Onschuldig spelletje? Niet voor wie verslaafd is

De Wereldgezondheidsorganisatie trekt aan de alarmbel, met haar officiële erkenning van gameverslaving als officiële ziekte. "En maar goed", zegt de 26-jarige Nick Hannes. "Het probleem wordt nog te veel onder de mat geschoven, terwijl een gameverslaving serieuze gevolgen kan hebben."

Nick was tot voor kort zelf verslingerd aan games. "Als tiener speelde ik ontzettend veel en lang. Het was zo erg dat ik er speciaal vroeger voor opstond. Het besef dat ik met een verslaving zat, is pas enkele jaren geleden gekomen. Ik kon twee weken lang niet gamen door een kapotte computer. Ik was compleet verloren. Het was verschrikkelijk." Nicks computer moest nota bene enkel hersteld worden omdat hij die zelf had stukgeslagen. "Ik was ontzettend kwaad geworden, omdat ik een spelletje had verloren. Op zich is dat al een signaal dat je met een probleem zit."

Ook de 27-jarige Louis Rombouts was een 'gamejunk'. "Als tiener zat ik úren achter het scherm, maar eenmaal ik naar de universiteit ging en alle controle van mijn omgeving wegviel, ging het echt bergaf. Ik spendeerde al mijn tijd aan gamen en liet de lessen voor wat ze waren. Ik speelde vooral online. Als het internet even wegviel, dan werd ik enorm prikkelbaar. Ik besefte dat het fout zat, maar kon niet anders dan te gamen."

Zowel bij Louis als bij Nick is het gamen onschuldig begonnen. Ze probeerden wat games uit als kind en raakten er als tiener almaar meer door gebeten. Algauw overheerste het hun leven. "Van zodra er functies van het gewone leven wegvallen, moet je opletten", zegt Rozane De Cock, mediaprofessor aan de KU Leuven. "Als je plots niet meer geïnteresseerd bent in het voetbal of de jeugdbeweging, of als de dagen enkel nog bestaan uit gamen, dan is de kans op verslaving groot."

De Cock doet al jaren onderzoek naar gameverslaving en merkt dat ouders te lichtzinnig omspringen met gamen. "Iedereen kent het: je gaat op restaurant en je geeft je kind een tablet om spelletjes te spelen; zo zijn ze een uurtje rustig. Op zich geen probleem, maar je mag die tablet niet als een goedkope babysit zien. Want het is niet zo onschuldig als het lijkt. Zeker kinderen en tieners die zich niet goed in hun vel voelen, lopen het risico om snel verslaafd te raken. De gamewereld geeft hen een gevoel van zelfvertrouwen dat ze in de echte wereld niet vinden."

Louis herkent zich in die omschrijving. "Ik zag als tiener geen echt doel in mijn leven. Ik ging naar school, maar als ik geslaagd was, volstond dat. Op den duur interesseerde zelfs dat mij niet meer. Ooit heb ik een examenreeks niet meegedaan omdat ik liever wou gamen. Gevolg? Ik was gebuisd en moest het jaar overdoen."

Bij Nick nam de verslaving zulke grote proporties aan dat hij zich moest laten opnemen. "Ik ging eerst in therapie in Antwerpen, bij verslavingskliniek Solutions. In het begin hielp dat, maar ik geraakte niet helemaal van mijn verslaving verlost en er drong zich een klinische opname op. Dat zou mijn ouders 30.000 euro kosten. Ik voelde me ontzettend schuldig."

Uiteindelijk koos Nick voor een goedkopere oplossing. "Ik volgde toen een opleiding tot priester en had gehoord van een gebedsoord in Bosnië met een opvangcentrum voor verslaafden. Ik ben daar zes maanden naartoe gegaan. Al die tijd had ik geen computer en zelfs geen smartphone. Ik mocht er enkel bidden en werken. Het was zwaar, maar nu ben ik verlost van mijn verslaving."

Voor Louis kwam het breekpunt toen hij 23 was. "Ik had drie opleidingen gestart, maar geen enkele afgewerkt. Gevolg? Geen diploma. Je bent dan aangewezen op interimjobs en je beseft plots dat je onderaan de ladder staat. Terwijl ik wist dat ik de capaciteiten had om meer te bereiken. Op een dag vroeg ik ook mij af: 'Zou ik mezelf willen daten?' Het antwoord was: nee. Dat was een wake-upcall. Sindsdien ben ik het gamen beginnen af te bouwen en heb ik het vervangen door nieuwe doelen."

Geen diploma

Louis en Nick benadrukken hoe belangrijk het is voor jongeren om over hun verslaving te praten. "Je moet het probleem onder ogen durven te zien en hulp aanvaarden." Louis waarschuwt: "Een gameverslaving kan je je toekomst kosten. Het begint met minder presteren op school, maar voor je het weet ben je 25 en heb je geen diploma. Dan besef je: wat heeft dat gamen mij nu opgeleverd?"

Volgens professor De Cock doen ouders er goed aan om het gamegedrag van hun kinderen te controleren en waakzamer te zijn voor de symptomen van een verslaving. "We moeten gamen niet dramatiseren - 90 procent van de kinderen ervaren geen problemen - maar kijk toch af en toe mee. Wat spelen ze? Hoelang? Hoe voelen ze zich als ze niet mogen gamen? Grijp niet altijd naar de tablet, smartphone of pc als je wilt dat je kind zich in stilte bezighoudt. Je moet vermijden dat zo'n toestel op den duur het enige is waar ze nog plezier in scheppen of eigenwaarde uit halen."