Vrouwen herkennen hartklachten later

Vrouwen en mannen hebben hetzelfde hart, maar toch zijn de risico's en symptomen voor hart- en vaatziekten anders. De kennis over veel ziekten blijkt vooral gebaseerd op onderzoek bij mannen. Bij bepaalde aandoeningen kunnen de klachten van vrouwen anders zijn, waardoor ze soms verkeerd of te laat worden behandeld. Vrouwencardioloog Janneke Wittekoek (42), werkzaam bij de Cardiologie Centra Nederland, legt uit waarom.

Is een vrouwenhart anders dan een mannenhart?

"De anatomie is hetzelfde, we hebben allemaal twee kamers en twee boezems, maar vrouwen hebben naast de klassieke risicofactoren ook specifieke risico's die met zwangerschap en overgang te maken hebben. De symptomen van hartproblemen zijn bovendien vaak niet hetzelfde. Ook het proces van aderverkalking blijkt bij hen anders te verlopen.

"Bij mannen zien we vaak een lokale ophoping van cholesterol in een kransslagader, terwijl bij vrouwen vaak alle bloedvaten rond het hart geleidelijk aan dichtslibben."

Waarom worden de klachten van vrouwen niet of te laat herkend?

"Hun klachten zijn vager. Ze hebben vaak geen last van die typische mannenklachten als druk op de borst en uitstraling naar de armen. Bij bijna driekwart van de vrouwen lijken de eerste tekenen van een infarct op een stevige griep. Ze zijn moe, benauwd, misselijk en hebben af en toe pijn in hun rug.

"Vergeet niet dat vrouwen een meester zijn in het bagatelliseren en het herleiden van symptomen. Ik krijg vrouwen op mijn spreekuur die meteen zelf zeggen dat het natuurlijk allemaal komt doordat ze zo'n zware baan hebben. Vaak treden de eerste symptomen bovendien op rond de overgangsleeftijd. Als vrouwen al naar een arts gaan, dan denkt die vaak dat het daarmee te maken heeft."

Waarom ontstaan veel klachten rond de overgang?

"Hartziekten treden bij vrouwen gemiddeld zeven tot tien jaar later op dan bij mannen. Vrouwen worden lang beschermd door hun hormonen, die een gunstige invloed hebben op het cholesterolgehalte en de bloeddruk. Door het wegvallen van die oestrogenen stijgt het risico op hart- en vaatziekten. Het is de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen. Ik denk dat er vrouwen zijn die onnodig vroeg overlijden, omdat bij hen de diagnose te laat is gesteld" (VK)