Nationale Loterij verkoopt zelf aan minderjarigen
Ophef in de kansspelwereld: dagbladhandelaars voelen zich bekocht door de 'loktieners' die de Nationale Loterij inzet om het verbod op verkoop aan minderjarigen te controleren. De Loterij, die ook op festivals haar producten promoot, blijkt bovendien zelf in de fout te gaan.
Dat is te zien op een YouTubefilmpje dat Christine Mattheeuws, voorzitster van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), verspreidde. Een jong meisje - beugelbekkie, witte sokjes onder korte short - wordt op Marktrock door de (volwassen) man achter de camera naar de promostand van de Nationale Loterij gestuurd. Op de achtergrond is te horen hoe de standhouder informeert of ze wel 18 is. Haar antwoord is minder duidelijk hoorbaar, maar ze keert terug met een Win for Life-biljet in de hand."
Woordvoerster Sofie Van den Bussche van de Nationale Loterij trekt in twijfel of het meisje wel 14 is, zoals ze zelf in het filmpje beweert. "Dat is helemaal niet bewezen." Maar de persoon die haar het lotje verkocht, is wel degelijk in de fout gegaan, geeft van den Bussche toe. "De mensen die in onze promostands werken zijn allemaal jobstudenten die ouder zijn dan 18. Ze zijn gebrieft dat de verkoop aan minderjarigen verboden is, en dat ze bij twijfel de identiteit moeten controleren. We zullen deze zaak onderzoeken en strengere maatregelen nemen."
Het NSZ verspreidde het filmpje uit protest tegen de 40 anonieme klanten die de Nationale Loterij deze maand naar 1.500 verkooppunten stuurt om te controleren of er gokproducten aan minderjarigen verkocht worden. Wie betrapt wordt, moet tien procent van zijn weekopbrengst als boete betalen. Het NSZ noemt die praktijk "verwerpelijk" en meent dat de aangeworven tieners er veel ouder uitzien dan 18. "Een provocatie", meent Mattheeuws. Ook Unizo en een van haar leden, de Vlaamse Federatie van Persverkopers, zien een deontologisch probleem in de inzet van minderjarigen "om volwassenen te misleiden." Dit is een maatschappelijk probleem, vindt Unizo, een gedeelde verantwoordelijkheid van handelaars, ouders, de Loterij en de kinderen zelf. "Winkeliers hier mee opzadelen, lost niets op."
De woordvoerster van de Nationale Loterij is het daar niet mee eens. "Al onze verkopers zijn heel duidelijk geïnformeerd dat 'mystery shoppers' in de maand augustus langs kunnen komen. Er is hen verteld dat deze controleurs een Lotto-biljet van 2 euro zullen proberen te kopen, dus dat ze in dergelijke gevallen extra alert moeten zijn. Wil iemand zijn of haar identiteit niet laten controleren, dan mogen ze hen niets verkopen. We viseren hen helemaal niet, ze zijn verwittigd."
Bovendien gaan steeds minder winkeliers in de fout, zegt Van den Bussche. "Bij de eerste controles in 2007 geraakte nog 97 procent van de minderjarigen aan een biljet, vorig jaar nog maar 35. Sanctioneren werkt."
De Nationale Loterij betwist ook dat ze zelf jongeren proberen aan te spreken met blitse kraslotjes met namen als Bling Bling en Sound for Cash, of door op talloze festivals promotie te voeren."Een minderjarige kan trouwens geen lot innen. We richten ons op 18- tot 35-jarigen. Al onze producten dragen de boodschap 'ken uw limieten'. We willen hen net uit de illegale sector van gok- en spelaanbieders halen."