'Merkel is perfect doelwit'
In Duitsland geloven steeds meer mensen dat de parlementsverkiezingen komend najaar door Rusland zullen worden beïnvloed. Russische hackers speelden al een rol in de Amerikaanse verkiezingsstrijd. 'Merkel is het perfecte doelwit.'
"Het ziet ernaar uit dat Rusland Angela Merkel en haar bondgenoten in 2017 zal aandoen wat het in 2016 Hillary Clinton en haar partij aandeed." Jochen Bittner, Die Zeit-journalist en The New York Times-columnist, is er zeker van. Er zijn volgens hem genoeg elementen om aan te nemen dat de Duitse bondskanselier net als de Amerikaanse presidentskandidaat in volle verkiezingsstrijd het slachtoffer wordt van Russische hackers. Gisteren bleek nog dat de Russische cyberaanval op de Amerikaanse Democraten onder meer via een Nederlandse server werd uitgevoerd.
"Merkel is het perfecte doelwit voor president Vladimir Poetin", schrijft Bittner in zijn jongste opiniestuk. "Nu het aantal politici met sympathie voor Moskou stijgt, kan het goed zijn dat zij in een eventuele vierde termijn als bondskanselier de enige Europese leider is die durft in te gaan tegen het nieuwe, assertieve Rusland." Nog volgens de columnist heeft de Duitse politica sinds de annexatie van de Krim in 2014 de meest gehoorde stem als het gaat over Rusland straffen. "Ze gelooft nog steeds in een verenigde Europese Unie, een bastion van liberale waarden en - impliciet - een politiek en economisch bolwerk tegen Rusland."
Dezelfde vrees voor Russische beïnvloeding klinkt in zakenkrant Financial Times. Het groene Duitse parlementslid Hans-Christian Ströbele verwijst daarin naar het voorsmaakje dat zijn land in 2015 kreeg. Duizenden computers in het parlement werden geïnfecteerd met een virus. Ook toen werd met de beschuldigende vinger naar Rusland gewezen.
Ströbele vreest dat zijn elektronische data geraakt is. "Sindsdien ben ik veel voorzichtiger." Merkel zelf is dat wellicht ook. Ze gaf eind vorig jaar alvast aan rekening te houden met Russische cyberaanvallen. "Het is mogelijk dat ze een rol zullen spelen in de verkiezingsstrijd." Ze benadrukte dat de Duitse diensten zich intensief met het probleem bezighouden.
Cyberleger
Dat Rusland in staat is de verkiezingen te beïnvloeden, is volgens computerwetenschapper Jeroen Baert (KU Leuven) een feit. "Poetin heeft, na China en Noord-Korea, het meest uitgebreide cyberleger." Het land heeft, zeker wat betreft offensief hacken, een voorsprong van makkelijk tien jaar. "Het is vooral via phishingmails dat hackers bij overheden allerlei geheime informatie proberen te ontfutselen over partijen en politici. Die houden ze achter de hand, jaren desnoods, tot het moment waarop ze baat hebben bij het vrijgeven ervan."
Stemcomputers hacken acht Baert minder waarschijnlijk. "Het kan, maar daarvoor heb je veelal fysieke toegang nodig tot de toestellen. Dat is nogal lastig." De computerwetenschapper noemt het "waarschijnlijk tot heel waarschijnlijk" dat hackers nu al over vuile was beschikken. "Maar of ze die daadwerkelijk zullen inzetten, is een andere zaak. Duitsland is toch niet van dezelfde grootteorde als de Verenigde Staten."
Anderzijds: "Alle vormen van destabilisatie en democratisch falen in het Westen zien ze in Rusland als een versterking van het eigen beleid. Als ze op een of andere manier de boel in de war kunnen sturen, zullen ze het niet laten."