Renzi droomt van terugkeer
De Italiaanse premier Renzi moet nog vertrekken. Toch brak er woensdag binnen de Partito Democratico al ruzie uit over zijn mogelijke comeback.
De Partito Democratico (PD) van Matteo Renzi besprak woensdag de politieke situatie na het referendum. Daarbij stemden de Italianen 'nee' tegen grondwettelijke hervormingen, waarna de premier zijn ontslag indiende. Tijdens de bespreking binnen de sociaal-democratische partij telde maar één vraag: wordt Renzi wederom lijsttrekker bij de aanstaande verkiezingen? Zo kon het dat de ruzie over zijn terugkeer alweer uitbrak terwijl hij formeel nog moest vertrekken.
Symbolischer had die bijeenkomst van de PD niet kunnen beginnen. De partij zou het congres live op internet uitzenden, maar de livestream liep vast. Net zoals de Italiaanse sociaal-democratie sputtert. Enerzijds lukt het de partij niet om aansluiting te vinden bij de jeugd: onder jongeren tot 30 jaar liep het aantal neestemmers zondag zelfs op tot boven de 70 procent. Anderzijds symboliseert de haperende internetverbinding de chaos waarin de partij zelf verkeert.
De sociaal-democraten, al decennialang een van de grootste machtsfactoren binnen het land, zijn tot op het bot verdeeld. Al voor het tegenvallende referendum waren het oud- premier Massimo D'Alema en voormalig partijleider Pierluigi Bersani die openlijk aan de stoelpoten van hun eigen premier Renzi zaagden. Zij kondigden beiden nog tijdens de ja-campagne aan nee te stemmen en bleven dat te pas en te onpas herhalen.
Nu Renzi van plan lijkt opnieuw lijsttrekker te willen worden, dreigt er een serieus schisma. Vrijwel iedere partijprominent sprak zich de afgelopen dagen uit voor of juist tegen een van de twee kampen.
De partijen op de linkerflank van Italië hebben wel vaker last van inhoudelijke onenigheid. Zo is de huidige Partito Democratico het samenvoegsel van acht kleine linkse partijen, waarvan de meeste in een ver verleden gewoon tot dezelfde partij behoorden voor ze ervan afsplitsten. Toch wordt de huidige strijd als extra hard beschouwd omdat het ditmaal ook buiten het partijgebouw rommelt. De PD heeft hetzelfde probleem als zoveel sociaal-democratische partijen in Europa: hoe worden we weer geliefd onder onze weglopende achterban?
"We moeten niet bang zijn voor nieuwe verkiezingen", zei Renzi woensdagavond desalniettemin tegen zijn partijgenoten. Uit slechts een deel van de zaal klonk een enthousiast applaus. Toch was er woensdagavond ook een opsteker voor de scheidend premier: die uitspraak was gewoon weer via Facebook te horen; de livestream deed het weer. "Nu de partij nog", was een van de commentaren die eronder verscheen.