Direct naar artikelinhoud

Riche, Gunzig en De Pauw scoren met 'Raymond'

Het fenomeen Josse De Pauw schittert weer in 'Raymond', de KVS-productie over de in 2004 overleden voetbaltrainer Raymond Goethals, een 'joint effort' van regisseur Manu Riche en schrijver Thomas Gunzig.

Raymond loopt van 29 februari tot 10 maart in de KVS. Daarna op tournee. www.kvs.be

Ze hebben er hun Raymond van gemaakt. Niet zozeer de voetbaltrainer van de louche affaires, of de sappige Brusselaar die de namen van topvoetballers verbasterde tot Van Batsen en Gullik, maar een man die bepaald wordt door zijn verleden. Door één momentum in zijn jeugd, zelfs, waar droom en teleurstelling de richting bepalen. Waarmee ze eindeloos winnen aan rijkdom, natuurlijk.

Raymond is zo'n voorstelling waar alles aan klopt. De keuze voor een uitgepuurd decor, bijvoorbeeld. Herman Sorgeloos maakt een kaal scènebeeld, met een frigo, achteraan, bijna buiten beeld (een man heeft zijn glas wijn nodig), een stoel, een trapje dat nergens naartoe leidt, en één groot, rudimentair in elkaar getimmerd, blanco billboard, waar de spaarzame geësthetiseerde voetbalbeelden van documentairemaker Manu Riche op geprojecteerd kunnen worden. Hier gaat alle aandacht naar de man van het uur: Raymond/Josse De Pauw.

Slim opgebouwd

De tekst van Thomas Gunzig is een parel. Geestig, goed geschreven, met een boel zinnetjes om op te schrijven en nooit meer te vergeten. Als hij het over een massief type voetballer heeft, bijvoorbeeld: 'een tram was plezanter om tegenaan te lopen'. Of 'mijn mond was zo droog als een kartonnen doos'.

Maar de monoloog is ook slim opgebouwd, met gedurfde herhaling die nooit gaat vervelen. Gunzig schreef in het Frans, Josse De Pauw vertaalde samen met Mieke Verdin naar het Nederlands, en speelde de tekst in die mengvorm van onze landstalen. Terwijl ik in het begin nog even vreesde voor een al te slepend ritme - alles wordt in het begin letterlijk in het Frans en het Nederlands gezegd - kreeg het al gauw een heuse meerwaarde.

En dan is er Josse De Pauw die, bijgestaan door Manu Riche, alles juist doet. In een lelijk al te beige kostuum hanteert hij moeiteloos die tweetalige taal, wat geen sinecure kan zijn. Hij aarzelt in het begin nog even wat het ritme betreft, maar pakt dat in geen tijd helemaal terug. Hij vertelt als een echte, plaatst geestigheden alsof het niks was. En hij wordt meteen een man die je niet anders kunt dan geloven. En dat is bijzonder. Sommige verhalen laten zich bijna als vanzelf vertellen, door lekkere anekdotiek en een swingende opbouw, een tekst als deze vraagt in al zijn schoonheid om extra métier en charisma van de speler, twee dingen die Josse De Pauw als geen ander voorradig heeft.

Raymond is een voorstelling die theater terugbrengt tot de blote kunst van het spelen. Josse De Pauw is de artiest die dat naar het allerhoogste niveau stuwt. En verder wil ik niet uitweiden over het concrete verhaal, het zou alleen maar jammer zijn om dat weg te geven. Want u - voetballiefhebber én -hater - moet er massaal naar gaan kijken.