Shoppingoorlog barst helemaal los
De hevige concurrentiestrijd die de projecten Uplace, Just Under The Sky (JUTS) en Neo nu al maanden in de ban houdt, schrijft een nieuwe pagina in de grote shoppingsaga. Vergunningen worden voorwaardelijk verleend, shoppingcentra geweigerd. Vooral JUTS krijgt wurgende milieuvoorwaarden in de maag gesplitst.
Het ambitieuze shoppingcentrum Just Under The Sky, van projectontwikkelaar Equilis, krijgt bijzonder strenge voorwaarden opgelegd. Het Brusselse milieucollege boog zich over het project, en verleende het shoppingcentrum een milieuvergunning, weliswaar mét bijkomende voorwaarden. En die zijn niet min.
De opvallendste in het verhaal is de zogeheten Modal Split. De Brusselse regering eist dat er binnen de twee jaar na opening van JUTS liefst 40 procent van de bezoekers via het openbaar vervoer de site bezoekt. Binnen een termijn van vier jaar moet dat aantal zelfs 50 procent uitmaken. Bijzonder strenge voorwaarden, ook al is de site rond de Van Praetbrug in Brussel redelijk goed ontsloten. Als stok achter de deur zal er een zogeheten 'observatoire de la mobilité' worden samengesteld om te monitoren of en hoe JUTS die doelstelling haalt. Zij moet ook vooraf inzage krijgen in een concreet plan van aanpak. Bovendien moet ook jaarlijks een rapport over de mobiliteit opgesteld worden.
Indien JUTS de doelstellingen van de Modal Split niet haalt, kan de 'observatoire' beslissen om parkeerplaatsen te schrappen. Voorlopig zijn er 1.653 plaatsen vergund. Het aantal parkeerplaatsen is nu al vrij klein in verhouding tot het project, zeggen vastgoedspecialisten.
De voorwaarden lezen dan ook bijzonder streng. Olivier Weets, projectverantwoordelijke van JUTS, bevestigt die additionele voorwaarden maar kon er voorlopig niet verder op ingaan, klonk het.
Ook bij dat andere megadossier, Uplace in Machelen, werden flankerende mobiliteitsmaatregelen geëist en beloofd. Alleen is er nog een hoop onduidelijkheid omtrent de haalbaarheid van die maatregelen. Bovendien hebben de projectontwikkelaars niet alle sleutels in handen, en zijn ze voor een deel afhankelijk van de goodwill van pakweg de MIVB, De Lijn of de NMBS. Ook de ontsluiting van de gewestwegen ligt niet in hun handen.
Schizofrene houding
Dat de Brusselse regering enige schizofrene eigenschappen vertoont in de dossiers kan blijken uit de omgang met het eigen Neo-project op de Heizelvlakte. De Gewestelijke Ontwikkelingscommissie maakte immers enkele belangrijke kanttekeningen bij dat ambitieuze vastgoedproject van burgemeester Freddy Thielemans. Uit haar advies blijkt dat de commissie zich verzet tegen de inrichting van een winkelcentrum. Als motivatie geeft de commissie aan dat er reeds twee projecten bestaan in de buurt: Uplace en Just Under The Sky. Nog eentje erbij is te veel van het goede. Ander argument is dat het ongepast zou zijn om met het oog op de ontwikkeling van de huisvesting een groot deel van de grond te besteden aan een winkelcentrum. De reeds bestaande mobiliteitsproblemen zouden met de komst van een winkelcentrum de situatie alleen maar verergeren.
Globaal verzet de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie zich niet tegen de ontwikkeling en de herbestemming van de Heizelvlakte. Maar Neo moet er komen zonder dat daar een commerciële bestemming aan gekoppeld is.
Dat is echter buiten de vindingrijkheid van de Brusselse regering gerekend. Ze poogt nu om de Heizelvlakte een statuut van 'Gebied van Gewestelijk Belang' te geven. Dat is een vrij technisch gegeven, weliswaar met belangrijke gevolgen. Dat biedt immers het voordeel dat Neo op die manier kan vergund worden zonder effectenstudie, met milieu-eisen, maar via een procedure van allerlei kleine vergunningen. De Gewestelijke Ontwikkelingscommissie noemt die piste evenwel 'onaanvaardbaar'. Het globale project moet een algemene stedenbouwkundige vergunning aanvragen en daar maakt een milieu-effectenrapport deel van uit, aldus de commissie. Bij het kabinet van burgemeester Thielemans was niemand beschikbaar voor commentaar.