Direct naar artikelinhoud

Zeldzame walvis bezoekt Belgische kust

Al een paar dagen valt een Groenlandse walvis voor onze kust te spotten. Allicht is het beest afgedwaald, en het moet ook snel weer naar het noorden, want anders dreigt er gevaar.

Kenners en kijk lustigen troepten afgelopen weekend samen voor de kust van Oostende en Middelkerke, telelenzen en verrekijkers in de aanslag. Een Groenlandse walvis: die is nooit eerder gezien in ons klein stukje Noordzee. "Eerst dachten we dat het om een bultrug ging. Maar dit dier heeft een blaasgat op zijn bult dus er is geen vergissing mogelijk", vertelt marien bioloog Jan Haelters (Koninklijk Instituut voor Natuurweten schappen). "Normaal komt hij enkel voor in arctische wateren aan de Noordpool, bij het pak ijs." Haelters vermoedt dat het dier afgedwaald is. "Omdat het ecosysteem van de Noordpool verandert door de klimaatopwarming, moet het elders op zoek naar voedsel. Die klimaatopwarming heeft een venijnig staartje: omdat ook het ijs smelt, staat de deur open voor jagers zoals de orka. Dan zou de populatie van de Groenlandse walvis wel eens snel kunnen slinken. Net zoals die van de narwal, ook een dier dat rond- zwemt in arctische wateren."

Vorig jaar nog werd een narwal waargenomen bij Bornem. "Misschien is er geen recht- streeks verband, maar het is alarmerend dat we nu dieren tegenkomen die hier absoluut niet thuishoren."

Tweehonderd jaar oud

De Groenlandse walvis heeft een groot, donker lijf en geen rugvin, zodat hij zich makkelijk door het ijs kan voortbewegen. Hij leeft meestal in kleine groepjes en kan tot tweehonderd jaar oud worden. Sinds de Inuit gestopt zijn met de jacht op het dier, herstelt de populatie zich stilaan. Ze wordt momenteel op 10.000 tot 40.000 dieren geschat. Ze worden zo'n 20 meter lang, wegen wel 70 ton en beschikken over een blubberlaag van zo'n 20 centimeter. "Die dient niet al leen om zich te beschermen tegen het ijskoude water. Zo kunnen ze ook maanden zonder voedsel overleven.

Hier kan het dier momenteel overleven omdat het water nog niet te warm is en het zich kan
voeden met kleine schoolvisjes zoals sprot. Al hopen we dat het snel terug naar het noorden zal zwemmen. Want water van 20 graden overleeft het niet. En omdat het zo'n logge, trage zwemmer is, is het dier kwetsbaar voor aanvaringen op de drukke scheepvaartroute voor onze kust." De Groenlandse walvis werd al meerdere keren gespot, voor de kust van Cornwall in februari 2015, en later nog eens voor de kust van Bretagne. Vermoedelijk gaat het om hetzelfde exemplaar.