Een kale muur als aanspreekpunt

De debuutroman van Carson McCullers (1917-1967), The heart is a lonely hunter, die op haar 23ste werd gepubliceerd, verscheen zopas in een herziene vertaling.

Het zijn de personages, even waardig als gemankeerd, even fijnzinnig als vulgair, even dierlijk als rationaliserend, waarmee dit boek zich een plek op de favorietenplank heeft gemanoeuvreerd. McCullers had een uitzonderlijk oog voor zowel de diepst verborgen verlangens van de mens als voor het mondiale politieke spel dat onze gang bepaalt.

Vier verkreukelde figuren in de jaren 30, in een stad in het arme diepe zuiden van de VS. Een ruig tienermeisje dat ervan droomt componist te worden, een zachtaardige cafébaas met moedergevoelens, een alcoholische marxist en een strijdvaardige zwarte arts, in een door en door racistische omgeving. Alle vier zijn ze ten diepste eenzaam, tot ze de doofstomme John Singer ontmoeten. Bij hem storten ze hun hart uit, vinden ze de verbondenheid die ze zoeken, maar dat is natuurlijk pure projectie: Singer zwijgt, hij is een kale muur.

Opvallend is de losse, elliptische structuur - die houdt het midden tussen een verhalenbundel en een roman, bij elkaar gehouden door de warme glimlach van Singer. Je zou hierin een weerspiegeling kunnen zien van het gebrek aan solidariteit tussen de kleverige armoedzaaiers die de bladzijden bevolken.

Het hart is een eenzame jager is meer dan een kritiek op sociale ongelijkheid of vreemdelingenhaat. Het toont wat nodig is om de mens uit zijn isolement te halen: empathie. McCullers doceert dat niet, ze gaat ons erin voor.