Politici stellen de vragen
De rollen zijn verdeeld, de repetities volop aan de gang. Vanaf 12 mei nemen Wim De Vilder en Phara de Aguirre de kiezer bij de hand met het verkiezingsprogramma Het beloofde land. Ze gaan op zoek naar welke samenleving onze politici voor ogen hebben. M draait voor een keer de rollen om.
Bart De Wever (NV-A)
Sommige media beweren dat een kwart van de kiezers nog niet beslist heeft voor wie ze gaan stemmen - en dus nog te beïnvloeden zijn door debatten of verkiezingsuitzendingen. Geloven jullie dat?
De Aguirre: "'Beïnvloeden' klinkt alsof we de mensen in een bepaalde richting zullen sturen. Ik hoop echt dat we dat niet doen. Beslissen kan na al onze verkiezingsprogramma's. Zo kunnen de mensen goed geïnformeerd een weloverwogen keuze maken."
De Vilder: "Informeren is wat we willen doen en dat is ook waar de VRT heel hard op inzet. Zo veel mogelijk domeinen belichten waar het binnen de politiek over gaat. Van je geboorte tot je pensioen beïnvloedt de politiek je leven. Ook in De Stemtest is dat duidelijk. Wie daar een stem uitbrengt kan bovendien nagaan welke argumenten er pro en contra zijn, en zo bewuster stemmen in het stemhokje."
De Aguirre: "Het boeiende aan de periode voor de verkiezingen is dat alle meningen evenveel waard zijn. Pas na 25 mei zullen we opnieuw een meerderheid en een oppositie hebben. Vandaag hebben we partijen met overtuigingen. Wij laten ze vertellen waarom ze vinden dat dit of dat moet gebeuren of hoe ze dit of dat willen veranderen en dan kan de kiezer zelf oordelen welke mening hij deelt."
De Vilder: "Ik denk dat het een goede zaak is dat wij als publieke omroep de verschillende standpunten aan bod kunnen laten komen. Als je kijkt naar de VS, daar kun je je opsluiten in een wereld waar je maar één medium hoort, telkens opnieuw dezelfde stem die bevestigt wat je zelf denkt. Dat lijkt mij een heel arm medialandschap. Het is juist boeiend om ook andere standpunten te horen, waardoor je bewuster voor een partij kunt kiezen, of net niet."
De Aguirre: "Ik leef niet in de illusie dat wij de enige zijn die de mensen willen informeren. Wij willen wel een aanleiding geven voor tal van gesprekken op café, thuis, op de trein,... De enige zaligmakers zijn we absoluut niet."
Peter Mertens (PVDA+)
PVDA+ en LDD ontbreken in De Stemtest. Als de publieke omroep de test zelf zou opstellen, zouden alle partijen dan opgenomen worden?
De Aguirre: "De kleinste partijen zijn door de universiteiten niet meegenomen in De Stemtest, omdat ze vandaag geen vertegenwoordigers hebben in het Vlaams of federaal parlement, of omdat zij niet in elke provincie opkomen."
De Vilder: "Ze hebben dus geen volledige lijst neergelegd, dat is de reden."
Gwendolyn Rutten (Open Vld)
We merken dat mensen willen dat het over inhoud gaat. Toch zien we vaak conflicten of strategische ruzies terugkomen. Hoe denken jullie dat te doorbreken in het programma?
De Vilder: "We hebben de keuze gemaakt om de gesprekken te laten gaan over een aantal domeinen uit de politiek die gelinkt zijn aan stellingen uit De Stemtest. De debatten zullen gaan over inhoudelijke, politieke, beleidsmatige keuzes van partijen. Waar staan ze voor? Welk land beloven ze ons? We hebben uitdrukkelijk gekozen om niet te debatteren over politieke strategie."
De Aguirre: "Natuurlijk zijn er meningsverschillen tussen de partijen, dat is logisch. Maar het is echt de bedoeling om alle thema's vanuit de samenleving te bekijken. Geen strategieën of tactieken, dat is niet de opzet van ons programma."
De Vilder: "Vaak zijn het de politici zelf die een strategische agenda hebben. Wij kunnen dat wel wat proberen af te remmen natuurlijk, door terug te keren naar de essentie, de grond van de zaak."
Ingrid Lieten (sp.a)
Komen ook de moeilijke thema's voldoende aan bod in de media? Wat is de verantwoordelijkheid van de media tegenover de burgers en het goed functioneren van onze democratie?
De Aguirre: "Die verantwoordelijkheid is groot, dat besef ik heel goed. Wij gaan geen dertig minuten door op een moeilijk thema, maar dat is ook gewoon omdat er de wetten van de televisie zijn."
De Vilder: "Door de opkomst van de sociale media, die om het even welk bericht de wereld in kunnen sturen, zal onze rol ook wat verschuiven. Kranten en omroepen zullen meer en meer moeten selecteren, het kaf van het koren scheiden. Klopt het of klopt het niet? Ik denk dat het steeds meer onze rol wordt om de gecheckte feiten van de geruchten te onderscheiden in een wereld waar informatie van alle kanten op je af komt."
Wouter Van Besien (Groen)
Groen wil kwaliteit van werk hoger op de politieke agenda plaatsen, wat is jullie tip om werk en familie te combineren?
De Aguirre: "Op dit moment heb ik niet echt tips. (lacht) Het is druk."
De Vilder: "Al moet ik vaak werken op feestdagen en kom ik later thuis, we proberen toch tijd te maken voor elkaar door zoveel mogelijk de sociale agenda te plannen. Ik denk dat het organisatorisch moeilijker is voor mensen met kinderen."
De Aguirre: "Op het vlak van schuldgevoelens ben ik een Dehaene-type. Je moet niet afkomen met excuses achteraf, maar je moet bijsturen wanneer nodig."
Wouter Beke (CD&V)
Hebben jullie nooit zin om de rollen om te draaien en zelf in de politiek te stappen?
De Aguirre:(resoluut) "Nee. Ik heb de vraag al een paar keer gekregen, maar ik zie mezelf niet als politicus en ik denk niet dat dat ooit zo zal zijn. Kreeg jij die vraag al?"
De Vilder: "Nee, maar ik heb ook niet die ambitie. Al moet ik wel zeggen dat ik een grote bewondering heb voor politici. Het is niet gemakkelijk om je opinie te verdedigen in een klimaat waar er de jongste jaren - er wordt veel gesproken over het failliet van de democratie - met heel veel vooroordelen naar politici wordt gekeken."
De Aguirre: "Ik sluit me daar helemaal bij aan. (lachend) Verder vind ik vragensteller het mooiste beroep ter wereld. Alle respect voor collega's die de overstap maken natuurlijk. Is er eigenlijk al ooit een politicus journalist geworden?"
De Vilder: "Dan heb je een lange ontluizingsperiode nodig."
Het Beloofde Land vanaf 12 mei twee weken elke avond om 21.30 uur op één.