Direct naar artikelinhoud

De gechipte mens

Vergeet u wel eens uw sleutels of bankkaart? Met een microchip in uw arm is dat niet langer een probleem. Want wie een chip in zijn lichaam heeft, kan automatisch deuren openen en betalen. Klinkt leuk, maar de vraag is of dat futuristisch wondersysteem wel zo veilig is.

Het was gisteren een spannende dag voor techneuten en IT-freaks. Op de IT Innovation Day in het Nederlandse Amersfoort kregen tien vrijwilligers live een NCF-chip (Near Field Communication-chip) ingeplant. De NCF-chip is een toestelletje van slechts een rijstkorrel groot, dat het leven van zijn gebruiker aanzienlijk kan vergemakkelijken. Het is namelijk een sleutel, bankkaart en paswoord in één.

Het idee komt van de Amerikaanse technoloog Amal Graafstra. Omdat Graafstra steeds een enorme sleutelbos met zich meezeulde, besloot hij na te denken over een alternatief. Een systeem dat al zijn sleutels zou bundelen zonder al te veel plaats in te nemen.

Uiteindelijk kwam hij met een RFID-microchip (Radio Frequency Identifcation) op de proppen, een apparaatje dat tot dan toe gebruikt werd om huisdieren te chippen. Hij implanteerde het ding in 2005 bij zichzelf, en gebruikt het vandaag nog steeds om zijn motor te starten of om in te loggen op zijn computer.

Hoewel die chip degelijk bleek te werken, wou Graafstra toch nog iets meer. Daarom ontwikkelde hij met zijn bedrijfje Dangerous Things een nieuw soort chip: die nieuwe chip kan onder meer gebruikt worden om betalingen uit te voeren. Ideaal voor wie geen kleingeld bij zich draagt. Gewoon even met je arm langs de parkeermeter gaan, en je hebt betaald.

Ook de Nederlandse ICT-journalist René Schoemaker zal vanaf vandaag met zijn lichaam kunnen betalen. Schoemaker is immers een van de vrijwilligers die gisteren in Amersfoort zo'n chip door een piercer liet implanteren.

Experiment

"Ik schrijf voornamelijk over technologie en privacy", vertelt Schoemaker. "Omdat ik erg benieuwd ben naar dit soort technologie, wil ik het een jaar testen en er uitvoerig over berichten. Wat zijn de grenzen en mogelijkheden? Welke gevaren brengt het met zich mee? Ik ben van plan om allerlei experimenten op de chip los te laten. Zo heb ik een kennis uit de hackerswereld die ik zal vragen het systeem binnen te dringen. Eens kijken of dat mogelijk is."

Schrik dat de chip zijn lijf schade zal berokkenen, heeft Schoemaker dan weer niet. "De straling van zo'n chip is te vergelijken met de straling die je ervaart wanneer je naar de radio luistert. Veilig, dus. Het ding is bovendien omgeven door een heel dun laagje glas, waardoor mijn lichaam er niet mee in contact zal komen." Toch zal Schoemaker de chip na een jaar weer uit zijn lichaam laten halen. "Nog langer zou mijn vrouw niet fijn vinden", lacht hij.

Gevolgd

Toch niet zo fijn. Het is de reactie van de meeste mensen. Want het blijft een bizar idee dat we via een chip gevolgd zouden kunnen worden. "Onmogelijk dat ik gevolgd word", pareert Martijn Aslander die kritiek. Aslander is een professioneel lifehacker en loopt al sinds juli met een microchip rond. "Het bereik van de chip is maar 5 à 10 centimeter ver. Men zou al een apparaat tegen mijn arm moeten houden om mij te kunnen detecteren."

Ook Graafstra wuift de kritiek weg. Via bankgegevens en telefoondata kunnen we evengoed gevolgd worden, is zijn redenering. Is het effectief zo veilig? "Wie een NCF-chip draagt, kan wél gevolgd worden", zegt professor computerwetenschappen Bjorn De Sutter (UGent). "Men zal je misschien niet heel precies kunnen traceren, maar wel op enkele meters na.

"Het is bovendien altijd mogelijk dat andere mensen met de software prutsen. Zo waren er bijvoorbeeld een tijdje terug enkele gevallen van gehackte pacemakers. Dat is meteen erg gevaarlijk omdat die apparatuur ingrijpt in je lichaam. Maar aangezien dat bij die NCF-chip niet het geval is, is ook het gevaar minder groot."