Een-tweetje tussen Ghelamco en stad Gent roept vragen op
De stad Gent is voor vier vijfden eigenaar geworden van de Ghelamco Arena. Waarom, zo vragen velen zich af. Want wat heeft de stad te winnen bij de aankoop van een voetbalstadion? En gooit Europa binnenkort roet in het eten wanneer het mogelijk besluit dat de overname een vorm van illegale overheidssteun is?
Weet u wie de eigenaar was van het voetbalstadion dat sinds 2013 staat te pronken langs de E17? Het antwoord is: projectontwikkelaar Paul Gheysens, de grote man achter het bedrijf Ghelamco. Nog veel belangrijker om weten: de zakenman bouwde het stadion grotendeels met geld van de stad. De Gentse belastingbetaler betaalde 24,8 miljoen euro voor de realisatie van de Ghelamco Arena, zo'n 55 procent van de totale kostprijs van het stadion. Daarnaast kocht intercommunale Farys (voorheen TMVW) in opdracht van de stad Gent ook nog eens voor 12 miljoen euro aan kantoor- en opslagruimte in het stadion. Gheysens kreeg daarbovenop twee nabijgelegen gronden die hij in eigen beheer kon ontwikkelen met kantoorgebouwen. Een gouden deal.
Niet zozeer voor de stad, maar die trekt vandaag haar betrokkenheid wel nog wat verder door. Via een omzetting van 23,5 miljoen aan leningen naar aandelen is de stad Gent via de NV Buffalo voor 79 procent eigenaar geworden van Artevelde-Stadion. Dat is de vennootschap die de infrastructuur van de Ghelamco Arena beheert. Paul Gheysens houdt 11 procent van de aandelen over. De deal slaat voor alle duidelijkheid enkel op het voetbalgedeelte van het stadion. Het commerciële gedeelte - waaronder de Albert Heijn-supermarkt - blijft in privéhanden.
Door de overname komen Gents burgemeester Daniël Termont, N-VA-kopstuk Siegfried Bracke en CD&V'er Etienne Schouppe in het bestuur van de voetbaltempel. Opmerkelijk: twee jaar geleden schopten N-VA en CD&V nog stennis toen bleek dat de investering van intercommunale Farys (toen nog TMVW) 12 miljoen euro meer bedroeg dan tot dan toe bekend was. "We gaan deze zaak tot op het bot uitspitten", zei Bracke toen. Vandaag liggen de kaarten anders: van kritiek op het "prestigeproject van paars-groen", zoals de oppositie het stadion noemde, lijkt geen sprake meer. CD&V en N-VA krijgen een zitje in het bestuur, iedereen tevreden. En een persoonlijke vriend van burgemeester Termont, die nadrukkelijk zijn stempel drukt op dit dossier, is de CEO geworden van de voetbaltempel: Ludy Modderie, topman bij intercommunale Farys.
Door experts onderzocht
Bij de overname door de stad zijn er heel wat vragen. Zoals: moet een overheid zich bezighouden met een commerciële onderneming, zoals AA Gent? En kan Europa de overname van het stadion niet beschouwen als verborgen staatssteun, waardoor de stad een boete kan oplopen? "Lokale overheden die een voetbalstadion exploiteren, zoals de stad Gent, kunnen beboet worden voor illegale staatssteun", zegt advocaat sportrecht Laurent Van Rossom, die er wel aan toevoegt het dossier niet van dichtbij te volgen. "Europa verwerpt het argument dat sport een algemeen belang zou hebben dat het inzetten van publieke middelen rechtvaardigt." Toch gebeurt het wel meer dat lokale overheden mee investeren in sportinfrastructuur, zegt Jan Van Alsenoy van VVSG, de Vlaamse vereniging van steden en gemeenten. "Maar of een stad dat moet doen, is een politieke discussie."
"Het is helemaal niet vreemd dat de stad het stadion koopt. Dat was al van in het begin voorzien", verdedigt Christophe Peeters (Open Vld), schepen voor Financiën, zich. "We hebben experts laten onderzoeken of dit als illegale staatssteun kan worden beschouwd en zij verzekeren ons dat dat niet zo is. We hebben heel wat sportinfrastructuur. Het is dus helemaal niet zo uitzonderlijk. AA Gent zal ons ook huur moeten betalen, die eens op kruissnelheid meer dan een miljoen euro per jaar zal bedragen. Vergeet ook niet dat er op die site 3.000 jobs gekomen zijn, daar profiteren we als stad van mee." Ook de oppositie krijgt een zetel in het bestuur. Peeters: "Dat vonden we belangrijk. Ghelamco is een project dat over tijd en partijgrenzen heen gaat"
Toch is het opvallend dat de winst van de ontwikkeling van het project naar Ghelamco gaat, terwijl eventuele toekomstige risico's bij de stad liggen. "Dat is zo, maar zonder Paul Gheysens zou het ding er nooit gekomen zijn", zegt Siegfried Bracke (N-VA). "Ik ben blij dat hij het gedaan heeft. Ik vind het ook normaal dat de stad investeert in sport. We hebben in het verleden vragen gesteld over de financiering van het stadion en hebben daarbij retorisch geweld niet geschuwd. Maar het antwoord bevredigde ons uiteindelijk. En ik wil opmerken dat alle beslissingen over AA Gent in de gemeenteraad altijd in volle unanimiteit genomen werden. Dat ook de oppositie mee in het bestuur zit, is dus de normaalste zaak van de wereld." De naam van het stadion blijft dezelfde - en verandert dus niet in de oorspronkelijke werknaam Artevelde Stadion. Ook daar: een prima deal voor Paul Gheysens.