Elk uur verdwijnt iemand in Syrië

“Op 22 april verdween mijn broer, Ahmad”, vertelt de 27-jarige Amr. “We liepen samen mee in een pro-democratiebetoging in een noordelijk district van Damascus. Ik wist niet dat hij er ook was, want ik had hem bevolen thuis te blijven omdat het te gevaarlijk was. Pas toen ik thuis kwam hoorde ik wat er gebeurd was.”

De vrienden van zijn broer vertelden hoe Ahmad verblind werd toen het leger traangas op de betogers vuurde. “De manifestanten liepen uiteen maar Ahmad bleef achter en werd samen met vijftien anderen opgepakt door regeringstroepen gekleed in burger. Sindsdien hebben we niks meer van hem gehoord.”

Het verhaal van Ahmad is geen uitzondering. Mensenrechtengroep Avaaz heeft 2.918 namen van Syriërs die sinds 15 maart opgepakt werden en waarvan niet geweten is waar ze zijn en hoe het met hen gaat. Het aantal verdwijningen groeit bovendien nog elke dag significant. “Er zijn twee mogelijkheden: ofwel zijn de vermisten geïnterneerd, in gevangenissen waar ze dan mogelijk gefolterd worden, ofwel zijn ze gedood”, zegt Wissam Tarif van mensenrechtenorganisatie Insan, die meewerkte aan het onderzoek. “Maar wat er ook met de vermisten gebeurt, enkel al het feit dat we niks over hen horen is zeer beangstigend. Omdat de veiligheidsdiensten geen informatie over hen willen geven en niet bevestigen dat ze gearresteerd zijn, vallen ze buiten elke wettelijke bescherming.”

Verlammend

Na de verdwijning van zijn broer zijn Amr en zijn familie beginnen zoeken naar informatie, maar dat liep niet van een leien dakje. “We zijn bij de veiligheidsdiensten gaan rondvragen, maar die wilden ons niks zeggen, integendeel. Een vriend van me die ook informatie ging vragen over een verdwenen familielid, werd zelf opgepakt. Dan hebben we via de vader van een vriend van een vriend die een hoge officier is, geprobeerd om aan informatie te geraken. Die heeft navraag gedaan maar heeft ook niets gevonden. Hij zei dat als hij zou blijven vragen naar mijn broer dat hij dan zelf in de problemen zou komen.”

Mensen doen verdwijnen maakt deel uit van de brutale manier waarop het Syrische regime de protesten wil onderdrukken om nieuwe betogingen te voorkomen. “In vele opzichten is een vermist familielid erger dan een gevangen of vermoord familielid”, zegt Tarif. “Het verlamt families. Ze weten van niks en kunnen niet verder gaan met hun leven.”

“We zijn zeer bang”, bevestigt Amr. “We horen van overal verhalen dat in de gevangenissen veel mensen vermoord worden en dat gearresteerden dood aan hun familie terug worden gegeven. Daar vrezen we nu ook voor. We zijn bijna zeker dat Ahmad momenteel gefolterd wordt, want dat is dagelijkse praktijk in de Syrische gevangenissen. Vooral mijn moeder is heel ongerust. Zij kan niet meer slapen.”

Naast het verhaal van zijn eigen broer kan Amr nog vele andere verhalen van verdwijningen vertellen. Willekeurige arrestaties zijn dan ook schering en inslag, iedereen kent er wel iemand wiens familielid vermist is. “Een vriend van mij in de zuidelijke stad Deraa, zijn broer was ook vermist sinds 29 april. Hij dook een tijd later op voor een militaire rechtbank waar hij beschuldigd werd van het behoren tot een gewapende bende. Dat klopt natuurlijk niet, hij bracht enkel voedsel naar de belegerde stad Deraa, maar als hij schuldig wordt bevonden kan hij wel de doodstraf krijgen.”

Om iets aan al die gruwelijkheden te doen, lanceert de organisatie Avaaz nu een campagne getiteld ‘Red de Syrische vermisten’. Op een speciale website staan foto’s van meer dan honderd vermiste mensen. Ook hun namen, leeftijden, jobs, woonplaatsen en de gedetailleerde verhalen over de verdwijningen staan op de website te lezen.

Wissam Tarif wil via de campagne de internationale gemeenschap oproepen tot actie: “Het gaat hier over gedwongen verdwijning, en dat is een misdaad tegen de mensheid. Het Syrische regime moet voor het internationaal gerechtshof gedaagd worden. We roepen de hele internationale gemeenschap op om de onmenselijke praktijken in Syrië te stoppen.”