Grotere porties maken Belgen te dik
Zakken chips en flessen frisdrank nemen steeds grotere proporties aan. Dat blijkt uit een onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam. Niet zonder gevaar. Gezondheidsspecialisten waarschuwen dat we ons langzaam maar zeker aan het volvreten zijn.
Sinds de jaren 80 is de grootte van onze porties eten en drinken fiks toegenomen. De verpakkingen van voedsel en drank zijn de laatste jaren almaar groter geworden. Dat is gevaarlijk voor de gezondheid, aangezien mensen onbewust 30 procent meer eten als ze een grotere portie voor hun neus hebben.
"De voedingsindustrie hanteert in de lage landen een drievoudige strategie om mensen meer te doen consumeren", zegt Nederlands onderzoekster Ingrid Steenhuis. "Fabrikanten bieden hun producten in verschillende formaten aan. Toen Coca-Cola in de jaren 50 in onze streken werd geïntroduceerd, bestond alleen de gezinsfles van 0,75 liter. Nu bestaat het oorspronkelijke formaat niet meer, maar kun je wel flessen van 1 liter, 1,5 liter en 2 liter kopen, en bestaat er een heel assortiment aan kleinere flesjes in multipacks. Doordat de grote flessen qua prijs voordeliger uitkomen, zijn mensen geneigd om die te kopen."
Een andere tactiek is de porties vergroten. "Een strategie die onder meer de chipsindustrie volgt. Vroeger bevatte een gemiddelde zak chips van het merk Lays 175 gram, nu is dat al 190 gram. Onderzoek heeft bewezen dat mensen een zak vaak volledig leegeten als ze hem eenmaal geopend hebben. Voor je verzadigingsgevoel maakt die 20 gram verschil niets uit, maar je speelt onbewust wel meer calorieën binnen." Dan is er ook nog de strategie van de multipacks. "Terwijl er vroeger zes zakjes chips in zo'n pak zaten, zijn dat er nu al dertien. Daardoor gaan mensen in totaal meer consumeren."
Ook de Belgische gezondheidsspecialisten vinden de grote porties onrustwekkend. Mia Geirnaert, diëtiste van het Universitair Ziekenhuis Gent, meent dat het aanbod moet veranderen. "Als we overal grotere producten aantreffen, is het normaal dat we ernaar grijpen. We eten dus inderdaad veel meer dan vroeger. Doordat we al in stresserende omstandigheden leven, maken we het onszelf graag gemakkelijk als we winkelen. We kiezen steevast voor gebruiksklare producten. In supermarkten zie je bijvoorbeeld vaak dat mensen twee of drie zakken met telkens twaalf sandwiches in hun winkelwagen gooien. Bijna niemand heeft tijd om elke dag vers brood te halen. Sandwiches bevatten niet alleen meer bewaarmiddelen, maar ook meer suikers en vetten. Zo ontwikkel je al snel de verkeerde voedingspatronen. Consumenten moeten zich opnieuw bewust worden van hun eetgedrag."
Steinhuis pleit ervoor om extreem grote verpakkingen af te schaffen. "De meeste mensen weten tegenwoordig niet meer hoe een normale portie eten eruit ziet. Onze normen zijn verschoven. Wat vroeger nog als medium werd beschouwd, is nu klein. Dagelijks moeten we maar liefst tweehonderd eetgerichte beslissingen maken. Je volledige omgeving verleidt je om meer te eten. We moeten ons leren wapenen tegen het overaanbod aan voedsel."
Ook in Amerika is het debat over grote verpakkingen al even aan de gang. Michael Bloomberg, de burgemeester van New York, meent dat de supersize-hype obesitas in de hand werkt. Daarom wil hij superdosissen suikerhoudende frisdranken verbieden in restaurants, cinemazalen en straatkraampjes.