'Leven in plaats van geleefd te worden'

Tien uur 's ochtends. In een Colombiaanse hotelkamer wordt een laptop opengeklapt. Glimlachende, gebruinde gezichten - vijf stuks - kijken vanaf een groot, opgemaakt bed in een webcam. "Zie je ons?"

De gezichten zijn die van Lien (34) en Nyk (39). Achter en langs hen komen die van zoon Tias (8) en dochters Bes (9) en Lente (6) piepen. Ze hebben eindelijk nog eens internet. Dat betekent: eindelijk nog eens skypen. Eerst met De Morgen, daarna met vrienden en familie. Want ja, er is gemis, geven ze toe. "Maar niet genoeg om eerder naar België terug te komen."

Alles verloopt volgens plan, dus. Dat plan houdt in: een klein jaar rondtrekken, tot kerst. Dan moeten er drie continenten zijn afgevinkt: Oceanië, Zuid-Amerika en Azië.

Snel verkocht

Nyk: "Hoe langer de vragen 'wat zou je doen als je nog een jaar te leven had?' en 'waarom doe je het nu niet?' bleven hangen, hoe duidelijker het werd dat we het niet nog langer konden uitstellen. Onze kinderen hebben de ideale leeftijd: ze zijn oud genoeg om zo'n reis te begrijpen en jong genoeg om niet te puberen."

De kinderen zelf waren snel verkocht voor het plan, de mensen uit hun omgeving niet: wat met werk, wat met school? Met geld?

Lien: "Of het wel veilig was; die vraag werd het vaakst gesteld."

Nyk noemt het een typische reactie van mensen die alleen kranten lezen en tv kijken en dus voortdurend slecht nieuws te verwerken krijgen. "Onze oudste dochter Bes zei op een bepaald moment zelf: 'De mens doet alleen maar slechte dingen voor de aarde.' Dat vonden we jammer, dat ze dat op haar negende al zo zag. Nog een reden om met hen naar goede dingen op zoek te gaan."

Na bijna een halfjaar reizen blijkt er nog veel goeds over te zijn. Nyk: "Door alle berichten in België zou je het tegendeel denken. Dat er geen natuur meer overblijft, bijvoorbeeld. Die is er gelukkig op vele plaatsen nog wel. En overal zijn mensen bezig die natuur te beschermen. Nu, het is niet de bedoeling om onderweg zwaar leed of negatieve aspecten weg te stoppen voor de kinderen. Maar het moet een evenwichtig plaatje zijn."

Alles mag, niets moet. Onder die vlag reist het gezin Dekeyser. Er is één regeltje: altijd insmeren tegen de zon. "Voor de rest proberen we zo vrij en impulsief mogelijk te leven. We laten ons leiden door de mensen en de verhalen die we tegenkomen. Behalve enkele vluchten is niets vastgelegd."

Of nu ja, bijna niets. Er is wel iéts van structuur. Op (ingescande) huiswerkbladen en handboeken, bijvoorbeeld. Nyk en Lien geven de kinderen zelf les. Zo goed en consequent mogelijk. "Bij vermoeiende transporten of trektochten lukt dat niet altijd, dan doen we rekensommetjes en taalspelletjes. Hotelkamers blijven de beste klaslokalen."

Maar zelfs zonder les zouden de kinderen veel leren, vindt Lien. "We krijgen vaak vragen waar we zelf het antwoord niet op weten. Of Lima groter is dan La Paz, bijvoorbeeld. Of waarvan water gemaakt is."

Reizen met vijf is niet vanzelfsprekend. Elke dag moeten er vijf matrassen gevonden worden, vijf magen gevuld, vijf plekken op de bus gereserveerd. "Vaak is het wikken en wegen of we iets doen of niet. Soms maak je een iets duurdere tour en verblijf je later in een goedkopere jeugdherberg."

Soms is er geld, soms niet. "De kinderen zijn gaan beseffen dat niets gratis is. Daar staat tegenover dat ze leren met weinig spullen te leven. Alles zit in hun rugzak. Er kan en komt niks bij. Geen souvenirs, geen verjaardagscadeaus."

Lien en Nyk plannen een boek te schrijven over hun reis: Rond de bol. "Het is niet de bedoeling om er de leukste plekken en de beste restaurants in op te sommen. We willen vooral focussen op hoe het is om met kinderen te reizen." Zo hopen ze anderen te inspireren. Net zoals zij werden geïnspireerd door de Argentijnse familie Zapp, die met vier kinderen sinds 2000 non-stop rondreist.

Nyk: "We vertoeven maar kort op deze planeet, dus waarom zou je enkel bezig zijn met werk, prestatie, verwerven? Wij hopen dat we, door ons leven ondersteboven te gooien, ontdekken dat er meer is. Dat we kunnen leven, in plaats van geleefd te worden."

Dat geleefd worden, daar worstelden Lien en Nyk mee in Brugge. Het halen van deadlines, het hollen van de ene afspraak naar de andere, het leek vaak belangrijker dan stilstaan, dan qualitytime: "Dat is hier helemaal anders. Een absoluut voorrecht, dat beseffen we, maar we zijn ervan overtuigd dat het veel mensen goed zou doen. We leren elkaar alle vijf op een heel andere manier kennen. De mooie kanten, maar ook de lelijkere. Het is interessant als je daar eens niet van kunt weglopen. Omdat we voortdurend samen zijn, moet alles uitgesproken worden. On the spot. Een goede les voor jong en oud."

Copa America

Aan terug naar huis gaan, daar denken ze in Salento, Colombia, nog niet aan. Ze willen eerst deze reis heel bewust beleven. Met respect voor deze planeet, en voor de mensen en de dieren die erop leven. Daarna zien ze wel.

"Het plan is om naar Brugge terug te keren, maar niets ligt vast. Reizen brengt veel nieuwe inzichten. 70 procent van de wereldreizigers blijkt na zo'n ervaring van job te veranderen."

Dan klinkt er gestommel. Een zoon die op bed springt. Een dochter die hulp nodig heeft. Zo dadelijk wordt weer de vraag gesteld: "Wat gaan we vandaag doen?" Ook nu is er geen uitgestippeld parcours. Misschien naar de match in de Copa America kijken. Misschien hamburgers eten. Misschien wat rusten. "We zien wel", klinkt het. "Daaaag!"