Het probleemschip Basel Express blijft de problemen opstapelen. De Belgische overheid heeft al een bankwaarborg van 16 miljoen euro geëist, voor het geval de rederij haar handen van het schip zou aftrekken. © Joris Herregods

Van kwaad naar erger met ‘horrorschip’ in Antwerpse haven: salmonella in watertanks én claim van 16 miljoen euro

De Basel Express, het Egyptische schip onder Panamese vlag, blijft een zorgenkindje in de Antwerpse haven. Aan herstellingen is nog niet begonnen en er zijn onder meer watertanks verzegeld. De Belgische overheid is naar de rechter gestapt om bewarend beslag te laten leggen op het schip en eist een bankwaarborg van 16 miljoen euro. “Het schip mag niet uitvaren zolang die borg niet betaald is.”

Christoph Meeussen

Begin deze maand raakte bekend dat in de haven een absoluut probleemschip was aangemeerd. De bemanning moest leven in slechte hygiënische omstandigheden en zat zonder vers voedsel. Het schip kende ook een waslijst aan ernstige technische gebreken, onder meer aan essentiële veiligheidssystemen zoals alarmen.

(Lees verder onder de video)

Een consultant werd ingevlogen om de problemen op het schip aan te pakken. Hij maakte zich sterk dat die midden vorige week zouden zijn opgelost. Maar dat is ijdele hoop gebleken. Het schip ligt nog altijd stevig aan de spreekwoordelijke ketting in het Albertdok.

LEES OOK: (+) Aan boord van ‘horrorschip’ in haven: kapotte koelkast, bedorven voedsel, afgebladderde verf en defecte alarmen

MILJOENENCLAIM

Eind vorige week heeft de Belgische staat bij de Antwerpse rechter bewarend beslag laten leggen op het schip, met een borgsom als zekerheid. “We hebben aan de rederij een bankwaarborg gevraagd van 16 miljoen euro”, zegt Lotte Van der Stockt, woordvoerster van minister van Noordzee Philippe De Backer (Open Vld). “Dat is 1 miljoen als maximale boete, maal twee gezien de veelheid aan inbreuken, en maal acht voor de opcentiemen. Het schip mag – los van alle defecten die moeten worden hersteld ­­– niet uitvaren zolang die borg niet betaald is.”

Daarnaast moet het bewarend beslag ervoor zorgen dat de Belgische staat financieel uit de kosten blijft voor het geval de rederij zijn handen van het schip aftrekt en de overheid plots moet instaan voor een verkoop of berging.

NAUWELIJKS HERSTELLINGEN

In weerwil van de verse verf en het hamergeklop die we eerder konden vaststellen aan boord van het schip, is volgens de FOD Mobiliteit nog niet gestart met een grondige herstelling. “Een aantal eerder beperkte maatregelen om de levensomstandigheden aan boord te verbeteren, zijn wel doorgevoerd”, luidt het. “De havenkapiteinsdienst is formeel verwittigd en schikkingen zijn getroffen zodat het schip de haven niet kan verlaten.”

Dat kan sowieso niet ‘zomaar’. Het schip zou eerst ongemerkt door de sluizen moeten geraken. Zelfs voor een eenvoudige verplaatsing binnen de dokken heeft het schip een sleper nodig.

© Jan Van der Perre

SALMONELLABESMETTING

Intussen blijft de bemanning, bestaande uit Syriërs, Egyptenaren en Indiërs, veelal aan boord. Zij kregen heel wat hulp, zegt de FOD Volksgezondheid. “Onze inspectie van Saniport (die instaat voor de hygiëne, red.) is al vijf keer aan boord geweest”, zegt woordvoerster Heleen Vandenberghe. “Na een eerste inspectie is al een lichte salmonellabesmetting van het water vastgesteld. Er werd geadviseerd het te verhitten, maar er werd een defect aan de boiler vastgesteld. Die is intussen gemaakt en er zijn opnieuw stalen genomen, maar daar is nog geen uitsluitsel over.”

Intussen komt een scheepsaalmoezenier geregeld langs met voedsel (zie hiernaast), zijn er twee wasmachines aan boord gebracht en werden nieuwe douchekoppen geïnstalleerd. Onderdelen voor de koelruimtes zijn besteld, al zeggen bronnen dat de leverancier niet zomaar afkomt. Hij is niet zeker dat hij wel geld zal ontvangen.

De Dienst Vreemdelingenzaken zegt dat het personeel eind vorige maand de toestemming kreeg om van boord te gaan, bijvoorbeeld om op hotel te verblijven. “Dat in afwachting van hun terugkeer, die door hen of door de rederij moet worden georganiseerd”, zegt woordvoerder Geert De Vulder. “Er is hen voorgesteld om op hotel te gaan, maar ze willen aan boord blijven om herstellingen uit te voeren”, zegt Vandenberghe.

ACHTERSTALLIG LOON

Er is ook een staat opgemaakt van het loon dat wordt verondersteld niet te zijn uitbetaald. “We hebben geen loonstrookjes of wat dan ook gevonden”, zegt Marc Van Noten, vakbondsmedewerker en ITF-inspecteur (International Transport Workers Federation). “Op basis van hun contracten zou er nog 106.000 dollar aan loon moeten worden betaald. Er zijn er die zeggen dat ze loon hebben ontvangen, maar dat is dan maar een aalmoes. Volgens de maritieme arbeidswetten is een maandelijks afschrift vereist.”

GERECHTELIJK ONDERZOEK

Intussen heeft het parket een gerechtelijk onderzoek opgestart, wegens een aantal strafrechtelijke feiten. De vaststellingen zouden afkomstig zijn van de sociale inspectie, onder meer over de maximumduur van de arbeidscontracten. ITF’er Van Noten had al aangegeven dat veel bemanningsleden langer aan boord waren dan mocht.

© Jan Van der Perre

MEER OVER Haven Antwerpen-Brugge