Gouden Palm voor Michael Haneke

Nog voor het festival van start ging, werd er al gespeculeerd over de winstkansen van Michael Haneke. Dat had niets met zijn film te maken, maar met het feit dat de jury werd voorgezeten door Isabelle Huppert, die in 2001 gelauwerd werd als beste actrice voor haar vertolking in La Pianiste van Haneke.

De speculatie was dubbel. Kon die eerdere samenwerking de kansen van Haneke op een plaats in het palmares negatief beïnvloeden omdat Huppert de verdenking van favoritisme absoluut zou willen vermijden? Of plaatste hem dat juist in poleposition? Maar dat soort bespiegelingen blijkt uiteindelijk futiel. Ten eerste omdat een juryvoorzitter (M/V) toch nooit alleen kan beslissen. En ten tweede omdat Das weiße Band een heel sterke film bleek te zijn, die meteen na zijn vertoning op donderdag jongstleden de status van ‘palmabel’ meekreeg.Das weiße Band is een heel gestileerde, onder meer door de foto’s van August Sander geïnspireerde en dus in zwart-wit gedraaide kroniek van een landelijk, door religie en feodaal klassenbewustijn gedomineerd dorpje in Duitsland, anno 1913. Het is meteen ook een vlijmscherpe analyse van het onheil dat een al te rigoureuze, door protestantisme en kleinburgerlijke normen verkrampte opvoeding teweeg kan brengen. Wat Haneke onder meer impliceert, is dat de kinderen van 1913 later de volwassenen zouden worden die Hitler aan de macht brachten. De witte band uit de titel verwijst naar het lintje dat sommige kinderen, ter voorbereiding van hun vormsel, moeten dragen om hen te herinneren aan hun plicht om puur en onschuldig te blijven. Het was sinds Funny Games uit 1997 geleden dat Haneke nog eens een film in het Duits heeft gedraaid. Voor La Pianiste werd hij in 2001 in Cannes bekroond met de Grand Prix en voor Caché werd hij in 2005 gelauwerd als beste regisseur.De bekroning van Charlotte Gainsbourg als beste actrice voor haar inderdaad bijzonder moedige en memorabele vertolking in Antichrist, de ‘schandaalfilm’ van het Deense enfant terrible Lars von Trier, bewijst dat de jury zich niet door de mediaheisa over de schokkende beelden van bijvoorbeeld genitale verminking heeft laten afschrikken. Dat een Cannesjury (althans doorgaans) haar eigen autonomie hoog in het vaandel draagt, blijkt ook nog uit enkele andere prijzen, zoals die voor Bak-Jwi/Thirst van de Koreaanse regisseur Park Chan-Wook, maar vooral die voor Kinatay van de Filippijnse cineast Brillante Mendoza (beste regie) en die voor Spring Fever/Nuits d’ivresse printanière van de Chinese filmmaker Lou Ye (beste scenario), die bij hun doortocht in de competitie op weinig bijval konden rekenen. De eindbalans is dan ook dat de jury voor een uitgesproken cinefiel en eigenzinnig palmares heeft gekozen.De 62ste festivaleditie werd officieel afgesloten met de vertoning van Coco Chanel & Igor Stravinsky van de Franse regisseur Jan Kounen, over de korte, maar passionele verhouding tussen het Franse mode-icoon (hier vertolkt door Anna Mouglalis) en de Russische componist (rol van Mads Mikkelsen).

Palmares van Cannes 2009

Palme d’Or: Das weiße Band van Michael Haneke

Grand Prix: Un prophète van Jacques Audiard

Prix Spécial: voor Alain Resnais (°1922) voor zijn hele carrière en zijn uitzonderlijke bijdrage aan de filmgeschiedenis

beste actrice: Charlotte Gainsbourg voor Antichrist van Lars von Trier

beste acteur: Christoph Waltz voor Inglourious Basterds van Quentin Tarantino

beste regie: Brillante Mendoza voor Kinatay

beste scenario: Mei Feng voor Chun Feng Chen Zui De Ye Wan/Spring Fever/Nuits d'ivresse printanière van Lou Ye

Prix du Jury: ex aequo voor Bak-Jwi/Thirst van Park Chan-Wook en Fish Tank van Andrea Arnold

beste kortfilm: Arena van João Salaviza

Caméra d’Or (voor de beste debuutfilm): Samson and Delilah van Warwick Thornton (in de Un Certain Regard-sectie)

De Cannes-jury

De internationale jury werd dit jaar voorgezeten door de Franse actrice Isabelle Huppert. Ze werd omringd door de Amerikaanse actrice Robin Wright Penn, de Britse schrijver-scenarist Hanif Kureishi, de Italiaanse actrice-cineaste Asia Argento, de Turkse regisseur Nuri Bilge Ceylan, de Indiase actrice Sharmila Tagore, de Koreaanse schrijver-filmmaker Lee Chang-Dong, de Amerikaanse cineast James Gray en de Taiwanese actrice Shu Qi.