeputte deelnemers, lieten lopers aan het woord die zich door collega's hadden laten overtuigen om mee te doen. Vorige week kwam nog het nieuws dat een wielertoerist was overleden op de flanken van de Mont Ventoux. "Het eeuwige probleem is dat zo'n overlijden op de Ventoux meteen voorpaginanieuws is", zegt dokter Roelandt. "Terwijl er echt wel meer mensen aan een hartaderbreuk sterven terwijl ze in hun tuin werken of als ze de trap oplopen. In de sport kom je vier plotse hartdoden per miljoen per jaar tegen. Dat is eigenlijk niet veel. Statistisch wel significant, maar het weegt op tegen de voordelen van ideale sportbeoefening." Alleen: daar zit een probleem, in die ideale sportbeoefening. "Zo'n 20 km door Brussel is een hype geworden. Je móét het bijna gedaan hebben of je hebt geen bestaansreden. En de Ventoux... Een collega-sportdokter reed hem ooit negen keer in één dag op. Dat is Russische roulette en zou echt niet mogen. Zeker omdat hij toch een voorbeeldfunctie heeft. Maar het past allemaal in Amerikaanse sferen dat het steeds hoger moet, the sky is the limit, belachelijk is dat. Je moet het noodlot echt niet tarten."

Zelf liep hij de 20 km door Brussel nooit. "Ik was een spurter en ik ben te zwaar", zegt Roelandt. Maar hij bereidde wel vaak mensen voor. Heeft schema's opgemaakt. Weet hoe het moet en niet moet. "Volgende week houden we in Leuven nog een symposium over medisch verantwoord sporten, met collega Johan Van Lierde. We willen naar een protocol, waardoor niet-geschikte individuen geen toelating zouden krijgen om aan zulke wedstrijden mee te doen. Alleen is dat natuurlijk onmogelijk te controleren met 33.000 deelnemers." Bijna net zo onmogelijk als het idee van hartspecialist Pedro Brugada, cardioloog van het UZ Brussel, die onlangs voorstelde het hart van alle 12-jarige sporters te testen. "Principieel heeft hij gelijk, maar je kan niet iedereen screenen."

Zeker geen 33.000 lopers. "Stel dat je iemand zes weken voor de manifestatie een geschiktheidsattest geeft, wat doet die de volgende zes weken? Of de avond voordien. Om verantwoord aan zo'n 20 kilometer mee te doen, zou je bijvoorbeeld zes weken voordien al twee tot drie keer per week moeten lopen. Goed op je voeding letten. En de dag voor de inspanning: geen alcohol, geen koffie, wel pasta. De dag zelf moet je om het kwartier zeker 200 milliliter drinken. Maar dat moet je allemaal leren. Doe je dat niet en drink je de avond voor je de Ventoux oprijdt een hele avond Gigondaswijn, dan ben je een At Risk Sporter. Om maar te zeggen: we kunnen als dokter zoveel doen als we kunnen. Slotsom is dat de verantwoordelijkheid bij de sporters zelf ligt. Zij moeten verantwoord omgaan met die sport én met de hype."

l