'Abdeslam kan nog altijd aanslag plegen'

"Bang ben ik nooit, maar ik hield wel ernstig rekening met een aanslag op oudejaarsavond. Twee netwerken konden die plannen." Dat zegt Jan Jambon, minister van Binnenlandse Zaken (N-VA), in een interview met deze krant.

Het eerste netwerk is dat van Salah Abdeslam, die na het bloedbad in de Franse hoofdstad nog steeds voortvluchtig is. Het is dus niet zo dat de man alleen een ondergedoken bestaan leidt en uit de handen van de politie probeert te blijven. De N-VA-minister acht Abdeslam, of een van de cellen rond hem, nog altijd in staat om een aanslag te plegen.

"Vergeet niet dat hij er verantwoordelijk voor is dat het hele land onder dreigingsniveau 3 leeft", zegt Jambon. "Dit niveau geldt specifiek voor evenementen waar veel mensen samenkomen, en gold dus zeker voor oudejaarsavond. Mocht Abdeslam morgen opgepakt worden, dan betekent dat wel niet dat het dreigingsniveau automatisch zakt."

Salah Abdeslam huurde de auto die gebruikt werd om de daders van de aanslag in de concertzaal Bataclan naar Parijs te voeren. Zijn broer, Brahim Abdeslam, blies zichzelf diezelfde avond op aan het Stade de France. In totaal vielen er bij de zes simultane aanslagen in Parijs 129 doden en meer dan 350 gewonden.

Kat-en-muisspel

Jambon moet toegeven dat hij niet eens weet of Abdeslam in België of in het buitenland verblijft. "Ik hoop uit de grond van mijn hart dat als we hem hebben, we kunnen reconstrueren waar hij allemaal gezeten heeft." Toch vindt de minister niet dat de politie- en veiligheidsdiensten tekortschieten. "Dat is te kort door de bocht. Zo'n zoektocht is altijd een kat-en-muisspel. Soms is de kat de muis te slim af, soms blijft de muis uit de klauwen van de kat.

"Denk nu niet dat ik dit licht opvat. Ik hoop echt dat ik binnenkort het verlossende telefoontje krijg dat we hem in de boeien hebben geslagen. Waar ik vooral van geschrokken ben, is dat hij al anderhalve maand ondergedoken kán blijven. Dat betekent dat hij veel steun en sympathie moet genieten in bepaalde kringen. Zijn aanhang moet groter zijn dan we aanvankelijk vermoedden. Voor mij is dat een van de lessen van 2015. Na de eerste aanslagen in Parijs, die op Charlie Hebdo en de Joodse supermarkt, zijn er ook enquêtes geweest in de Antwerpse scholen die verontrustende resultaten gaven."

Hand-en-spandiensten

Experts als Bilal Benyaich waarschuwen al veel langer dat er in de steden, en zeker in Brussel, honderden jongeren zijn die in de invloedssfeer zitten van de islamextremisten. Deze jongeren sympathiseren met terroristen zoals de broers Abdeslam, en zouden hen ook hand-en-spandiensten kunnen verlenen.

Het tweede netwerk waar Jambon het over heeft, is dat van de Kamikaze Riders. Leden van deze motorbende hadden concrete plannen voor een aanval rond de Grote Markt in Brussel op 31 december. Twee van hen blijven nog zeker een maand aangehouden. Ze ontkennen alle betrokkenheid. "In de komende dagen volgen er nog huiszoekingen," voorspelt de minister, "en hopelijk ook arrestaties."

Voorlopig zijn de twee netwerken niet aan elkaar gelinkt.

Ook in Nederland was er terreurdreiging op oudejaar. De politie heeft op 31 december twee personen opgepakt in Maastricht die een 'dreiging vormden' voor de feestelijkheden. De inlichtingendiensten hadden informatie gekregen vanuit het buitenland dat twee mensen mogelijk een aanslag wilden plegen op het nationaal vuurwerk in Rotterdam. De show ging door, maar agenten kregen extra instructies. Zo droegen ze hun kogelvrije vest duidelijk boven hun andere uitrusting. Zaterdagavond kwam dan het nieuws dat de twee verdachten vrijgelaten waren.

► 3