Oost-Libië zet bescheiden stapjeop weg naar zelfbestuur
Stamhoofden en militieleiders hebben dinsdag in het oosten van Libië zelfbestuur in een 'federale staat' afgekondigd. Op een door circa drieduizend deelnemers bijgewoonde vergadering in de stad Benghazi benoemden zij een raad die het dagelijks bestuur van de olierijke regio op zich zou moeten nemen.
Of het initiatief daadwerkelijk tot autonomie voor Oost-Libië zal leiden, is de vraag. De staatkundige toekomst van het land zal worden vastgelegd in een nieuwe grondwet, die pas na de verkiezingen van juni zal worden opgesteld. In de aanloop daarnaartoe proberen overal in het land regio's, stammen en lokale milities hun uitgangspositie voor de uiteindelijke verdeling van de macht zo sterk mogelijk te maken.
Spanning vergroten
Wel kan het besluit van dinsdag de spanning vergroten tussen de oostelijke milities en de Nationale Overgangsraad (NTC), de in Tripoli gevestigde interim-regering van Libië. NTC-premier Abdelrahim al-Kib zei maandagavond dat "Libië geen behoefte heeft aan federalisme". Dat zou volgens hem een stap vijftig jaar terug in de tijd zijn. Wel gaf hij toe dat zijn regering haar werk niet goed doet en te traag is.
De vergadering in Benghazi sprak uit niet te willen tornen aan de "nationale eenheid" van Libië en aan de positie van de NTC als belichaming daarvan. Ook zouden zaken als het beheer van de oliesector en het buitenlands beleid in handen van de centrale regering moeten blijven. Veel andere bestuurstaken kunnen, zo werd gesteld, worden overgeheveld naar het lokaal bestuur.
Ahmed Zubair al-Senussi, een familielid van de vroegere koning van Libië, werd gekozen als voorzitter van de nieuwe raad. Al-Senussi zat onder dictator Muammar Kadhafi vast als politieke gevangene. Hij is ook lid van de Nationale Overgangsraad.
Jason Pack, Libië-expert van Cambridge University, meent dat van een serieuze stap naar autonomie geen sprake is. De afgelopen dagen stond hij in voortdurend contact met Benghazi, waar een collega-onderzoeker verblijft. Hij is "een beetje teleurgesteld" in de internationale media, die aan het lokale initiatief volgens hem een te grote betekenis hechten.
"Libië zal géén federale staat worden", zegt Pack. De oliesector en de watervoorziening in het land maken dat om te beginnen al onmogelijk, meent hij. Er zijn diverse "opzetjes" gaande van groepen die meer invloed willen. "Maar vóór de verkiezingen kan er nog niets worden beslist, ook niet door een paar sjeiks die een bijeenkomst beleggen."