Tijdelijke contracten moeten sociale woningen sneller vrij maken

Behalve Vlaams Parlementslid is Mercedes Van Volcem ook schepen van Huisvesting in Brugge. "Ik heb meer sociale woningen vergund dan mijn voorganger, maar na vijf jaar beleid zijn de wachtlijsten alleen maar langer geworden. Vroeger moest je in Brugge drie jaar en vier maanden wachten op een sociale woning, vandaag is dat vier jaar en drie maanden. Mensen met een acute woningnood moet ik keer op keer teleurstellen."

Grootste boosdoener zijn de levenslange huurcontracten, vindt Van Volcem. "Een sociale woning is voor het leven, terwijl er een publiek bestaat dat slechts tijdelijk behoefte heeft aan goedkope huisvesting. Onze samenleving voorziet heel wat rechten voor mensen die de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen knopen, en terecht. Maar als het beter gaat, zou het voor die mensen een plicht moeten zijn hun fierheid terug op te nemen en hun woning over te laten aan mensen die het echt nodig hebben."

Meer rotatie

Van Volcem wijst erop dat Vlaanderen slechts 141.000 sociale woningen telt, zijnde 6 procent van de totale woonmarkt. Het Vlaams regeerakkoord voorziet tegen 2023 in de bouw van 43.000 bijkomende sociale wooneenheden. "Maar dat zal nooit volstaan", zegt Van Volcem.

Haar voorstel: maak van alle nieuwe sociale huurcontracten tijdelijke overeenkomsten. "Door 3-6-9-contracten aan te bieden, zoals op de privémarkt, zal er meer rotatie zijn onder de rechthebbenden." Van Volcem waarschuwt voor het gevaar van de huisvestingsval. "Als je een sociale woning huurt, loont het zelden om te gaan werken. Want wie meer verdient, moet meer huur betalen. Ik pleit voor een sterke activering van werklozen in sociale woningen."

Daarnaast wil Van Volcem dat naast het inkomen ook rekening wordt gehouden met het vermogen. "Er zijn mensen die op hun vijfenvijftigste hun woning verkopen en met een enorme spaarboek komen aankloppen bij de sociale huisvesting. Op basis van hun pensioen krijgen ze dan een woning toegewezen. Dat klopt niet."

Nood aan goede mix

Dat het spaarboekje niet meetelt bij de toewijzing van een sociale woning, bleek deze week toen bekend werd dat de ouders van voetballer Romelu Lukaku de laatste tien jaar een sociale woning betrokken in Bornem. Pas onlangs verhuisden ze naar een huis in Wemmel. Nochtans was vader Roger Lukaku in zijn tijd geen onverdienstelijk voetballer en boeren zijn twee inwonende zonen niet bepaald slecht.

"Het vermogen laten meetellen is verdedigbaar", vindt Vlaams minister van Wonen Freya Van den Bossche (sp.a). "Op voorwaarde dat je een vermogenskadaster hebt om op terug te vallen. En dat bestaat in België niet. Ik vind het dan ook vreemd dat Open Vld, dat niet voor zo'n kadaster is, toch een voorstel in die richting formuleert."

Levenslange huurcontracten afschaffen zit Van den Bossche dan weer niet zitten. "Ik vind het een foutief signaal om mensen uit hun huis te zetten als ze meer gaan verdienen. Want daarmee zeg je: zoek vooral geen werk." De theorie die Van Volcem achter de huisvestingsval ontwikkelt, klopt volgens de sp.a dan ook niet.

"Bovendien heeft een sociale woonwijk nood aan een goede mix", vervolgt Van den Bossche. "Stabiele bewoning in bepaalde wijken kan het onveiligheidsgevoel verminderen en de sociale controle verhogen."

Hét middel om de wachtlijsten aan te pakken blijft volgens sp.a de creatie van extra sociale huisvesting, en huurpremies voor mensen die al lang op de wachtlijst staan en hun toevlucht moeten zoeken tot de privémarkt. (ss)