'In Bulgarije is geen werk. Hier wel'
Zhivko heet hij. Zhivko Ivanov. Een trucker van 33 uit Burgas, Oost-Bulgarije. Een van de zovele chauffeurs uit het voormalige Oostblok die in ons land voor een krap loon in een al even krappe cabine woont/werkt/slaapt/eet. Een plaag volgens de Belgen, "ze nemen ons werk af". Een oplossing voor Zhivko: 'Nu verdien ik tenminste geld. Ik heb een vrouw en een kind hé."
Het is eventjes zoeken naar een witte 'B' op een blauwe achtergrond. Op de snelwegparking in Kruibeke zwaaien vooral 'PL' en 'BG' de plak. Zhivko Ivanov is een volbloed Bulgaar. "No French, no English, no Dutch. Deutsch? Mmm, ein bisschen." Het is één van de weinige truckers die wil praten. zijn Oost-Europese collega's zwijgen. Het slot op de mond. Al dan niet uit taalkundige noodzaak. Ivanov heeft dan wel een 'BG' hangen aan zijn 'trekker', achteraan is een duidelijke 'B' te lezen. Een Bulgaarse trucker met een Belgische trailer?
Ivanov: "Ja, ik werk voor een Bulgaars bedrijf, maar dat is eigenlijk ook Belgisch". Het typische verhaal van de Oost-Europese chauffeur in dienst van een Belgische transportbedrijf dat een firma heeft opgericht in Oost-Europa. Daar gelden veel goedkopere loon- en arbeidsvoorwaarden dan in eigen land. "Waarom ik hier ben? In Bulgarije is geen werk. Hier wel. Nu verdien ik tenminste geld. Wat moet ik anders doen? Ik heb een vrouw en een kind in Burgas. Hoeveel ik daar verdien? 500 euro per maand. Daar kom je niet meer rond. Hier verdien ik veel meer. Dat de Belgen onze komst niet fijn vinden? Ik begrijp dat. Maar ja, wie begrijpt mij?"
Het leven van Ivanov is weinig benijdenswaardig. De kleine cabine is ook zijn keuken, woon- en slaapkamer. De truck is zijn leven, zijn portefeuille. Hij slaapt op de parking, in de schaduw van hotels. Hij eet in zijn camion, in de schaduw van de resto's. "Ik heb geen geld om aan het buffet aan te schuiven. Eten gebeurt op straat, met een gasvuurtje. Drie weken lang zit ik alleen in mijn truck. Douchen? Dat kan niet. Gewoon wassen wel. In de lavabo's van de wegstations. Als ik op een parking sta zonder station? Probleem: geen toilet. Het is hard leven, dat wel, maar het levert op. Ik heb gelukkig een computer, om via Skype te kunnen praten met het thuisfront. Doet deugd, zoiets. Straks ga ik een week terug naar Bulgarije, om uit te rusten na drie weken voortdurend rijden. Ik verlang naar mijn vrouw, mijn kind, en de sunny beach."
Verkeerde kant
Ivanov is vriendelijk. Hij lacht meer dan hij praat. zijn Belgische collega's en concurrenten helemaal niet. Zij praten meer dan ze lachen. Over het onrecht dat hen wordt aangedaan. Francis Desmalines rookt de stress van zich af in Wetteren. Naast zijn dikke truck staan een lange rij 'PL's. Het steekt. "22 jaar rijd ik al. Een trotse trucker ben ik, ja, absoluut. Natuurlijk mogen de Oost-Europeanen hier ook werken. Maar trop is teveel nietwaar?
Het loopt de spuigaten uit. Al die Polen, Roemenen, Bulgaren, zelfs Moldaviërs, ze nemen ons werk af. Die mannen praten alleen Pools, Bulgaars of Roemeens. Niks anders. Communiceren lukt niet. Het hoeft ook niet. Als ze de weg vragen, sturen we ze de verkeerde kant op. Het kan zo niet verder. Als de bedrijven alleen nog Oost-Europeanen inschakelen blijft er voor ons niks meer over. Dat mag toch niet?"