OP12 doet politieke kritiek weer oplaaien

Het derde kanaal is een non-project", zegt Bart Tommelein, mediaspecialist van oppositiepartij Open Vld. "Ik heb van meet af aan gezegd dat jongeren niet zaten te wachten op een eigen televisie-aanbod. De cijfers geven me nu gelijk."

Een succes zijn de eerste stappen die de VRT op het vlak van jongerentelevisie zet inderdaad niet, om het voorzichtig te zeggen. Sinds kinderzender Ketnet op 1 mei naar een eigen kanaal verhuisde, deed de VRT al een aantal pogingen om na bedtijd van de allerkleinsten met een aanbod voor jongeren uit te pakken. Onder de noemer OP12 waren er op het nieuwe kanaal na acht uur een aantal concerten en fragmenten uit programma's van de radiozenders Studio Brussel en MNM te zien.

Ondanks de grote namen die OP12 daarvoor in stelling bracht kon geen van die programma's potten breken. Het concert van dEUS bijvoorbeeld boeide slechts 24.165 kijkers. Norah Jones moest het met 5.838 fans doen en ook de jongerenmerken MNM en Studio Brussel scoren niet op televisie. De fragmenten uit de radiomarathon van MNM-dj Peter Van de Veire lokten op een goeie dag iets meer dan 30.000 kijkers, het Studio Brussel-programma Blok Party bleef op 5.000 kijkers steken. "Logisch", vindt Tommelein. "We hebben het over een generatie die groot geworden is met het internet. Alles wat ze willen horen en zien op muziekgebied plukken ze van het net."

Ook bij N-VA, dat het derde kanaal mee goedkeurde, hebben ze vragen over wat de VRT met de extra zender doet. Niet zozeer over het jongerenaanbod - dat moet nog wat tijd krijgen om te groeien - maar wel over wat Canvas met de vrijgekomen zendtijd doet. Ook die zender kreeg in mei immers een upgrade nu het de beschikbare zenduren niet langer met Ketnet moet delen.

Canvas moest een nieuwszender worden, met meer aandacht voor actualiteit en verdieping. En net daar wringt het schoentje voor N-VA. "De vrijgekomen zendtijd blijkt in realiteit vooral naar sportuitzendingen te gaan", zegt Wilfried Vandaele, die voor N-VA in de mediacommissie zetelt. En dat doet bij Vandaele de twijfel over het hele project groeien. "We zijn altijd al een koele minnaar van het derde kanaal geweest. Een extra zender met een prijskaartje van vier miljoen euro starten in tijden van economische crisis en besparingen allerhande is sowieso moeilijk uit te leggen. Dat dat geld nu vooral moet dienen om nog meer sport uit te zenden maakt dat nog moeilijker." Al wil Vandaele nog niet te hard oordelen over het hele project. "Het publiek vindt de nieuwe zender duidelijk niet ofwel schort er iets aan de inhoud maar het is nog te vroeg om een evaluatie ten gronde te maken. We geven zowel OP12 als het vernieuwde Canvas nog wat tijd, maar we blijven het zeker opvolgen." Ook Philippe De Coene (sp.a), voorzitter van de commissie Media, blijft wat die verdieping betreft voorlopig op zijn honger zitten. "Het mag wat die actualiteit en verdieping betreft ook voor mij wat meer zijn", zegt hij. "Ik koester heel hoge verwachtingen voor het nieuwe Canvas."

Vingeroefeningen

Geconfronteerd met de kritiek verwijst de VRT steevast naar het doel van de hele ontkoppeling. OP12 moet immers in de eerste plaats het programma-aanbod van Ketnet vrijwaren. Tot voor twee maanden werden de Ketnet-programma's om de haverklap onderbroken door sportuitzendingen - dat probleem is nu definitief van de baan. De kijkers van Ketnet zijn hun zender bovendien massaal naar het nieuwe kanaal gevolgd.

Operatie geslaagd dus? "Vind ik niet", zegt Tommelein. "Natuurlijk is het een goede zaak dat Ketnet niet langer moet wijken voor sport, maar dat had ook op een andere manier gekund. Door keuzes te maken in het sportaanbod bijvoorbeeld. Waarom moet de VRT alle grote sportevenementen uitzenden?" Tommelein wijst er ook op dat er in de wereld van de kindertelevisie meer dan enkel Ketnet is. "De VRT doet erg neerbuigend tegenover die andere zenders, maar ook op de commerciële kinderzenders zijn kwaliteitsvolle programma's te zien."

Het aanbod voor jongeren waar OP12 de eerste twee maanden mee uitpakte zijn volgens de VRT dan weer niet meer dan wat vingeroefeningen. Experimenten om te zien wat werkt en wat niet. "Het zou dan ook oneerlijk zijn om OP12 nu al te veroordelen", vindt De Coene. "Volgens de beheersovereenkomst moet de VRT pas vanaf september 2013 met een volwaardig jongerenaanbod te komen. Ik vind het een goede zaak dat de VRT nu al wat experimenteert maar tegelijk stelt de openbare omroep zich daardoor ook erg kwetsbaar op. Wanneer, zoals nu, de kijkers niet meteen volgen is er meteen heel wat kritiek." En dat terwijl OP12 ook al zijn meerwaarde heeft bewezen, vindt De Coene. "Door bijvoorbeeld heel uitgebreid aandacht te besteden aan de Koningin Elisabethwedstrijd." De tegenvallende kijkcijfers zijn dan ook geen reden tot paniek. "Nog niet", corrigeert De Coene. "Want wanneer OP12 volgend jaar een volwaardige zender wordt, moeten de ambities toch een stuk hoger liggen."