Direct naar artikelinhoud

Eitjes van blije kippen

In De Ark van Pollare vangen Els en Hans 'uitgelegde' kippen op, en geven ze een mooie oude dag. De ex-batterijkippen kunnen er vrij rondlopen in een grote weide, in afwachting dat ze worden opgehaald en een definitieve thuis krijgen.

WAT? De Ark van Pollare
WIE? Els De Saveur & Hans Lenvain
WAAR? Ninove
FAVORIET? Zachtgekookt ei - soldaatjes p.71

Het is een eenvoudige gedachte, maar toch bestaat het in ons land nog maar een jaar of drie. Hans Lenvain en Els De Saveur konden het niet aanzien dat kippen die 12 tot 18 maanden in een legbedrijf hadden geleefd, naar de slacht moeten, in Polen, om er als soepkip te eindigen, of te worden vermalen tot hondenbrokken. "Meestal zijn het echte sukkels", zegt Els. "Ze zijn heel mager. In de legbedrijven krijgen ze speciaal voeder om veel te leggen, niet om zich te voeden. Ze zitten dicht op elkaar en worden ruw behandeld."

We zitten rond de tafel in de woonkamer, samen met drie poezen en een hond, met uitzicht op een weide waar een grote haan huppelt en verderop twee pony's, twee paarden, enkele schapen en een hangbuikzwijn lopen. Hans en Els hebben hun baan als bediende en researcher voor de VRT opgegeven om fulltime de zorg voor verwaarloosde of achtergelaten dieren op zich te nemen.

Maar het is dankzij de kippen dat ze in het nieuws zijn gekomen. Onder meer Urbanus en Peter Van de Veire hebben zich al bij De Ark van Pollare aangemeld om kippen mee naar huis te nemen. Els: "In de kooien zien ze geen daglicht, want door kunstmatige belichting worden meer dagen in een week gecreëerd, zodat ze meer eieren leggen. Hun natuurlijk instinct wordt volledig ontregeld. Wij kopen die kippen vrij door de prijs van de slacht te betalen, en laten ze bij ons weer op adem komen. Vaak maken ze hier voor het eerst in hun leven kennis met stro en gras. Er zijn kippen die niet meer leggen, maar andere laten plop-plop aan de lopende band eieren vallen terwijl ze door de wei lopen. Na enkele weken zie je dat de dieren weer pluimen krijgen en meestal weer beginnen te leggen op een normaal ritme."

Mensen kunnen een of meerdere kippen kopen, en er nog een hele tijd plezier - én eitjes - van hebben.

Sinds november 2013 is de Ark van Pollare een vzw en erkend asiel. Hoe zijn ze ertoe gekomen? Hans: "Het is een engagement, het is iets willen doen, liefde voor dieren. Wij zijn geen vegetariërs, geen linkse nozems, geen fanatici. Maar geef die beesten toch een beter leven! Het gebeurt vaak dat een koppel uit elkaar gaat en de vraag luidt dan: wie houdt de hond? Maar wat met de pony van de dochter? Wij lazen ook eens dat een varken 48 uur in een politiecel zat, omdat ze er geen weg mee wisten."

Beroemde peters

Els: "Toen wij hier kwamen wonen, dachten we: o leuk, er is een weide aan, we kunnen wat beestjes houden. Maar binnen de kortste keren stond de ene na de andere aan de deur met een verhaal. 'Ik heb dit of dat dier, maar het moet weg, en hier zou dat beestje goed zitten.' Zo is het vanzelf gegroeid. Op den duur kon ik niet meer gaan werken, het werd te veel. Zodra we het aan de lokale pers hebben laten weten, is de telefoon blijven rinkelen."

Urbanus en Bert Gabriëls (Zonde van de zendtijd) werden peters van de Ark. De Ark wordt zonder subsidies drijvende gehouden. Els: "We hebben veel voldoening, ja, maar geen inkomsten. Ik ben sinds eind 2012 thuis zonder inkomen, Hans heeft zijn invaliditeit (hij zit in een rolstoel, AG). We zijn nu wel erkend als zorgboerderij. We doen soms een kerstmarkt of een fuif om wat fondsen te verzamelen, en als je aan de mensen uitlegt dat je ook werkt met ex-gedetineerden of jongeren met een time-out, dan luisteren ze en gaan ze makkelijker steunen."

Momenteel lopen er maar zo'n twintig kippen in de grote weide. Hans: "In de winter gaan de kippen ruiven en leggen ze niet. We durven ook geen nieuwe kippen te gaan halen, want die hebben weinig pluimen. Stel dat het ineens begint te vriezen, dan kunnen ze dat niet aan. Maar eenmaal na Pasen komen ze met honderden. Als de lente begint, staat de telefoon niet stil. 'We hebben een boomgaard die moet afgegraasd worden, hebben jullie geen schaap?' Tegen september, oktober willen de mensen weer van hun dieren af, want in de winter moeten ze ze gaan bijvoederen."

"De heel verwaarloosde, mishandelde of oude dieren houden we", zegt Els. "Met een angstige pony doe ik niemand een plezier. Ieder jaar zijn er enkele die blijven en hun oude dag hier slijten."

Ons Trienemiene

Ook een aantal kippen blijft bij hen. De eigen kippen hebben een naam. "Ons Trienemiene", wijst Els, "is een anarchistisch kipje, die weigert op de wei te blijven. Ze was erg schriel en zwak toen ze hier kwam, we hebben haar vertroeteld en nu heeft ze iets van: het is hier allemaal van mij."

Er is een grote groep op Facebook, 'Red een kip uit een legbatterij', en daar staat De Ark mee in contact. Hans: "Die doen hetzelfde als wij, maar meestal op kleinere schaal. Ze houden ook in het oog waar er kippen zijn die kunnen worden opgehaald en signaleren dat. Wij halen de kippen op in de bedrijven. De herstelde dieren verkopen wij voor 6 euro per stuk aan particulieren. Dat is uiteraard meer dan wij voor ze hebben betaald, maar die meerprijs gebruiken we om de dieren te voederen en te verzorgen. Wie geen plaats heeft om kippen te houden, maar toch begaan is met de beestjes, kan een kip symbolisch adopteren. Dan betaal je 60 euro per jaar en krijg je elke maand 24 eieren."

Het gesprek gaat verder over grootschalige veeteelt, over bio en over de prijs die men voor een goed ei wil betalen. Hans: "Mensen letten er in de supermarkt niet op", heeft Hans vastgesteld, "en als er 'scharreleieren' op het doosje staat, denk je aan kippen die vrolijk rondscharrelen op een weide. Maar de term dekt de lading niet. Enkel het nummer op het ei vertelt de waarheid. Begint het nummer met een 0, dan zijn het bio-eieren. De kippen zijn gekweekt met veel ruimte en biologisch voeder. Als het nummer begint met een 1, is het vrije uitloop. Die kippen zitten in een hangar en kunnen overdag buiten. Scharreleieren hebben code 2, maar die zijn afkomstig van leghennen die nooit buiten komen. Ze leven in een dichte stal met duizenden soortgenoten. Kooi-eieren hebben code 3. Die kippen zitten hun leven lang vast in een kooi."

Gelukkig zijn er mensen zoals Hans en Els, en honderden vrijwilligers die de legkippen een nieuw leven gunnen. Els: "In principe beginnen we weer in de lente. Soms gaan er dan 200 kippen in één weekend de deur uit. Het is zelfs een beetje een hype; het lijkt alsof mensen die kippen willen, ze liefst uit een batterij hebben."

Els: "Die batterijkipjes zijn ook anders van karakter. Als je ermee bezig bent, worden ze echt aanhankelijk, net alsof ze weten dat je ze hebt gered. Dat is natuurlijk heel mooi."

Ark van Pollare vzw, Pollarebaan 115, Ninove. arkvanpollare.be

Verloren brood

4 dikke sneden wit brood 3 bio-eieren

450 ml melk 1 jonagold appel 1 conference peer 100 gr blauwe bessen 100 ml witte wijn

1 tl kaneelpoeder 40 gr boter

Snijd appel en peer in blokjes. Bestrooi met kaneelpoeder en meng met de blauwe bessen. Bak kort aan op hoog vuur en blus met de witte wijn. Laat de wijn bijna verdampen. Meng eieren en melk en klop goed door elkaar. Laat de boter ondertussen warm worden in een pan op matig vuur. Haal de dikke sneden wit brood door het eimengsel en bak direct aan in de pan.

Serveer met het fruitmengsel.

Sabayon

6 eigelen 6 gebroken eierschaaltjes witte wijn

4 eetlepels witte wijn 6 bolletjes ijs naar keuze

een handvol pistachenoten, gebroken

Voeg alles samen in een steelpan en klop constant op een klein vuur op. Schep bolletjes ijs en lepel hier een sauslepel sabayon over. Werk af met de pistachenoten.

FAVORIET VAN DE ARK VAN POLLARE

Zachtgekookt ei - soldaatjes

4 bio-eieren 4 dikke sneden bruin brood

olijfolie fleur de sel

Bestrijk het brood met olijfolie en gril krokant in een pan. Snijd langwerpige staafjes van de krokante toasts. Kook de eieren 4 minuten in ruim voldoende water en laat schrikken onder koud lopend water. Serveer met fleur de sel.