Direct naar artikelinhoud

Fikse boete dreigt voor België

Ons land dreigt alsnog een Europese boete aan zijn been te krijgen omdat het begrotingstekort ook dit jaar te hoog uitvalt. De Europese Commissie en de Belgische regering voeren momenteel onderhandelingen over bijkomende besparingen.

De regering-Di Rupo mikt dit jaar op een tekort van 2,8 procent. Door de tegenvallende groeicijfers dreigt ons land die doelstelling niet te halen. Volgens de jongste berekeningen zou het tekort dit jaar op 3,1 procent stranden. En dat is boven de 3 procent die ons land in 2012 zeker moet halen.

De Europese Commissie zet daarom druk op België om met bijkomende besparingen voor de dag te komen. Waar die worden gehaald - federale overheid of deelstaten - is voor Europa minder van belang. Als ze maar tijdig worden doorgevoerd, zodat de besparingen wel degelijk voor dit jaar kunnen worden meegeteld.

"We zijn nu aan het kijken hoe ver de Belgen kunnen gaan en hoe overtuigend ze zijn", verluidde gisteren in Europese kringen. Eén ding is alvast duidelijk. Er rest ons land bitter weinig tijd om de zaken bij te sturen. De klok tikt in het nadeel van ons land.

Als de regering bij de pakken blijft zitten, dan kan dat ons land duur te staan komen. Er dreigt dan een boete van 700 miljoen euro. Dat is het gevolg van de strengere begrotingsregels, waarmee Europa de schuldencrisis wil aanpakken.

België is een van de proefkonijnen van het nagelnieuwe boetemechanisme, dat midden december van kracht werd. Onder druk van Europa realiseerde de nieuwe regering-Di Rupo een megabesparing van meer dan 11 miljard euro. Ons land dacht op die manier te kunnen ontsnappen aan een Europese boete.

Getrapte sanctie

De Finse eurocommissaris Olli Rehn, bevoegd voor Financiën, moet in de loop van de komende weken oordelen of ons land alsnog slaagt in zijn begrotingsexamen. Als hij vindt dat België tekortschiet dan kan hij de Europese Commissie voorstellen om een sanctieprocedure op te starten.

Die procedure kan na zes weken uitmonden in een formele beslissing van de EU-ministers van Financiën. Concreet betekent dit dat ons land 0,2 procent van het bruto binnenlands product moet doorstorten aan Europa. Dat komt overeen met 700 miljoen euro.

De sanctie verloopt getrapt. Het geld wordt eerst op een geblokkeerde rekening gezet. Na voorlegging van een aangepaste begroting kan ons land het bedrag alsnog terugkrijgen. Zonder tijdige bijsturing van de begroting wordt het volledige bedrag ingehouden. Als een lidstaat zijn begroting niet 'corrigeert' kan de boete oplopen tot 0,5 procent.

De opbrengst van boetes gaat naar het noodfonds voor zwakkere eurolanden. Naast deze 'corrigerende' straffen, bestaan er ook 'preventieve' straffen. Die worden opgelegd als het begrotingstekort te snel naar de grens van 3 procent oploopt.

De Europese begrotingsregels werden vorig jaar aangescherpt, nadat was gebleken dat vroegere afspraken een ontsporing van de staatsfinanciën van eurolanden niet hadden kunnen voorkomen. Ook de oude regels voorzagen boetes voor landen die hun tekorten te hard lieten oplopen, maar ze werden nooit toegepast.

Nu is er het zogeheten 'six pack' dat de Europese Commissie toelaat zijn greep op de begrotingen van de lidstaten te versterken. In de toekomst wil Europa de begrotingsregels nog verder verstrengen. Onder druk van de eurocrisis wordt er gewerkt aan een nieuw verdrag, dat de eurolanden verplicht om te streven naar een begroting in evenwicht. En er is ook een voorstel om nationale begrotingen voortaan voor te leggen aan de Commissie voor ze in de nationale parlementen worden gepresenteerd.