Energie-eiland voor de kust moet stroom van windmolens opslaan

Het eiland zou voor de kust van Wenduine komen te liggen, 3 kilometer diep in zee en 10 meter boven de zeespiegel. Hoewel het cirkelvormige eiland een doorsnede van 2,5 kilometer heeft, zou er vanop land niet meer dan een smalle strook aan de einder zichtbaar zijn.

Vande Lanotte spreekt over een 'ringeiland of 'energieatol', een soort grote donut die wordt aangelegd in zand. Het is de bedoeling dat er op het eiland een installatie wordt gebouwd, die overproductie van windmolens op zee opslaat.

"Met windenergie heb je altijd piekproducties als het veel waait, maar die piekenvallen niet altijd op de momenten dat we veel energie nodig hebben. Het is daarom nodig dat we werk maken van een tijdelijke opslag van overtollige productie, want op sommige momenten hebben we te weinig windenergie", zegt de minister.

Het plan zou er als volgt uitzien. Binnen de ring van het eiland is er een diepe put. Wanneer er een overschot is aan goedkope energie, kan het water uit de put van het atol worden gepompt met de overtollige stroom van de windmolens. In de periode waarin het stroomverbruik piekt, stroomt het water terug naar binnen, voorbij watergeneratoren die elektriciteit produceren.

Hoge kostprijs

"We voorzien de mogelijkheid om een waterkrachtcentrale op zee te bouwen", zegt Vande Lanotte. Hij schat dat de installatie twee keer per dag - 's ochtends en 's avonds - ongeveer 300 megawatt kan produceren, wat te vergelijken is met de productie van een kleine gascentrale.

Voor de bouw van het eiland is er minstens vijf jaar nodig. Of het eiland ook daadwerkelijk zal worden aangelegd, is voorlopig een open vraag. Veel zal afhangen van het rendement van het project. De kostprijs is alvast aan de hoge kant. Ter zake wordt gesproken van een bedrag tussen 600 en 900 miljoen euro. "Het zijn slechts eerst schattingen, die nog alle kanten uit kunnen", zegt de Noordzeeminister.

Vande Lanotte zegt dat het hele idee achter het energie-eiland komt van een aantal investeerders. Het gaat dan om windenergiebedrijven zoals Otary, baggeraars zoals Deme en De Nul en investeringsmaatschappijen, die meebouwen aan de windmolenparken in de Noordzee.

Maar in die kringen reageert men voorlopig terughoudend. "Het lijkt ons meer een proefballonnetje van Vande Lanotte. Van een concreet project is geen sprake", klinkt het in die hoek. Ook Electrabel houdt de boot af. "We zijn wel geïnteresseerd om de modaliteiten van het project te kennen", zegt het bedrijf, dat als eigenaar van de waterkrachtcentrale in Coo de kennis in huis heeft om een belangrijke rol te spelen.

Wim Biesemans, CEO van Parkwind, de windenergiepoot van Colruyt, vindt het energie-eiland alvast een goed idee. "Bij hernieuwbare energie zoals wind is het moeilijk om te voorzien of stroom altijd kan geleverd worden. Door de energie op te slaan, kun je ervoor zorgen dat dit proces meer voorspelbaar wordt."

50 procent kans

Mocht het project doorgaan, dan schrijft ons land geschiedenis. Nooit eerder werd er een waterkrachtcentrale op zee gebouwd. "Toen we ruim tien jaar geleden startten met de bouw van windmolens op zee waren we ook bij de eersten. Vandaag doet iedereen het. Als het energie-eiland wordt gerealiseerd dan hebben we er een nieuw exportproduct bij", toont Vande Lanotte zich alvast een groot voorstander. Hij schat de kans dat het energie-eiland er komt op "50 procent".

Overigens wordt er dezer dagen al aan een ander, maar dan vele malen kleiner energie-eiland voor de Belgische kust gewerkt. Op vraag van stroomtransporteur Elia bouwt het consortium Plug at Sea een eilandje met een groot stopcontact voor de windmolenparken. Tegen 2020 wordt er voor de Belgische kust een vermogen meer dan 2.000 megawatt aan windenergie geïnstalleerd. In plaats van elk een aparte kabel krijgen de zeven parken een gemeenschappelijk aansluitingspunt op zee en gaat de stroom die ze produceren met een gemeenschappelijke kabel naar land.