Regering overweegt fiscale ingreep voor Brussels Airlines
Staatssecretaris voor Mobiliteit Melchior Wathelet (cdH) werkt aan fiscale en sociale maatregelen om Brussels Airlines uit de nood te helpen. De Belgische luchtvaartmaatschappij vindt het niet eerlijk dat Ryanair taksen en sociale lasten kan betalen volgens de Ierse wetgeving. Eén probleem: geen enkel voorstel doorstaat de Europese toets.
De hoge olieprijs en de moordende concurrentie knijpen Brussels Airlines langzaam dood. Vorig jaar boekte het bedrijf alweer een verlies van 80 miljoen euro. Volgens Brussels Airlines zijn ze het slachtoffer van een Europese regel, waardoor hun werknemers taksen en sociale lasten moeten betalen in het land waar hun werkgever zijn zetel heeft. In België is dat een kostelijke zaak. Brussels Airlines verwijst steevast naar Ryanair, dat vanuit Charleroi vliegt maar zijn werknemers volgens de goedkopere Ierse voorwaarden kan betalen.
Ook de regering weet dat. Volgens documenten die De Morgen kon inkijken werkt die, onder leiding van staatssecretaris Wathelet (cdH), aan een oplossing voor Brussels Airlines die ook aanvaardbaar is voor Europa. De Europese Commissie ziet streng toe op ongeoorloofde staatssteun die de vrije markt kan beïnvloeden.
De zoektocht naar een oplossing verloopt bijzonder moeizaam. Zowel de FOD Financiën als de FOD Sociale Zaken gaven onlangs een negatief advies over de mogelijke fiscale en sociale maatregelen. Het probleem is hetzelfde: Europa zal de ingrepen moeilijk slikken. Voor de fiscale maatregelen gaat het concreet over een gunstregime voor vliegend personeel (piloten en stewards), onder meer via een vermindering van de bedrijfsvoorheffing voor de Belgische luchtvaartsector. Volgens het advies van de FOD Financiën moet de ingreep gelden voor de hele sector, "want als slechts één maatschappij profiteert, zullen de andere maatschappijen die gegarandeerd met succes aanvechten voor het Grondwettelijk Hof". Al lijkt de kans op succes sowieso nihil: "Maar zelfs als de maatregel wordt ingevoerd voor de hele sector, zal de Europese Commissie de ingreep heel waarschijnlijk afkeuren als ongeoorloofde staatssteun", waarschuwt de administratie van minister van Financiën Steven Vanackere (CD&V).
Actieplan
Ook een vermindering van de sociale bijdragen zal wellicht nooit groen licht krijgen, besluit de FOD Sociale Zaken in zijn advies. "Een ingreep zou ongetwijfeld als staatssteun aanzien worden", staat er te lezen. Een vermindering van de sociale bijdragen geeft een direct voordeel aan de bedrijven. Bovendien komt het geld daarvoor recht uit de staatskas. "Zo krijg je regelrechte sociale dumping en een nivellering naar beneden toe." Sociale Zaken denkt ook aan een reeks 'block exemptions'. Dat is een ingreep met beperkte impact, zoals extra subsidies voor gehandicapte werknemers of opleidingen. Die zou Europa aanvaarden, maar "op korte termijn zullen ze de financiële moeilijkheden van Brussels Airlines niet oplossen".
Het kabinet van Wathelet onthoudt zich van alle commentaar. De bedoeling is om Brussels Airlines voor het begin van de zomer een definitief actieplan voor te leggen. Dat bevestigt ook Etienne Davignon, de voorzitter van de maatschappij. "Er liggen een aantal mogelijke oplossingen op tafel. Een duidelijk overzicht over het dossier krijgen we tegen de vakantie."
De tijd dringt. De luchtvaartmaatschappij dreigde in maart met een verhuis naar het buitenland - wellicht Luxemburg - als de regering niet heel snel maatregelen uitwerkte om het bedrijf te helpen.