'Het is veilig, zet al je geld in op Berlijn'
Het gaat hard in Berlijn. Appartementen op de beroemde Karl Marx Allee, ooit gebouwd voor gehoorzame DDR-bewoners, vliegen de deur uit. Aan prijzen die de komende jaren nog veel harder zullen stijgen. Tenzij de bubbel barst.
De buste van Karl Marx staat er nog, op het plein midden op de Karl Marx Allee, de vroegere trots van de DDR. Maar wat nu in een van de zogeheten 'arbeiderspaleizen' plaatsvindt, had zelfs de aartsvader van het socialisme niet kunnen bedenken.
Einar Skjerven, een investeerder uit Noorwegen, gaat vandaag voor bij de bezichtiging van een van de appartementen. Zijn glanzend blauwe maatpak steekt opvallend af tegen de socialistische stijl. Grote classicistische blokken zijn het, met marmeren zuilen en reliëfs met gelukkige arbeiders erop.
De woningen aan deze brede straat waren ooit bedoeld voor extra gehoorzame DDR-bewoners. Nu zijn ze opnieuw in trek, maar dan bij internationale investeerders. Skjerven heeft bijvoorbeeld een aantal appartementen gekocht, en heeft ze goedkoop opgeknapt. Hij verhuurt ze met een rendement van 60 procent en een typische investeerdersredenering. "Ze zijn bedoeld voor nieuwkomers in de stad. Die hebben dan het idee het echte Berlijn te zien, dat ze kennen uit de film."
De bezichtiging hoort bij een 'onroerend goed'-toer, van een groep van makelaars en investeerders. Ze dragen maar een boodschap uit: "Als het een casino zou zijn, zou ik zeggen: zet al je geld op Berlijn", zegt Skjerven. "Maar het is geen casino. Het is veilig."
Het jubelverhaal is overal te horen. De Duitse huizenmarkt is populairder dan ooit tevoren in de naoorlogse periode. Vooral in grote steden als Berlijn gaat het hard. De jonge hoofdstad trekt nieuwe inwoners aan die meer geld meebrengen, en daarnaast is het aantal buitenlandse investeerders snel gestegen. "Dertig nationaliteiten zijn het inmiddels", zegt Hanns Kastner, een Oostenrijkse bouwondernemer in Berlijn. "Italianen, Engelsen, Russen; ze geloven niet dat het zo goedkoop kan zijn in de hoofdstad van het economisch sterkste land van Europa."
Duitse zekerheid
Het aantrekken van de Berlijnse huizenmarkt is in een versnelling geraakt door de eurocrisis. Sinds in 2008 de financiële markten ineenstortten, gaf Duitse steen een gevoel van veiligheid. "De toekomst van beleggingen bleek onzeker, maar in Duitsland is er vertrouwen", zegt Jacopo Mingazzini van investeringsmaatschappij Estavis: "En als investeerders aan Duitsland denken, denken ze als eerste aan Berlijn."
De lage rentes doen de rest voor Duitse kopers. Ze kunnen bij de bank nu gunstig geld lenen. "Lage rentes, gunstige voorwaarden, Duitse zekerheid", vat Skjerven de formule voor de huizenmarkt grijnzend samen.
"Wat op de straten van Athene in geweld escaleert, brengt de huizenbouwers in Duitsland tot extase", zo vatte weekblad Stern de relatie tussen de Duitse huizenmarkt en de eurocrisis samen.
Het is immers nieuw dat ook veel 'gewone' Duitsers de stap zetten een huis te kopen. Traditioneel is Duitsland een huurland, binnen de EU staat het op de een na laatste plaats bij het kopen van huizen. De lage rentes trekken hen over de streep. Tussen 3 en 4 procent ligt de rente op een hypotheek nu. Tien jaar geleden was dat dubbel zoveel.
Het maakt onafhankelijke deskundigen ondertussen wel steeds bezorgder. De prijzen stijgen immers snel door de grote vraag, en misschien is dat wel té snel. Het gevaar van een 'bubbel' stijgt, zegt bijvoorbeeld Ulrich Kater van de Dekabank. Want als de rentes weer stijgen, worden de hypotheken weer duurder, de vraag wordt minder, en de prijsstijging stopt. Dit gebeurde ook voor de crisis in 2008, toen de huizenprijzen in Engeland, Spanje en de VS de relatie met de werkelijke waarde hadden verloren.
De deelnemers aan de 'onroerend goed'-toer in Berlijn zien de toekomst minder somber in. "In Duitsland, en zeker in Berlijn, vindt op het gebied van de huizenprijzen gewoon een inhaalslag plaats", zegt makelaar Rackham Schröder. Zijn advies: de rentes lang vastleggen, en dan gaat het nog jaren goed.
De Karl Marx Allee zal zich dus op hogere prijzen én nieuwe bewoners moeten instellen. "Wij kunnen overal ter wereld investeren", herhaalt Skjerven zijn verkoopsboodschap: "Maar we doen het hier. De risico's zijn het laagst, de opbrengst het hoogst. Berlijn is mooi."