Direct naar artikelinhoud

Haïti valt ten prooi aan cholera

Meer dan 3.000 mensen worden al behandeld voor de uitermate besmettelijke ziekte, maar de ziekenhuizen kunnen de toevloed niet aan. Het gebrek aan zuiver drinkwater maakt het probleem alleen maar groter. Het gaat om de eerste uitbraak van cholera in Haïti in meer dan een eeuw.

Een laboratorium van het Haïtiaanse ministerie van Volksgezondheid bevestigde zaterdagavond laat gevallen in het departement West, waartoe Port-au-Prince behoort. Hoeveel gevallen in de hoofdstad genoteerd werden, preciseerde het niet. Volksgezondheid zei op een bepaald moment dat de toestand onder controle was, maar daar mag sterk aan getwijfeld worden.

Duizenden slachtoffers van de zware aardbeving op 12 januari wonen in Port-au-Prince nog in tentendorpen, waar de hygiënische omstandigheden niet optimaal zijn en de epidemie zich bijgevolg snel zou kunnen verspreiden. Het gebrek aan drinkwater kan er voor zorgen dat de epidemie alleen nog sneller om zich heen zal woekeren. De epidemie brak pas enkele dagen geleden uit maar heeft dus al honderden slachtoffers gemaakt. De vrees dat het daar niet bij zal blijven, is gegrond.

De directeur-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Gabriel Thimoté, had het over 208 sterfgevallen, waarvan 194 werden geregistreerd in het departement Artibonite, in het noorden, en veertien in het centrum van het land. Bijna 3.000 getroffenen werden overgebracht naar ziekenhuizen en gezondheidscentra, die de toevloed vaak niet de baas kunnen vanwege een gebrek aan middelen.

“De situatie is onder controle. De bevolking hoeft niet te panikeren, maar de hygiënische voorzorgsmaatregelen moeten wel gerespecteerd worden”, meldde Jocelyne Pierre-Louis, arts bij het ministerie van Volksgezondheid, tijdens een persconferentie. De Haïtiaanse media hebben echter de grootste twijfels of dat wel waar is en vragen zich af waarom de noodtoestand dan moest worden uitroepen.

De media heeft ook kritiek op het feit dat de Haïtiaanse regering de bevolking oproept om de hygiënische maatregelen en voorzorgen strikt te respecteren. Ze raden de overheid aan om eens een kijkje te nemen in de tentenkampen en uit te leggen hoe de hygiënische voorzorgen daar ‘strikt gerespecteerd’ kunnen worden.

Bijzonder agressieve variant

Gezien de ellendige omstandigheden waarin de mensen moeten leven, lijken sommige aanbevelingen van de overheid puur cynisme. De mensen moeten hun handen wassen, maar hebben geen drinkwater. Ten einde raad drinken ze vaak water uit de rivieren, maar dat is uiteraard ook niet goed. Duizenden mensen lijden dorst en doen in hun wanhoop dingen die ze inderdaad beter niet zouden doen. Er zijn dan ook dringende oproepen om zo snel mogelijk zoveel mogelijk drinkbaar water naar Haïti te brengen.

Cholera is meer dan een eeuw niet meer voorgekomen in de eilandstaat. Het gevaar is groot dat de ziekte zich nu snel zal verspreiden, omdat de bevolking er geen enkele weerstand meer tegen heeft. Bovendien is er het al genoemde acute watergebrek. Tot overmaat van ramp gaat het volgens de Haïtiaanse minister van Volksgezondheid, Alex Larsen, ook nog eens om een bijzonder agressieve vorm van cholera.

In de gebieden in het binnenland, aan de monding van de rivier Artibonite en de kuststad Saint-Marc zou het volgens ooggetuigen bijzonder erg gesteld zijn. Hulpverleners beschreven de situatie in ziekenhuizen met het woord ‘horroscènes’. Maar de ziekte ‘verhuist’ dus ook en is inmiddels aangekomen in de Haïtiaanse hoofdstad, waar men er ook niet op is voorbereid. Zeker niet in de tentenkampen, waar talrijke mensen nog altijd moeten verblijven.

Cholera is een infectieaandoening, die zich snel kan verspreiden via (vervuild) water en voedsel, en die zeer besmettelijk is. Wie de ziekte heeft en niet op tijd kan worden behandeld, sterft een ellendige en pijnlijke dood door uitdroging. Dat kan razend snel gaan: sommige slachtoffers overlijden amper 24 tot 48 uur na vaststelling van de eerste symptomen.

Desastreuze gevolgen

Internationale hulporganisaties schieten in actie. Tienduizend dozen waterzuiveringstabletten en medicamenten tegen uitdroging vertrokken al richting Haïti, een deel zou al ter plaatse zijn. Canada stuurt een militair veldhospitaal, de Verenigde Staten hebben grote tenten beloofd waarin zieken kunnen worden behandeld. De organisatie Artsen zonder Grenzen is van plan met massale hulp naar de regio rond de stad Saint-Marc te trekken, midden in het zwaarste besmettingsgebied. Oxfam heeft laten weten dat het specialisten stuurt die zullen helpen om voor tienduizenden mensen water te zuiveren. Canada heeft bovendien voor 650.000 euro noodhulp toegezegd.

De Haïtiaanse overheid wilde gisteren nog niets zeggen over het aantal doden in de hoofdstad Port-au-Prince, maar volgens bronnen bij gezondheidsorganisaties zijn gisteren minstens vijf mensen aan cholera bezweken. Ondanks de sussende woorden van de overheid is het gevaar niet denkbeeldig dat de epidemie de tentenkampen in de hoofdstad binnen zal binnensluipen, en dan zijn de gevolgen niet te overzien.

De voorzitter van de Haïtiaanse geneeskundige organisatie, Claude Surena, durfde gisteren een realistische analyse van de toestand te maken. “In Port-au-Prince leven 2,4 miljoen mensen in omstandigheden die meer dan gevaarlijk genoeg zijn.” Na een rampzalige aardbeving in januari dit jaar kwamen meer dan 220.000 mensen om het leven. Grote delen van het land zijn verwoest. Nu zou er dus een nieuwe catastrofe op komst kunnen zijn.