Zeewier is het groene goud

Madonna zweert bij macrobiotische stoofpotjes van zeewier, de farmaceutische sector gebruikt zeewier om te verwerken in kankermedicijnen, en in Nederland werd deze week het eerste zeewier geoogst in een zeewierboerderij.

Dat zeewier een mooie toekomst voor zich heeft, leek al eerder duidelijk. Maar nu willen zes bedrijven uit België, Spanje, Nederland, Ierland en Marokko - waaronder Sioen Industries - en twee onderzoeksinstellingen overgaan tot de industriële kweek van zeewier. Ze deden dat nadat ze drie jaar lang testen deden, met de hulp van 3,4 miljoen euro subsidie van Europa.

Projectcoördinator Bert Groenendaal van Sioen Industries: "We hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van zeewier. Daarbij hebben we zeewier gekweekt op geavanceerd, door ons gemaakt textiel, uitgerust met onder meer een speciale, vruchtbare coating. Het voordeel van de plant is dat ze snel groeit. In zes à zeven maanden tijd had het wier een lengte van 3,5 meter."

Afvalverwerker

Vanaf eind juli begint At-Sea Technologies in Noorwegen met de kweek van zeewier. Er zijn tal van toepassingen, geeft Groenendaal aan. Het wordt onder meer gebruikt in voeding voor mens en dier, omdat het rijk is aan eiwitten (zie ook
grafiek).

"Het wier doet eveneens dienst als een duurzame vorm van waterzuivering bij viskwekerijen, een van de belangrijkste toepassingen op dit moment", licht Groenendaal toe. "Het absorbeert afvalstoffen en biedt vissen en schelpdieren een veilige woonplaats. Nabij Bergen, in Noorwegen, beginnen we met een gebied van één hectare. In 2016-2017 breiden we dat uit naar vier hectare en daarna zoeken we nog uitbreidingsmogelijkheden elders in Europa.

"Op langere termijn zien we ook toepassingsmogelijkheden in de biochemische sector en voor biomaterialen. Het zou heel interessant zijn mochten we textiel of garen kunnen maken uit zeewier. Maar daar moeten we nog verder onderzoek naar doen."

In Azië is de kweek van zeewier al een aanzienlijke industrie, in Europa staat die nog in de kinderschoenen. Nochtans klinkt het al langer dat zeewier de toekomst is.

Logisch, zegt Groenendaal. "De aarde bestaat voor 70 procent uit zee en oceanen. Het verbouwen van land zit aan zijn grenzen, zeker met de groeiende wereldbevolking. Daartegenover staat dat we zeewier in vrij grote hoeveelheden kunnen kweken in korte tijd.

"De opbrengst hangt wel af van welke zeewiersoort je gebruikt. Je hebt traag- en snelgroeiend zeewier. Maar de testen die we de voorbije drie jaar uitgevoerd hebben, tonen alvast dat we 140 ton zeewier op een hectare kunnen halen. Afhankelijk van de wiersoort kan een ton tot makkelijk 1.000 euro opbrengen.

"Het voordeel is dat de plant volledig bruikbaar is. Gedroogd verliest ze wel 85 procent van haar volume."

Oogsten met een schip

Dat de zeewierkweek en -consumptie in Azië een stuk verder staan, heeft te maken met andere voedingsgewoonten, maar ook met een andere manier van werken. In Azië gebeurt de kweek manueel, met lijnen die uitgezet worden in zee.

"Met de hoge loonkosten in Europa is het onmogelijk om dat hier op dezelfde manier te doen", zegt Groenendaal. "Het textiel waarop wij het zeewier laten groeien, zit enkele meters onder water. Als het wier volgroeid is, kan het op een schip getrokken en geoogst worden."

Voor die techniek zijn intussen patenten aangevraagd. Of hoe zeewier veel, véél meer wordt dan het stukje gezond groen bij uw bord sushi.