Papa moet niet moederen
Kinderen hebben nood aan stoere, durfal-vaders en moeders moeten ophouden papa's aan te manen tot voorzichtigheid. Dat schrijft de Nederlandse sociologe Irene Zwaan in haar nieuwe boek. Want met al die watjes van vaders loopt het helemaal mis met ons kroost.
Hij gooit de baby in de lucht. Zij gilt. Hij wil met de kinderen een weekendje rotsklimmen, zij smeekt hem om thuis te blijven en samen cupcakes te bakken. Moeders willen zorgzame vaders, zo stelt Irene Zwaan vast. Vaders die moederen. Die bij een val meteen kusjes op de wonde geven en niet - na een korte inspectie - zeggen 'komaan, we spelen verder'.
Dat valt historisch te verklaren: "Toen moeders ook buitenshuis gingen werken, wilden ze dat vaders een deel van de opvoeding overnamen, maar dan wel op hun manier, want de kinderen waren het domein van de moeders en zij wisten hoe het beste moest."
"Met zorg dragen voor de kinderen heeft het niks te maken", vervolgt Zwaan. Een vader kan perfect een stoere papa zijn en toch badjes geven, verhaaltjes voorlezen en aardappelen prakken. "Het probleem is dat moeders vaders willen die net zoals zij ook vooral troosten en zachte, voorzichtige dingen doen. Maar als iedereen een kind zo behandelt, krijg je angstige, kwetsbare kinderen terwijl het net ook belangrijk is dat je tijdens je opvoeding lef en durf ontwikkelt. Wanneer een vader een kind omhoog gooit en terug opvangt dan leert dat kind een erg belangrijke les: in eerste instantie voelt het heel eng, maar dan zijn daar die veilige armen. Ze leren vertrouwen te hebben."
Vooral meisjes zouden van te veel moederen erg timide worden, meent Zwaan. Bij jongens durft het al eens de andere kant uit te slaan. "Uit internationaal onderzoek is gebleken het aantal jongeren uit een gezin met alleen een moeder in de jeugdzorg en psychiatrie buitenproportioneel hoog is", vertelt ze.
"Na de rellen in Londen bleek bij een analyse ook dat het merendeel van de herrieschoppers opgroeide in een eenoudergezin." Niet toevallig, meent Kraan. Met een moeder die altijd lief is en amper straft, gaat het makkelijk de verkeerde kant uit.
Draad kwijt
Maar alleenstaande moeders moeten niet wanhopen. "Ik stel het nu allemaal heel erg zwart-wit", zegt ze. "Natuurlijk zijn er ook stoere moeders en zachte vaders. Het punt is dat een kind meerdere opvoeders moet hebben en dat die een verschillende rol spelen. Het is een kwestie van balans en grenzen leren kennen. Een eenoudergezin kan prima werken, maar zorg er dan wel voor dat er andere opvoeders en rolmodellen aanwezig zijn."
Dat aspect is in de loop van de tijd verwaterd. "Begin vorige eeuw groeiden kinderen op een veel organischere manier op. De hele familie draaide mee. Kinderen konden zich veel vrijer bewegen en ooms, tantes, grootouders... iedereen voedde mee op. Later werd het kerngezin veel belangrijker. Vader ging uit werken, moeder zat thuis met de kinderen en zij werd de enige verantwoordelijke. Alle druk kwam op haar schouders terecht."
Opvallend is dat heel veel mannen zich lijken neer te leggen bij de rol die ze toebedeeld krijgen. "Ach, ze weten het ook niet meer", zegt Zwaan. "Ze zijn de draad kwijt en geloven op den duur ook dat ze vrouwelijker moeten worden en meer moeten praten. Jongensgedrag wordt doorheen de laatste decennia ook steeds negatiever bekeken. Vroeger vond iedereen het normaal dat jongens stoer en ruig en grof waren, maar tegenwoordig wordt dat bijna als abnormaal beschouwd."
De afwezige vader bestaat niet is verschenen bij Bert Bakker en kost 18,95 euro.