'Stop vijf jaar met vissenin de Noordzee'

De kabeljauw is al jaren veruit de populairste vis bij de Belg. Maar wie dezer dagen naar de winkel gaat voor een verse moot kabeljauw, kijkt best waar die vandaan komt. De Belgische lieveling is ook de ongekroonde koning der bedreigde vissoorten in de Noordzee. Volgens Britse wetenschappers zwemmen nog amper honderd volwassen exemplaren voor de kust.

"Die telling was gebaseerd op steekproeven en is uiteraard een beetje overdreven. Maar dat het niet goed gaat met de kabeljauw, kan niemand ontkennen", zegt Els Torreele van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO). "Uit de statistieken van de Europese lidstaten blijkt dat de kabeljauw al verschillende jaren onder druk staat. Vandaag behoort hij tot de meest bedreigde soorten."

Om het tij te keren, roept de Britse denktank New Economics Foundation (Nef) op om gedurende vijf jaar niet te vissen in de Noordzee. Hierdoor zouden bedreigde populaties zichzelf kunnen herstellen. Nef baseerde zich daarvoor op de visvoorraden van 51 soorten, waaronder makreel, heek en kabeljauw. Niet-duurzame bevissing blijft een groot probleem in de Europese Unie, waar 75 procent van de visvoorraden worden overbevist.

"Ik denk niet dat een visstop een goed plan is", zegt Koen Stuyck van het WWF. "Het probleem is de industriële visvangst, waarbij geen rekening wordt gehouden met duurzaamheidsfactoren. We moeten dus de duurzame visserij stimuleren. Dat kan met strengere Europese visquota, efficiëntere vistechnieken en een grondige herziening van het Europese subsidiesysteem. Vooral dat laatste is belangrijk. Wist je dat Europa tussen 2000 en 2008 33,5 miljoen euro subsidies heeft uitbetaald voor de vangst van de bedreigde blauwvistonijn?"

Volgens de onderzoekers van het ILVO is het probleem ruimer dan dat. "De visvangst beperken is geen garantie dat de populatie weer aantrekt. Die is immers ook afhankelijk van natuurlijke factoren. Er bestaan aanwijzingen dat de opwarming van de Noordzee het metabolisme van vissen overhoop gooit. Daardoor is de garnaal de voorbije decennia bijvoorbeeld opgeschoven van de westkust naar de oostkust", zegt Torreels.

De boodschap is duidelijk: als we willen dat er morgen nog vis zal zijn, moeten we duurzaam kiezen in de supermarkt. "Gebruik je gezond verstand en steek niet zomaar elke vis in je mond. De kabeljauw is misschien wel bedreigd, maar de schol of tong kun je wel gerust eten."

Een handig hulpmiddel is het MSC-label (Marine Stewardship Council), momenteel het meest betrouwbare ecolabel in de supermarkt en een garantie dat de vis duurzaam en wild gevangen is. Ook makkelijk is de 'viswijzer' die het WWF samenstelt in samenwerking met de Nederlandse Stichting De Noordzee. "Binnen enkele weken lanceren we die viswijzer ook als smartphone-app", licht Stuyck toe. Bewuste consumenten kunnen in de supermarkt dus meteen opzoeken of de vis in de winkelkar ethisch verantwoord is.

VISWIJZER

KIES DUURZAAM IN DE WINKEL

Soorten die u absoluut moet vermijden

Kabeljauw

Griet

Soorten die met mate geconsumeerd mogen worden

Tong

Tarbot

Krab

Langoustine

Schar

Schelvis

Tongschar

Wijting

Rog

Soorten die u naar hartelust mag serveren

Pladijs

Koolvis

Mul

Oester uit Zeeland

Poon

Sprot

Haring

Grijze garnaal

(Bron: WWF België en Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)