'De kerk is te spaarzaam met de waarheid'

"Als kerk verliezen wij onze geloofwaardigheid als we niet rechtlijnig handelen. Hoe kunnen wij die vertrouwensbreuk herstellen als we steeds met 'goede intenties' flaters begaan (...). De voorbije weken heb ik meermaals gedacht mijn ambt neer te leggen. Niet omdat ik twijfel over mijn roeping, maar omdat ik twijfel aan de trouw van de kerk ten opzichte van haar schapen, medewerkers en gelovigen."

Zo staat in een brief die De Morgen in handen kreeg, en die vorige maand naar bisschop Jozef De Kesel, de vicarissen en een resem medewerkers van het bisdom Brugge werd gestuurd. Dat bevestigt ook de auteur van het document, Igor de Bliquy, pastoor van de federatie Heuvelland. "Ik heb die brief inderdaad geschreven. Daarna ben ik meteen bij de bisschop geroepen en heb ik uitgebreid met hem gepraat."

In zijn brief verwijst De Bliquy nadrukkelijk naar de heisa rond priester Daniël D., die vorige maand het nieuws haalde. De man zou twintig jaar geleden verschillende kinderen in het college van Waregem seksueel hebben misbruikt. In de Krant van West-Vlaanderen getuigden slachtoffers vorige maand over hoe de man hen anaal verkrachtte, bedreigde en zelfs folterde.

Het was al in de zomer van 2013 dat de Arbitragecommissie zich uitsprak over de priester, waarna het bisdom één slachtoffer een schadevergoeding uitkeerde. Toch kon de man daarna ongestoord pastoor blijven in Heuvelland.

Na een nieuwe klacht besliste het bisdom begin dit jaar dan toch om hem aan de kant te schuiven. Al werd dat toen niet met zoveel woorden gezegd. De Bliquy kreeg de federatie toegewezen, maar kwam niet in detail te weten wat de precieze oorzaak van het vertrek van zijn voorganger was.

Het was pas toen de pers lucht kreeg van de ware toedracht van het ontslag van priester Daniël dat ook De Bliquy op de hoogte werd gebracht. "Waarom werd er niet gezegd waarom hij werd ontslagen", vraagt de priester zich af in de brief. "Waarom houdt men de waarheid achter, zoals in het benoemingsgesprek met mezelf? Waarom mag hij daar blijven wonen?"

Dat het bisdom nauwelijks informatie doorspeelt aan het gerecht, kan de West-Vlaming evenmin begrijpen. "Waarom werd een getuigenis van vijftien bladzijden niet letterlijk overgemaakt aan het parket? Waarom moest er überhaupt worden samengevat? Hebben ze dingen weggelaten?"

Oude wijn in nieuwe zakken

Het parket van Kortrijk bevestigt dat de informatie die het heeft doorgekregen van het Opvangpunt Seksueel Misbruik inderdaad heel erg summier was. "Zelfs de naam van het slachtoffer werd niet meegedeeld", klinkt het. "Op dit moment zijn we nog volop bezig met het onderzoek."

Kerkjurist Patrick Degrieck van het Opvangpunt Seksueel Misbruik erkent dat de rapportage beperkt was. "Maar dat is altijd zo. Meestal gaat het om zaken die verjaard zijn. Wij zijn genoodzaakt om discreet te zijn en geven de klacht aan bij justitie conform de richtlijnen die alle opvangpunten dienen te volgen. Trouwens: die vijftien pagina's hebben wij ook pas later gekregen.""

"Sinds het ontslag van Daniël en mijn benoeming is spaarzaam omgegaan met de waarheid, een bitterzoet eufemisme", schrijft de Bliquy nog. "Kunnen bepaalde mensen van het beleid niet inzien dat ze in hun 'trouw aan de kerk' meer schade toebrengen dan mochten ze gewoon, open en eerlijk, onomwonden, de waarheid vertellen."

Een visie die heel wat collega's delen, zeker nadat eind vorig jaar enkele gelijkaardige schandalen aan het licht kwamen. Toen raakte bekend dat drie West-Vlaamse priesters nog steeds in functie waren, hoewel het bisdom al een hele tijd wist dat er sprake was van zedenfeiten. Dat de Brugse kerkleiding nog grotendeels dezelfde is als onder de beruchte bisschop Roger Vangheluwe speelt volgens verschillende bronnen een belangrijke rol. Oude wijn in nieuwe zakken, klinkt het.

"Onder de jonge priesters leeft heel erg het gevoel dat we komaf moeten maken met deze aanpak", zegt Pieter Delanoy (30), priester-leerkracht in het Sint-Lodewijkscollege in Brugge. "Laten we eindelijk eens de kaart van de transparantie trekken. Telkens opnieuw blijven er schandalen de kop opsteken. Een klap in het gezicht van mensen die wel goed bezig zijn en kiezen voor een modern instituut."

Niet in detail treden

Dat de brief van priester De Bliquy weerklank heeft gekregen in het bisdom staat vast. Meteen werd hij uitgenodigd voor een gesprek en enkele dagen later kreeg Daniël D. van het bisdom te horen dat hij moest verhuizen. "Maar of er daadwerkelijk iets is veranderd? Dat betwijfel ik", zegt De Bliquy. "De bisschop heeft toegegeven dat hij op de hoogte was van de zaak, maar dat hij die te licht had ingeschat. Echt waar, zoiets begrijp ik niet. Voor mij is het vooral cruciaal dat het bisdom zijn eigen richtlijnen inzake seksueel misbruik respecteert."

Het bisdom bevestigt dat er een gesprek is geweest tussen de bisschop en de West-Vlaamse priester. "Maar over de inhoud van dat onderhoud kunnen wij niet in detail treden."