Direct naar artikelinhoud

Paus: 'Kerk is homo's excuses verschuldigd'

De rooms-katholieke kerk zou homoseksuelen om vergiffenis moeten vragen voor hun uitsluiting door geestelijken. Dat zei paus Franciscus tegen journalisten die hem vergezelden op de terugreis van Armenië naar Rome.

Paus Franciscus zei desgevraagd het eens te zijn met de Duitse kardinaal Reinhard Marx, die onlangs in Dublin heeft aangedrongen op excuses tegenover homoseksuelen. De paus voegde daaraan toe dat ook armen, uitgebuite vrouwen en slachtoffers van kinderarbeid excuses van de kerk verdienen, omdat de kerk zich onvoldoende heeft ingezet voor het verzachten van hun lot.

De katholieke leer staat alleen seksuele relaties toe binnen een huwelijk tussen een man en een vrouw. Seks tussen mannen is dus per definitie zondig. De paus, die als Argentijnse bisschop homoseksuele relaties als 'duivelswerk' heeft veroordeeld, kan zich daar niet aan onttrekken. Maar hij heeft er al wel verschillende malen blijk van gegeven een relatie niet louter op haar vorm te willen beoordelen, maar ook op basis van haar kwaliteit. Een liefdevolle verhouding tussen twee mannen of vrouwen kan waardevoller zijn dan een vechthuwelijk tussen een man en een vrouw.

Dag jongen van licht

"De vraag is: wie zijn wij om over iemand anders te oordelen die van goede wil is en die naar God zoekt?", zei Franciscus zondag. Kort na zijn verkiezing tot paus, in 2013, liet hij zich in bijna identieke bewoordingen uit over homoseksuele gelovigen.

Het is opmerkelijk dat de paus meent dat de rooms-katholieke kerk zich niet alleen tegenover homo's zou moeten verontschuldigen, maar ook tegenover andere 'ondergewaardeerden'. Daardoor ontstaat een brede gemeenschap van lotgenoten.

Dat paus Franciscus een nieuwe weg wil inslaan in de bejegening van homoseksualiteit, blijkt ook uit het feit dat hij vorige week tijdens een openbare audiëntie de Italiaanse vertaling in ontvangst heeft willen nemen van het boek Dag jongen van licht - een bundeling van toespraken die de Nederlandse pater Jan van Kilsdonk (1917-2008) heeft gehouden bij uitvaarten van homoseksuele mannen, voornamelijk aidsslachtoffers.

Jan van Kilsdonk was, net als paus Franciscus, een jezuïet. En net als de paus voelde hij zich sterk verbonden met mensen in de marge, zoals aidspatiënten "en mensen die niet meer in staat zijn het levenslicht te beminnen". De ontwikkelingen van de laatste decennia binnen de rooms-katholieke kerk waren hem een gruwel. "Ik heb bij mijn weten nooit een paus fysiek gezien, behalve op televisie, en dan voelde ik altijd een lichte afkeer."