Direct naar artikelinhoud

VENI VIDI VINO

Waarom is champagne complexer dan cava of crémant? En waarvoor staan de kleine lettertjes
op de fles?

Dat er de komende weken kurken gaan knallen, is een feit. En dat we geneigd zijn om rond kerst of Nieuwjaar eerder voor een flesje champagne te gaan in plaats van voor budgetvriendelijke cava of crémant, ook.

Alle drie de soorten worden gemaakt volgens de méthode traditionnelle, waarbij een mengeling van witte wijn, suiker en gist een aantal maanden mag rusten op fles. De suiker wordt dankzij de gist omgezet in alcohol en CO2. En doordat die niet kan ontsnappen, ontstaan bubbels.

Cava en crémant moeten minstens negen maanden rusten, voor champagne zonder jaarvermelding zijn de regels strenger: die moet minstens vijftien maanden rijpen, wat de rijkere smaak verklaart: het geheim is de autolyse of enzymatische afbraak van dode gistcellen, die gaat zorgen voor een complexere smaak en een fijnere parelvorming. Als er wél een jaartal op de fles staat - en je dus te maken hebt met een chique millésimé - heeft die een 'mise sur lattes' van minstens drie jaar achter de rug.

Hoewel champagne alleen gemaakt mag worden in de Noord-Franse wijnstreek met zijn unieke krijtbodem, zijn er zowat vierduizend soorten op de markt. Toch komen we het makkelijkst terecht bij de grote locomotieven. Niet alleen omdat vooral grote merken, zoals Mumm en Piper-Heidsieck, in de supermarkt belanden, maar ook omdat in die labels waanzinnige marketingbudgetten gepompt worden. De wereld van de ultieme luxe is big business, en veel beroemde champagnehuizen zijn eigendom van multinationals - wist u bijvoorbeeld dat drie ultrachique namen, Maison Veuve Clicquot, Dom Pérignon en Moët & Chandon, in handen zijn van Louis Vuitton?

Die grote merken hebben meestal geen eigen grond, maar kopen druiven aan en vinifiëren vervolgens onder hun eigen naam. Eén dik betaalde medewerker zorgt ervoor dat die wijn jaar na jaar precies hetzelfde smaakt: een erg belangrijke job, die een beetje te vergelijken is met een neus in de parfumwereld. Fans willen namelijk dat elk glaasje hetzelfde smaakt, maar de natuur werkt niet op die manier. Daarom mengt hij wijn van de nieuwe oogst met oudere 'reservewijn', wijn uit vroegere oogsten die opzij gelegd wordt, zodat jaar na jaar precies hetzelfde smaak- en geurprofiel kan gecreëerd worden.

In ieder geval kom je veel te weten over het verhaal van je champagne als je de mysterieuze lettertjes op de fles leest. Deze grotere merken dragen bijvoorbeeld het label NM - négociant-manipulant, dat staat voor handelaars die druiven, most of basiswijn aankopen en er in hun eigen kelders champagne van maken.

Meestal zit je heel goed met champagne die het label RM draagt: 'récoltant-manipulant'. Dat zijn kleine wijnboeren die met hun oogst aan de slag gaan in hun eigen kelders. Ze doen alles in eigen beheer, en vaak gaat het om kleinere, onafhankelijke wijnhuizen die kwaliteit hoog in het vaandel dragen. RC, récoltant-coopérateur, staat dan weer voor wijnboeren die lid zijn van een vennootschap. Ze hebben druiven, maar geen kelders. De wijn wordt dus gemaakt in coöperatieven, waarop de boer 'zijn' champagne na de vinificatie terugkoopt en op de markt gooit. En zo zijn er nog een vijftal andere labels, die heel veel verklappen. Ook belangrijk is de smaak natuurlijk - houdt u van zoet, of liever droog? Het kadertje hiernaast voorziet u van de juiste terminologie. Veel knalplezier!

Zoet of droog?

Brut nature of brut zero: geen suikertoevoeging.

Extra brut: van 0 tot 6 gram suiker per liter.

Brut: de populairste champagne bevat minder dan 15 gram suiker per liter.

Sec: net ietsje zoeter dan brut, tot 20 gram.

Demi-sec: suikergehalte van 33 tot 50 gram per liter, past perfect bij desserts.

Doux: deze variant bevat meer dan 50 gram suiker per liter, maar komt niet vaak meer voor.