Bevreesd voor een onzichtbare vijand

Op 11 maart 2011 werd de streek rond de Japanse stad Sendai geteisterd door een zeebeving met de kracht van 9 op de schaal van Richter, gevolgd door een tsunami van 10 meter hoog. Het natuurgeweld eiste meer dan 25.000 levens en beschadigde bovendien de reactoren van de kerncentrale in Fukushima.

Na Tsjernobyl werd de wereld opnieuw opgeschrikt door alarmerende berichten over vrijgekomen radioactieve straling die duizenden malen de 'veilige' dosis' overschreed. Na de ramp waarschuwde regisseur Alain de Halleux - "ik wil geen paniek zaaien, maar ook in België mogen we zware ongevallen met kerncentrales verwachten" - nogmaals voor de risico's van slecht beveiligde en/of verouderde reactoren. En onze landgenoot weet waarover hij het heeft. Als filmmaker met het diploma van nucleair chemicus draaide hij in 2009 het spraakmakende Tsjernobyl 4Ever en geldt hij wereldwijd als een specialist inzake kernrampen.

Deze keer volgde hij ruim een jaar lang het dagelijkse leven en, vooral, de onzekere toekomst van een aantal Japanse families in het stadje Minamisoma op amper 20 kilometer van Fukushima. De risico's zijn nog steeds niet in te schatten en het vertrouwen in de ondermaats communicerende overheid is tot onder het nulpunt gezakt.

De Halleux probeert de ernst van de situatie duidelijk te maken en waarschuwt voor de toekomst: "Als bij een volgende ramp opnieuw de koeling uitvalt, moeten er 50 miljoen mensen worden geëvacueerd".

Verhelderende Belgische documentaire (2013) over angst - "onze koffers staan altijd klaar om bij een nieuwe tsunami onmiddellijk te vluchten" - en onzekerheid bij mensen die niet weten of ze moeten verhuizen naar veiliger oorden dan wel blijven in een door een onzichtbare vijand vervuilde omgeving. (JH)

l De tsunami drie jaar geleden richtte een ongekende ravage aan.