OCMW's waarschuwen voor 'sociaal fiasco'
Stijgende energiekosten, hogere huurprijzen en extra druk door de asielcrisis doen de OCMW's vrezen voor een sociaal fiasco in 2016. Dat verklaren ze in een alarmerende oproep aan alle regeringen. Die schermen met het verhoogde leefloon, 'maar dat is nu al tenietgedaan door hogere facturen', luidt het.
Uit een brief van netbeheerder Eandis aan de OCMW's die Het Laatste Nieuws kon inkijken, lekte gisteren uit dat kwetsbare huishoudens het hardst getroffen worden door de verhoging van de elektriciteitsprijzen. Tot 57 procent komt erbij op hun factuur. Het deed de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) op haar beurt in de pen kruipen, want er is meer aan de hand dan peperdure elektriciteit alleen.
Einde van de maand
VVSG wijst ook op de afschaffing van het gratis water door de Vlaamse regering en de krapte op de huurmarkt. Die leidt tot enerzijds hogere prijzen van goede panden en anderzijds verpaupering. "We stellen vast dat wonen en energie voor veel mensen met zeer kleine inkomens simpelweg onbetaalbaar worden in 2016", zegt Rudy Coddens (sp.a), voorzitter van de afdeling OCMW's en OCMW-voorzitter van Gent. Studies tonen aan dat 34 procent van de huurders problemen heeft om het einde van de maand te halen.
"Vroeg of laat belanden mensen bij het OCMW, dat geacht wordt een uithuiszetting of een afsluiting van energie te kunnen voorkomen. OCMW's investeren dan in begeleiding, huur- of energietussenkomsten, maar de mogelijkheden zijn niet oneindig. We kunnen de gaten niet blijven dichtrijden, zeker niet als er straks ook nog eens 22.000 erkende vluchtelingen bij komen die ook recht hebben op huisvesting en begeleiding."
De VVSG zet enkele alarmerende cijfers op een rij: 12.958 gezinnen dreigen uit hun huis te worden gezet. Ter vergelijking: tien jaar geleden waren dat er minder dan de helft zo veel (5.200). 75.337 gezinnen zijn afgewezen door hun elektriciteitsleverancier; 69.000 gezinnen hebben een budgetmeter. "Dat is niet alleen zeer erg voor al die mensen, er hangt ook een grote maatschappelijke kost aan", zegt Coddens. De VVSG roept de federale en Vlaamse regering daarom op om de leeflonen en laagste inkomens op te trekken, meer mensen recht te geven op sociale tarieven en de OCMW's te versterken, zodat ze iedereen kunnen blijven helpen.
Probleem doorschuiven
Op Vlaams niveau wijst minister voor Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) op haar actieplan tegen armoede, dat in juli is goedgekeurd en nu wordt uitgerold. Op federaal niveau zegt haar collega en partijgenote Elke Sleurs dat de regering-Michel de leeflonen dit jaar al met 2 procent verhoogd heeft en dat het daar niet bij blijft.
Sleurs: "Alle welvaartsenveloppes worden tot en met 2019 voor de volle 100 procent uitgekeerd. Dat zorgt ervoor dat er tegen 2020 1,9 miljard extra wordt uitgetrokken voor uitkeringen. In krappe budgettaire tijden is dat veel geld. Maar vooral blijft het motto van de federale regering dat werk de beste bescherming is tegen armoede. Vandaar het belang van de tax shift."
Volgens het Netwerk tegen Armoede zijn de inspanningen voor het optrekken van het leefloon volgend jaar al niet meer voelbaar. "De 2 procent extra leefloon die er bij is gekomen, wordt alleen al door de gestegen elektriciteitsfactuur tenietgedaan."
OCMW-voorzitter Coddens bevestigt. "De regeringen schuiven de problemen gewoon door naar het lokale niveau."