Wat Gent en Berlijn met elkaar gemeen hebben
Vier jaar lang trekt kunstenares Elly Van Eeghem door de Gentse volkswijken. Haar gesprekken met de bewoners moeten inspiratie opleveren voor een nieuw project. Vanaf deze week houdt ze halt in Malem met haar voorstelling Siedlung.
Van Eeghem onderzoekt met haar kunstwerken en voorstellingen stedenbouwkundige planning. Ze vertrekt vanuit wijken in het buitenland en vergelijkt ze met plekken in Gent. Nadat ze het Parijse Cartier de Fleurs tegenover de Bloemekeswijk plaatste, laat ze de bewoners van de tuinwijk Malem, een groene tuinwijk die tussen de twee Leiearmen in Gent ligt, kennismaken met de Hoefijzerwijk in Berlijn. Dat doet ze via een voorstelling, Siedlung, die ze in het oude Malemse schoolgebouw opvoert.
U omschrijft uw voorstelling als een geprojecteerd beeldverhaal. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?
"In Siedlung toon ik videoprojecties over de ontwikkeling van de Hoefijzerwoonwijk in Berlijn.Tegelijkertijd wordt er ook tekst geprojecteerd en vul ik de montage live aan met overheadprojecties. Ik trok naar Berlijn om er te filmen, fotograferen, met bewoners te praten en in de stadsarchieven te neuzen. Net als in Duitsland is Malem een groene tuinwijk van architecten die arbeidershuizen met een eigen tuin wilden geven. De twee buurten werden opgetrokken volgens een gelijkaardige visie, maar ze verschillen ook. De Duitse wijk werd gebouwd in de jaren twintig en de Belgische in de fifties. In beide wijken speelt de toenemende privatisering: het schooltje in Malem wordt openbaar verkocht. Ik hoop dat mijn voorstelling een aanleiding vormt tot gesprekken met de bewoners. Wat herkennen ze? Wat is helemaal anders? Seidlung is mijn introductie in de wijk: in plaats van bij de inwoners te gaan aanbellen, kan ik nu aan de mensen die ernaar komen kijken vragen of ze hun gegevens willen achterlaten. De komende maanden ga ik bij hen op bezoek."
Vervolgens ga je met hun verhalen aan de slag.
"Dat klopt. In de Bloemekeswijk kwam uit de verhalen van de buren naar boven dat ze de oude buurtcinema, die een spil in het sociale leven vormde, erg misten. Daarnaast verwezen ze vaak naar een stuk braakliggend grond, waar ze zich niet veilig voelden. Ik heb mijn tentoonstelling toen op dat terrein georganiseerd, met een tijdelijke cinema. De bewoners mochten de films zelf programmeren. Dat vertel ik niet aan de mensen in Malem, want wat ik in deze wijk zal doen hangt volledig af van de inspiratie die ik uit hun woorden en beelden put. Het kan evengoed een boek worden als een werk in de openbare ruimte."
Beschouwt u dit als een kunstproject of als een maatschappelijk werk?
"Het is zeker niet de bedoeling dat ik de problemen in de wijk zal gaan oplossen of dat ik de plek opwaardeer. Deze vier jaar maak ik werk rond stadsontwikkeling, binnen een artistiek onderzoekstraject waarin ik word gesteund door het KASK. Mijn voorstellingen op basis van buitenlandse residenties zijn vooral individuele werken, de projecten in Gent maak ik samen met mensen die wonen of werken in de buurt. Ik heb hun kennis van de wijk nodig om iets te realiseren. Mijn vraag is, cru gezegd, eerder 'wat kunnen jullie voor mij doen?' dan 'wat kan ik voor jullie doen?'"
Siedlung loopt nog op zaterdag en zondag 15 juni 2014, telkens om 20 uur, in het voormalig schoolgebouw naast de kerk van Malem. Tickets reserveren kan via www.vooruit.be