Direct naar artikelinhoud

Oma gaat op reis

Zoutloos is een ontroerende familievoorstelling over menselijke warmte en waardigheid in het rusthuis. Een must-see voor alle leeftijden.

"De soep en de cordon 'bloe' waren goed, maar weer geen zout op de patatten." Palmira is een lief omaatje dat haar tijd niet verdoet met vitten en klagen, maar met dat zoutloze dieet heeft ze het wel gehad. Bloeddruk, hartslag en cholesterol, de lieve dokter (Steven Beersman) weet nu eenmaal beter wat goed voor je is.

Palmira treft het, vandaag is ze jarig en straks is het feest. Haar beurt om Baasje van de Dag te zijn. Dat concept maakt deel uit van het inspraakbeleid van de nieuwe operational manager Lisbeth (Julie Delrue). Die bedoelt het goed, maar is autoritair en bedillerig. Met stagiaire Vicky (Ilse De Koe) schieten de oudjes beter op. Zij knijpt een oogje dicht en lapt de regelneverij van de directrice aan haar laars.

Palmira's verwachtingen zijn hooggespannen. Straks komen niet alleen haar zoon Jimmy en kleinzoon Mats langs, ze heeft ook nog een rendez-vous met haar grote geliefde Charlie, die speciaal voor de gelegenheid uit Canada overkomt. Alles wordt in gereedheid gebracht voor de grote reis die ze samen zullen ondernemen. De laatste?

Zoutloos pakt groot en klein elke seconde van de zeventig minuten durende voorstelling in. Het verhaal is gelaagd en al komen er grote thema's aan bod, het blijft ook voor de kleinsten behapbaar. De jongste zevenplussers zullen hun hartje ophalen aan het verhaaltje, de kleurrijke anekdotiek en speelse kadrering. Wie verbanden kan leggen en dieper graaft in de subtekst, zal de voorstelling op een andere, bedachtzamere manier mee naar huis nemen. Zoutloos zet ieders verbeelding wagenwijd open.

Leven in de brouwerij

Zeggen dat Zoutloos alleen maar over ouderdom en doodgaan gaat, is te kort door de bocht. De voorstelling in het Oostendse rusthuis is locatietheater pur sang, met een speeltekst als eindproduct van een creatieproces waarbij de makers indringende gesprekken voerden met bewoners, dokters, verplegers en personeel van rusthuizen. Uit die getuigenissen van de ervaringsdeskundigen kwamen zaken naar voren als de onrust over een waardig levenseinde, de ergernis om betutteling, het gebrek aan luisterbereidheid, het dictaat van cijferdwang en efficiëntie versus empathie.

Studio Orka weet dit alles op een genietbare manier te verpakken zonder dat het pure spielerei wordt. Daarvoor heeft het een heel getalenteerde ploeg in huis. Tania Van der Sanden is subliem in haar rol van grootmoeder. Brulboei en ongeleid projectiel Dominique Van Malder mag buiten de lijntjes kleuren en de zatte-nonkel-voor-wie-iedereen-zich-geneert spelen. Ook de goocheltrucs brengen leven in de brouwerij en voegen die magische toets toe die zo mooi spoort met de manier waarop het verhaal van Palmira eindigt.

Zoutloos is bovendien erg grappig door de situatiehumor en de verrassende gimmicks. Gegarandeerd: de mama's en papa's die de subtiele woordspelingen en stoute dubbelzinnigheden ("Stop die gekheid met uw stokje, dokter") mee hebben, zullen samen met hun kroost als tevreden meerwaardezoekers huiswaarts keren. Zoutloos heeft beslist iets om over na te praten.