Poetin & co.: cowboys in het Kremlin
De top van het Kremlin blijkt een raar loopje te hebben: met de rechterhand strak langs het lijf. Dat is geen teken van beginnende Parkinson of een andere ziekte, stellen artsen. Het duidt erop dat Poetin en zijn naasten zijn getraind om de hand bij de holster te houden.
De Nijmeegse hoogleraar Bas Bloem kwam het loopje op het spoor via een Britse collega, die het als eerste was opgevallen dat de Russische president Poetin bij het lopen wel de linker-, maar nooit de rechterhand langs zijn lichaam laat zwaaien. "Het is mijn vak om te kijken naar afwijkende bewegingen. Dus noem dit gerust een beroepsafwijking", vertelt de hoogleraar neurologische bewegingsstoornissen van het Radboud universitair medisch centrum. Bij nadere bestudering van archiefbeelden bleken ook premier Medvedev, legercommandant Anatoly Sidorov en de voormalige defensieministers Anatoly Serdyukov en Sergei Ivanov het rare loopje te hebben.
Ze hebben een 'pistooltrekkersloopje', constateert Bloem nu samen met drie buitenlandse collega's in het kerstnummer van vakblad The British Medical Journal. In een KGB-handboek vond Bloem een passage die voorschrijft om altijd de rechterarm langs het lichaam te houden. "Je moet voortdurend voorbereid zijn op de vijand en de hand bij de holster houden", zegt Bloem. Een gewoonte die de leiders ook voortzetten als ze geen vuurwapen dragen, denkt hij. "Bekend is dat aangeleerd gedrag, als je het maar genoeg herhaalt, ingeslepen raakt in de hersenen."
Dylan en de regenboogtrui
Dat Poetin geen onderliggende motorische stoornis heeft, maken de onderzoekers op uit andere filmpjes, waarop de Russische leider zwemt, judo beoefent en documenten ondertekent. In één filmpje is te zien hoe Poetin op bezoek in Japan achteloos een pen rechtop op tafel zet.
Aanvullend bewijs voor het pistooltrekkersloopje vonden de onderzoekers onder meer in westerns en in Rusland zelf, waar artsen desgevraagd eveneens de link met vuurwapens legden. Hoe dat zit met eventuele pistolen in de binnenzak, weet Bloem niet. "Echte zekerheid hebben we natuurlijk niet", benadrukt hij. "Maar het handboek stelt letterlijk: houd de rechterarm strak tegen het lijf."
Saillant detail is dat Medvedev wel het loopje heeft, maar geen militaire opleiding. Een teken dat Medvedev Poetin na-aapt, stellen de experts. "Medvedev wordt gecoacht om te klinken, te ogen en te lopen als de president", schrijft het team in het vakblad. Overigens heeft omgekeerd niet iedere militair het malle loopje: bij de Amerikaanse oud-generaal en oud-CIA-directeur David Petraeus zagen de onderzoekers het niet terug.
Een 'eerbetoon aan ons mooie vak', noemt Bloem de luchtig bedoelde studie. Het vooraanstaande artsenblad uit het land van oude tradities en absurdistische humor bevat elk jaar rond kerst enkele ongewone medische onderzoeken. Zo becijferen Amerikaanse epidemiologen dat premiers en presidenten gemiddeld 2,7 jaar minder lang leven dan hun tegenkandidaten die niet wonnen, en onthult een Zweeds artsenteam dat de songs van Bob Dylan sinds 1990 steeds vaker worden geciteerd in medische publicaties.
Opvallend is ook een bloedserieuze studie naar de 'vloek van de regenboogtrui': het idee dat wielrenners die de wereldkampioenentrui dragen, vaker worden getroffen door tegenslag en verliezen. Inderdaad is de kampioen "significant minder succesvol in het jaar dat hij de regenboogtrui draagt", constateert de Zwitserse epidemioloog Thomas Perneger na bestudering van zo'n honderd winnaars. Maar met een vloek heeft dat niets te maken: het is logisch dat een kampioen na het winnen van de titel weer wat gewoner presteert. Bij winnaars van de Ronde van Lombardije, die geen regenboogtrui krijgen, vond Perneger eenzelfde terugval in de prestaties.