Kamer schuift B-H-V op lange baan

Dat het zou stuiven in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken die gisterennamiddag plaatsvond, bleek alleen al uit de hoeveelheid verzamelde politici en pers. Vooral de N-VA-fractie was in grote getale aanwezig, inclusief fractieleider Jan Jambon. De fractiechef was uitgestuurd om de N-VA-wetsvoorstellen inzake de splitsing van kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde prioritair op de agenda van de commissie te krijgen. Die voorstellen werden vorige maandag, na het Franstalige njet op het compromisvoorstel van verduidelijker Bart De Wever, door de voltallige N-VA-Kamerfractie ingediend. Vandaag zouden ze in de plenaire vergadering “in overweging worden genomen”, zoals dat heet.

Omdat het in overweging nemen op zich geen garantie is voor een snelle behandeling van de voorstellen, maakt de partij geen geheim van haar zoektocht naar mogelijke uitwegen om haar voorstellen bovenaan de rol te plaatsen. Daarin staat de N-VA alleen, want de andere Vlaamse partijen wensen geen hoogdringende behandeling te steunen zolang de onderhandelingen over de regeringsvorming lopen. De discussie zorgde al herhaaldelijk voor zure oprispingen tussen verschillende partijen.

Zo ook gisteren in de commissie. Met het oog op een vaststelling van de werkzaamheden, las voorzitter Ben Weyts (N-VA) de prioriteitenlijstjes van de verschillende fracties voor: enkel N-VA en Vlaams Belang hadden de B-H-V-splitsingsvoorstellen onverkort op nummer 1 geplaatst. Als vertegenwoordiger van de grootste fractie eiste Jambon meteen voorrang voor de voorstellen, tot groot ongenoegen van de Franstaligen. Hij kreeg uit alle hoeken tegenwind te verduren. Gewezen Open Vld-voorzitter Bart Somers bleef daarentegen maar hameren op het belang van de voorstellen inzake asiel, migratie en gezinshereniging - een strategische zet om een waardig alternatief te bieden, zo bleek later.

“Als compromis stel ik voor om alle voorstellen die een wijziging van de kieswet inhouden, prioritair te behandelen vanaf volgende week”, wierp commissievoorzitter Weyts op. “Dan zijn zeker vijf fracties tevreden.” Zijn woorden waren nog niet koud of zijn compromis werd als “doorzichtig” afgebrand. Na een bitsig debat zag Weyts zich genoodzaakt een stemming te organiseren, waarbij het N-VA-plannetje het uiteindelijk niet haalde met zeven tegenstemmen tegen slechts vijf goedkeuringen. De CD&V’ers en Open Vld’er Somers onthielden zich.

De afknapper voor N-VA kreeg nog een staartje door de tussenkomst van Servais Verherstraeten (CD&V) en Bart Somers (Open Vld). Zij eisten een nieuwe stemming over voorrang voor het asiel en migratiedossier én vonden een meerderheid. Deze keer onthielden enkel Ecolo en N-VA zich. De partij stemde niet tegen, gezien ze de thema’s evengoed in haar prioriteitenlijstje had staan. Gevolg is dat de commissie volgende week aan de slag gaat met voorstellen omtrent de snel-Belgwet, gezinshereniging of schijnhuwelijken.

Strijdbijl begraven

“Het is duidelijk dat Ben Weyts door de mand gevallen is als voorzitter van de commissie”, meenden Verherstraeten en Somers na afloop. “Hij zat daar als N-VA’er, niet als voorzitter. Een kaakslag voor de N-VA kun je dit wel noemen.” Ook de Franstalige partijen, die eerder op de dag nog bijeengekomen waren over de B-H-V-kwestie, konden niet genoeg benadrukken dat de Vlaams-radicalen in het zand beten. “N-VA heeft begrepen dat je met 27 zetels geen dictatuur kan vestigen”, heette het besmuikt.

Weyts betreurt de gang van zaken. “De parlementaire procedure is misschien een beperkt middel, maar het enige om in dit dossier de druk op de ketel te houden. Nu is er beslist om dit wapen uit handen te geven nog voor het eerste schot gelost is. CD&V en Open Vld hebben ons in dit dossier geïsoleerd, maar als ik naar de kiezers in de Vlaamse Rand luister, heb ik niet het gevoel geïsoleerd te staan. Als ik mij niet vergis was het Open Vld die de stekker uit de vorige regering heeft getrokken omdat er een dringende oplossing voor B-H-V moest komen. Het resultaat is dat we van de hoogdringende behandeling naar een hoogvertragende behandeling gaan.”

Voorzichtige dooi

Maar, opmerkelijk, toch ziet de partij voorlopig af van een verdere wapenwedloop: de B-H-V-strijdbijl wordt, minstens tijdelijk, begraven. Dat bevestigt ook Sarah Smeyers, lid van de commissie Binnenlandse Zaken: “De splitsing van B-H-V zal voor ons altijd een prioriteit blijven, maar we leggen ons nu neer bij de uitkomst van de stemming. We kijken even de kat uit de boom, maar als de politieke situatie erom vraagt, zullen we opnieuw de hoogdringendheid proberen op te werpen.”

Vandaag zal dat waarschijnlijk niet gebeuren. In N-VA-kringen valt te horen dat dat niet veel zin heeft. “Dat zou alleen maar een argument zijn voor de partijen die al gecapituleerd zijn. Een stemming waarbij je op voorhand weet dat je geen meerderheid haalt, werkt eerder contraproductief.” Filip De Man (Vlaams Belang) heeft evenwel aangekondigd zeker de hoogdringendheid te willen inroepen, wat vrijwel zeker tot een triest schouwspel zal lijden: de stemming gebeurt immers door recht te staan. Het lijkt er dan ook sterk op dat de Vlaams-nationalisten zich zullen onthouden, net als bij de vorige stemming over B-H-V in de plenaire vergadering, toen voorzitter Bart De Wever nog aan zet was als koninklijk verduidelijker.

De wat vreedzamere houding aan het symbolische B-H-V-front heeft alles te maken met de bredere politieke context. De bemiddelingspoging van Johan Vande Lanotte heeft voor het eerst sinds lang weer voor wat dooi gezorgd in de relaties aan de federale onderhandelingstafel. Bart De Wever schaarde zich gisteren uitdrukkelijk achter de werkmethode van Vande Lanotte (zie pagina 4). De Wever had, voor het eerst sinds lang, dinsdagavond ook opnieuw een informele ontmoeting met PS-voorzitter Elio Di Rupo. “We moeten het blad omdraaien”, gaf De Wever ruiterlijk toe op Villa Politica. “Als het enige alternatief verkiezingen zijn, en niemand wil die, dan moet je toch weer gaan onderhandelen.”