Enige overlevende Boston-verdachte aangeklaagd
De nog levende verdachte van de aanslag in Boston is aangeklaagd voor gebruik van massavernietigingswapens. Dat heeft het VS-ministerie van Justitie bekendgemaakt. Op die aanklacht staat de doodstraf.
Dzjochar Tsarnaev werd op bed in staat van beschuldiging gesteld. Besloten is dat de verdachte niet als een 'vijandelijke strijder' in militaire hechtenis zal worden geplaatst. Naast gebruik van massavernietigingswapens wordt hij ook aangeklaagd voor de 'kwaadwillige vernieling van eigendom met de dood tot gevolg'.
De 19-jarige Tsarnaev wordt berecht als een terrorist en krijgt een normaal civiel proces met dezelfde rechten als iedere andere verdachte in strafrechtzaken. Dat heeft Jay Carney, de woordvoerder van het Witte Huis, bekendgemaakt.
Bij de aanslag op de marathon van Boston vielen een week geleden drie doden en meer dan tweehonderd gewonden. Twee explosies werden veroorzaakt door tot bommen omgebouwde snelkookpannen. Die waren gevuld met 'metalen balletjes en spijkers', aldus de aanklacht.
Met het besluit hem een gewoon proces te geven, trotseert de regering-Obama de wens van een aantal Republikeinse politici. Zij hadden gewild dat de verdachte tot 'vijandelijke strijder' zou bestempeld worden. Dan was hij onder militair toezicht geplaatst, buiten het normale rechtssysteem. Hij had dan geen aanspraak kunnen maken op de zogeheten 'Miranda'-rechten, zoals het recht om te zwijgen en het recht op een advocaat. Volgens de Republikeinen was dat nodig om erachter te komen of de verdachte lid is van een organisatie die mogelijk nog meer aanslagen in voorbereiding heeft.
Overigens besloot ook de regering-Obama vrijdag dat de Miranda-rechten niet meteen zouden worden voorgelezen aan Tsarnaev. Dat deed zij met een beroep op de openbare veiligheid, een van de uitzonderingsbepalingen. Ook zij wilde zich er eerst van vergewissen dat er na het uitschakelen van Dzjochar Tsarnaev en zijn broer Tamerlan (die werd gedood tijdens de klopjacht) geen acute dreiging meer was.
Zelfmoordpoging
Maar volgens gerechtelijke documenten heeft een rechter maandag de verdachte gewezen op zijn rechten. Woordvoerder Carney zei dat de regering ook binnen het federale rechtsysteem genoeg middelen heeft om informatie in te winnen. Daarvoor is militaire hechtenis niet nodig.
Al voor de beslissing van het Witte Huis om Tsarnaev niet als 'vijandelijke strijder' te behandelen, verklaarde de Democratische senator Carl Levin dat het oorlogsrecht niet van toepassing moest worden verklaard op deze zaak. Volgens de voorzitter van de Senaatscommissie voor de Strijdkrachten zijn er tot dusver geen bewijzen dat hij "lid was van welke georganiseerde groep dan ook, laat staan Al Qaida, de taliban of aan hen verwante takken".
De broers Tsarnaev zijn Tsjetsjenen die tien jaar geleden vanuit Rusland naar de Verenigde Staten kwamen. Dzjochar heeft het Amerikaanse staatsburgerschap. Hij ligt in het ziekenhuis met onder meer een schotwond aan de nek. Mogelijk is die een gevolg van een poging zichzelf te doden, zeggen de Amerikaanse autoriteiten. Dzjochar Tsarnaev zou maandag hebben gecommuniceerd, maar niet duidelijk is of hij dat mondeling of schriftelijk heeft gedaan.