'Beperk het aantal studenten per studierichting'
Er studeren te veel jongeren aan de Vlaamse universiteiten, stelt Benjamin Van Camp. De oud-rector van de Vrije Universiteit Brussel meent dat het aantal studenten per studierichting beperkt moet worden. 'Door de massificatie is de waarde van diploma's verminderd.'
Bij het afscheid van zijn universiteit ontrolt immunoloog Benjamin Van Camp, VUB-rector van 2000 tot 2008, zijn visie op de toekomst van het Vlaamse hoger onderwijs. "Ik ben een voorstander van de democratisering, maar er is een massificatie opgetreden. Doordat er zo veel studenten zijn, is de waarde van een diploma verminderd. Ook kiezen veel jongeren verkeerd, waardoor ze een verloren jaar beleven. Dat kost de maatschappij geld."
Van Camp wil dat tieners aantonen waarom ze aan de universiteit willen starten. "Iedereen moet kunnen studeren, maar ze moeten wel gemotiveerd zijn. Kijk naar geneeskunde: daar bestaat een ingangsexamen voor economische redenen. Er mogen niet meer meer artsen afstuderen dan we nodig hebben. Het is logischer om ook de andere richtingen af te stemmen op de noden van de maatschappij. Zo moet er gekeken worden hoeveel studenten een opleiding aankan."
Op basis van het aantal afgestudeerden dient per universiteit berekend te worden hoeveel jongeren er kunnen beginnen. "Ga na hoeveel man er in de auditoria passen en tot op welke grootte een zekere mate van individuele begeleiding mogelijk is", zegt Van Camp. "Het kan toch niet dat een universiteit zevenhonderd studenten heeft in het eerste jaar economie?"
De selectie zou plaats moeten vinden via een jurysysteem zoals dat al bestaat in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. "Laat ze aan hun toekomstige professoren uitleggen waarom ze voor een studie willen kiezen en geef enkel de gemotiveerden toegang. Op dit moment slaagt slechts de helft van de eerstejaars, zo zou dat oplopen tot 90 procent. Met de kleinere lesgroepen krijgt juist de middenmoot meer kans om zich te ontplooien."
Het plan van Van Camp kan op weinig bijval rekenen. Paul De Knop, huidig rector van de VUB, stelt dat het enkel mogelijk is bij geneeskunde en ingenieurswetenschappen. "Maar dan moet het wel gepaard gaan met een ingangsexamen, want hoe bepaal je anders objectief wie binnen mag en wie niet? Ik ben er evenwel geen voorstander van. De toegang tot ons hoger onderwijs moet vrij zijn."
Dat is iets waar zijn Leuvense ambtsgenoot Mark Waer zich bij aansluit. "We moeten oppassen met het opleggen van barrières. We zitten mondiaal gezien nog altijd niet bij de top wat betreft de participatie van achttienjarigen in het hoger onderwijs. Ik het ook niet eens met Van Camp dat veel jongeren afvallen. Zeventig procent van alle startende studenten haalt, soms met een jaar vertraging, een universitair bachelordiploma."