Rondje welles-nietes tussen België en Nederland
België en Nederland blijven kibbelen over wie nu eigenlijk wie sneller had moeten informeren over de zaak-fipronil. De Nederlandse regering ontkent in een nieuwe brief met klem de beschuldigingen dat Nederland in november vorig jaar al op de hoogte was. Premier Michel en minister-president Mark Rutte plannen overleg.
Martin van de B. (31) en Mathijs IJ. (24), de zaakvoerders van bedrijf Chickfriend, dat meer dan honderd stallen behandeld heeft met een product dat was aangelengd met fipronil, zijn gisteren opgepakt in Nederland. Tegelijkertijd werden ook bij ons 11 huiszoekingen gehouden. Het Antwerpse gerecht heeft nu 26 verdachten in het vizier, het resultaat van een gecoördineerde actie van de Nederlandse en Belgische opsporingsdiensten.
Tot zover de goede samenwerking, want de Nederlandse regering apprecieert niet dat minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) dinsdag in de Kamer verkondigde dat Nederland al in november 2016 weet had van het mogelijke gebruik van de bloedluizenverdelger fipronil. In een brief die de Nederlandse minister van Volksgezondheid en staatssecretaris van Economische Zaken gisteren overmaakten aan de Tweede Kamer, wordt met klem ontkend dat het Nederlandse voedselagentschap dan al een vermoeden had dat er eieren besmet konden zijn.
Strafonderzoek
Het vreemde is dat de tip wél zwaarwichtig genoeg bevonden werd om begin dit jaar een gerechtelijk onderzoek op te starten. Volgens de woordvoerder van staatssecretaris voor Economische Zaken Martijn van Dam komt dat omdat er op twee sporen gewerkt is: volksgezondheid enerzijds en fraude anderzijds. "Wij kregen een tip dat er een stof werd aangewend voor het schoonmaken van stallen die niet mag worden gebruikt. Ik heb begrepen dat dit de aanleiding was voor een strafrechtelijk onderzoek."
"Tegelijkertijd is gekeken of er een risico bestond voor de volksgezondheid", zegt Van Dams woordvoerder. "Destijds, met de kennis die ze toen hadden, was de afweging dat er geen volksgezondheidsrisico speelde, omdat er geen aanwijzing was dat de stof ook in dieren of eieren kon terechtkomen." Pas op 19 juli, na de verwittigingen vanuit ons land, werden in Nederland de eerste fipronileieren aangetroffen. Toch erkent het Nederlandse Bureau Risicobeoordeling en Onderzoeksprogrammering dat er, op basis van wat nu geweten is, meer had moeten gebeuren dan enkel een strafrechtelijk onderzoek opstarten.
"Flauwe excuses", luidt het binnen de Belgische regering. "Het is toch wel straf dat wij de schuld krijgen voor de hele crisis, terwijl het probleem eerst in Nederland is opgedoken." Op een persconferentie kondigde premier Charles Michel (MR) aan dat hij contact zal opnemen met de Nederlandse minister-president Mark Rutte. Ducarme had gisteren alvast contact met Van Dam. "Beiden uitten ze weliswaar hun ongenoegen, maar vooral willen ze constructief zijn", klinkt het in een mededeling. Zo wordt er overwogen om verbindingsofficieren aan te duiden voor contacten tussen de twee voedselagentschappen.
Taskforce
De regering richtte gisteren ook een taskforce op die moet onderzoeken welke steunmaatregelen de gedupeerde sector kunnen helpen. Sowieso zullen bedrijven die getroffen zijn door de crisis deze maand tijdelijke werkloosheid wegens overmacht kunnen inroepen. Op voorwaarde dat ze te goeder trouw handelden, kunnen de bedrijven ook uitstel van betaling van hun sociale lasten vragen. Er zullen eveneens extra labo's erkend worden die de aanwezigheid van fipronil kunnen opsporen, zodat het onderzoek een versnelling hoger kan worden geschakeld. Premier Michel wil daarnaast ook onderzoeken of het Europees crisisfonds kan worden aangewend om de gedupeerde bedrijven bij te staan.
► 4